Views: 0
(Thánh nữ Têrêsa Avila – 1515 – 1582)
Cùng với toàn thể Giáo Hội Công giáo hoàn vũ, hôm nay, 15.10, chúng ta mừng ngày “sinh nhật trên trời” của Thánh nữ Têrêsa Giêsu (hay còn gọi Têrêsa Avila). Vâng Thánh nữ Têrêsa được Chúa gọi về ngày 15/10/1582, sau 67 năm làm Con Chúa và 47 năm trong ơn gọi nữ tu Dòng Kín Cát Minh.
Là một trong 4 vị Thánh nữ Tiến sĩ lừng danh của Hội Thánh Công giáo, thánh nữ Têrêsa Avila được tôn kính như bậc thầy về chiêm niệm và cải tổ đời sống tu trì. Thánh nữ sinh ngày 28.3.1515 trong một gia đình quý tộc và đạo hạnh với truyền thống đức tin Công giáo đầy sinh động của dân tộc Tây ban Nha. Ngay từ thuở nhỏ, ngài sớm bộc lộ những thiên hướng về đời sống chiêm niệm và ơn gọi tu trì cùng với đam mê văn chương chữ nghĩa. Cho dù bị gia đình phản đối, Têrêsa vẫn cương quyết gia nhập vào Dòng Cát Minh khi vừa tròn 20 tuổi.
Khi đối chiếu cuộc đời ngài, chủ yếu với 47 năm tu sĩ Cát Minh, với những trích đoạn Lời Chúa vừa được công bố, chúng ta sẽ thấy rực sáng lên những viên ngọc quý, không chỉ để chúng ta trân trọng, ngưỡng mộ mà nhất là để chúng ta được rọi sáng trên những lối bước theo Chúa của chính cuộc đời mình.
Trước hết, muốn tóm gọn tất cả cuộc đời, linh đạo, học thuyết và công nghiệp của thánh Têrêsa Avila, thì chúng ta có thể nhớ lại chính câu châm ngôn quan trọng nhất của Ngài: “MÌNH CHÚA THÔI LÀ ĐỦ” (Solo Dios basta)[1]. Sống được như câu châm ngôn này quả thật không dễ chút nào! Nhất là khi người ta không biết, không tin và không có Thiên Chúa trong cuộc đời; hoặc nếu có, nhưng Thiên Chúa chỉ là thứ yếu so với tình yêu thế tục, bạc tiền, danh vọng… Là cô gái thuộc dòng trâm anh phế phiệt, lá ngọc cành vàng của gia đình giàu sang quý tộc, Têrêsa nào đâu có thiếu gì! Nhưng, như Tiên tri Giêrêmia, Ngài đã bị Thiên Chúa quyến rủ: “Lạy Chúa, Chúa đã khuyến dụ tôi, và Chúa đã khuyến dụ được tôi. Chúa đã hùng mạnh hơn tôi và thắng được tôi…”. Dĩ nhiên, nếu đó chỉ là một “Thiên Chúa gian ác, thủ đoạn, bạo quyền… hay như một thần lực ma mảnh nào đó, chắc chắn Têrêsa không bao giờ chịu khuất phục. Không, trong đức tin tông truyền và đầy lòng đạo đức căn bản, Têrêsa xác tín đó là một Thiên Chúa tình yêu, một Thiên Chúa đã yêu thương con người trọn hảo khi ban Con Một, như chia sẻ của Thánh cả Phaolô về chính cảm nghiệm đức tin của mình (BĐ 2): “Vì lẽ hễ ai thương yêu, thì đã sinh bởi Thiên Chúa, và nhận biết Thiên Chúa. Còn ai không yêu thương, thì không biết Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là tình yêu. Điều này biểu lộ tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta: là Thiên Chúa chúng ta đã sai Con Một Người đến trong thế gian, để nhờ Ngài mà chúng ta được sống…”.
Riêng Thánh nữ Têrêsa đã diễn tả chính cảm nghiệm về tình yêu của mình dành cho Thiên Chúa qua một bài thơ rất nổi tiếng của Ngài: “Vivo sin vivir en mí” – Con sống đây mà như con chẳng sống trong con): Xin đọc 2 khổ thơ đầu:
Đang sống đây mà như con chẳng sống
Đúng hơn, con đang sống vì Chúa trong linh hồn.
Cũng có nghĩa là con mong chết để được sống vĩnh tồn
Chết vì tình yêu và sống vì tình yêu vĩnh cửu.
Không có Chúa, con thiết sống làm chi nữa,
Và nếu vắng con, lấy đâu để Chúa chiếm trọn linh hồn.
Ôi ngọn lửa tình xin thiêu cháy trái tim đơn,
Để con chết là cho con sống vĩnh hằng trong Chúa!
Cùng với khát vọng sống hoàn thiện, ơn Chúa đã thôi thúc Têrêsa dấn thân vào công cuộc cải tổ Dòng kín Cát Minh trong giai đoạn Dòng tu này đang sa sút trầm trọng, căn tính tu trì và bị chi phối nặng nề bởi tinh thần thế tục. Ngài muốn đặt việc cầu nguyện và khổ chế lên hàng đầu. Thế nhưng, chính công cuộc cải tổ này đã khiến Têrêsa bị bầm dập, kết án, loại trừ, nhục mạ không phải chỉ từ những kẻ thù của Giáo Hội, những đồ đệ của satan, của thế tục… mà còn từ trong hàng ngũ tu sĩ, giáo quyền, đồng đạo… Ngài đã trải qua kinh nghiệm của chính ngôn sứ Giêrêmia như trong trích đoạn vừa nghe trong Bđ 1: suốt ngày tôi đã trở nên trò cười, và mọi người đều chế nhạo tôi. Mỗi lần tôi nói, tôi phải la lớn và loan báo sự hung bạo và điêu tàn, cho nên Lời Chúa làm cớ cho tôi bị nhục nhã và bị chế nhạo suốt ngày.
Vâng, khi con người chỉ biết quy về mình và không nhìn thấy Thiên Chúa thì dễ dàng tục hóa mọi sự. Với Giuđa Iscario, như trong trích đoạn Tin Mừng của Thánh Gioan, thì “đôi chân của Thầy Giêsu” có gì đáng giá hơn cân dầu cam tùng! Maria Bêtania thiệt là uổng phí! Đức thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, trong tông huấn Đời sống thánh hiến (Vita Consecrata), đã chú giải: “Khi Giuđa cằn nhằn vì sự phung phí đó, lấy cớ là phải lo cho người nghèo, thì Đức Giêsu nói : “Hãy để cô ấy yên” (Ga 12,7). Ngài quảng diễn tiếp:
“Đó là câu trả lời luôn luôn có giá trị cho những ai đặt câu hỏi, cho dù lòng ngay thiện chí, về ích lợi của đời tận hiến. Xức dầu thơm quý giá là một hành động yêu thương nguyên tuyền, hoàn toàn ngoài mục đích cầu lợi, là dấu chỉ của sự quảng đại cho đi không tính toán; điều này được diễn tả qua một cuộc sống dành riêng để yêu mến và phụng sự Chúa, dâng hiến cho chính Chúa và cho Nhiệm Thể của Người. Một cuộc sống “được cho đi” mà không tính toán khiến cho cả nhà sực mùi thơm. Ngày hôm nay, không thua kém gì ngày hôm qua, nhà Thiên Chúa là Giáo Hội vẫn được trang điểm và thêm phong phú nhờ sự hiện diện của đời thánh hiến. Đối với người được thu hút trong thâm tâm cõi lòng bởi vẻ đẹp và lòng nhân hậu của Chúa, thì điều mà mắt người đời coi là phung phí lại là một cách đáp trả tất nhiên cho một mối tình, một niềm tri ân phấn khởi vì được chọn một cách đặc biệt để được biết Chúa Con và được chia sẻ sứ mạng của Người trong thế giới.” (ĐSTH số 104).
Quả thật, như hành vi xức dầu của cô Maria Bêtania, vì tình yêu với Chúa Giêsu, với Giáo Hội của Ngài, với lý tưởng của Tin Mừng Tám Mối phúc thật, Têrêsa đã bất chấp tất cả, bất chấp mọi thương đau khổ lụy và những cái giá của đắng cay, nhục nhã, khổ sầu…
Thế giới, Giáo Hội, con người muôn nơi muôn thuở nhờ những Giêrêmia, nững Maria Bêtania, Têrêsa Avila…, sẵn sàng đập bể bình dầu cam tùng là cuộc đời mình, cái tôi của mình, tuổi xuân và sắc đẹp, tình yêu và mộng ước… để đôi chân Đức KitÔ được xức dầu; đôi chân hiện diện nơi những người nghèo, kẻ bị bỏ rơi, bệnh hoạn tật nguyền phần hồn cũng như phần xác… Chính nhờ những con người can đảm ấy, những tấm lòng và con tim anh hùng ấy mà “căn nhà Hội Thánh luôn rực mùi thơm”…
Học Viện trong chương trình đào tạo ơn gọi thánh hiến của Giáo Hội đó là thời gian nói được là đẹp nhất, sinh động nhất, nhiều khát vọng lý tưởng nhất của những ai chọn Chúa Giêsu làm “Đấng Tình Quân để tôn thờ”. Vâng, chính trong giai đoạn này, các chị sẽ có được không gian và thời gian để “biết Chúa và biết ta”, để trang bị học hỏi và canh tân, để kiện toàn và đơm hoa kết trái những gì cao đẹp nhất và cũng thách đố nhất trên con đường thuộc trọn về Chúa. Mẫu gương của cuộc đời và những lựa chọn căn bản của Thánh Bổn mạng Têrêsa quả thật là tuyệt vời để gợi hứng cho chúng ta tiến bước.
Chắc chắn trên quê trời, vị thánh Tiến sĩ Bổn mạng này sẽ cầu thay nguyện giúp thật nhiều để chúng ta cũng có được một chọn lựa nghiêm túc, can đảm và trọn hảo như ngài: MÌNH CHÚA THÔI LÀ ĐỦ (SOLO DIOS BASTA).
Trương Đình Hiền
[1] Câu châm ngôn nầy chính là câu cuối trong bài thơ “NADA TE TURBE” (KHÔNG GÌ LÀM CON XAO XUYẾN): SOLO DIOS BASTA (Chỉ có Chúa thôi là đủ hay mình Chúa thôi là đủ).