Views: 1
(Chúa Nhật XXVIII – Tn C – 2025)
Nơi đâu và thời nào cũng có những con người bị xã hội ruồng rẫy, rẽ khinh và vứt bỏ bên lề cuộc sống mà không một chút xót thương. Vào thời Chúa Giêsu, đại biểu cho những nhóm người bạt phận đó chính là những người phung hủi, những người sống mà như đã chết, lang thang quờ quạng trong hoang mạc cách ly, kéo lê cuộc đời trong nỗi cô độc bị gạt bỏ khỏi thế giới loài người. Người nào chạm tới họ lập tức trở thành ô uế, mang tội vào thân.
Mà không phải chỉ vào thời của Chúa Giêsu, những người phong cùi mới bị đối xử như thế. Mới đây thôi, vào những thập niên cuối thế kỷ 20, một trường hợp bi đát đã xảy ra trên thân phận người “bị gán cho là cùi”, theo lời kể của Raoul Follreau, vị đại ân nhân của người phong cùi trên thế giới: Một người lâm bệnh nặng. Sau khi khám nghiệm, các bác sĩ nghi ngờ anh mắc bệnh cùi… Từ đó anh bị gia đình, xã hội cô lập, cách ly, loại trừ, ghét bỏ… Sau hai lần bỏ trốn không thành và cũng không tìm được một điểm tựa nào, anh đã mua thuôc ngủ tự vận trước đông người… Nhưng khi khám nghiệm tử thi, anh ta hoàn toàn không mắc bệnh phong cùi …
Chính trong cái nỗi bi đát khốn cùng của kiếp phận sống dỡ chết dỡ đó, mà bệnh phong cùi đã được các Thánh ký dùng làm biểu trưng của “thân phận tội lỗi” của con người. Tội lỗi chính là một thứ “cùi hủi tâm linh”, một tình trạng bi đát khiến con người bị đẩy vào tình trạng xa cách Thiên Chúa và anh em đồng loại. Đặc biệt trong ngữ cảnh của Tin Mừng Luca hôm nay, mười người phung cùi lang thang đi tìm Đấng Cứu Thế với lời van xin tha thiết: “Lạy Thầy Giêsu, xin thương xót chúng tôi”, chúng ta như nghe vọng về những lời nguyện xin của những tâm hồn tội lỗi nài xin lòng khoan dung tha thứ của Thiên Chúa:
– Người thu thuế đấm ngực thân thưa: “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là người tội lỗi” (Lc 18,13).
– Người con hoang trở về thưa cha: “Thưa cha, con đã đắc tội với trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa” (Lc 15,21)
– Kẻ trộm bị đóng đinh sám hối: “Ông Giêsu ơi, khi ông vào nước của ông, xin nhớ đến tôi”. (Lc 23,42) …
Và Thiên Chúa đã đón đợi từ lâu để “chữa lành” những thân phận con người “phung cùi” đáng thương đó. Lịch sử cứu rỗi phải chăng là một thiên tình ca về lòng yêu thương và sự chữa lành của Thiên Chúa dành cho thân phận tội lỗi cùi hủi của loài người. Niềm tin nầy hôm nay Phụng vụ một lần nữa muốn làm cho kiên vững trở lại nơi tâm hồn chúng ta qua lời tuyên tín của ông quan Naaman, một người phung hủi xứ Syria được sứ ngôn Êlisê chữa lành sau khi trầm mình 7 lần dưới dòng sông Giođanô như sách Các Vua tường thuật mà chúng ta vừa nghe qua Bài đọc 1: “Thật tôi biết không có Thiên Chúa nào khác trên hoàn vũ, ngoài một Thiên Chúa ở Israel. Vì thế, tôi xin ông nhận lấy phần phúc của tôi tớ ông”. Và Vị Thiên Chúa đó lại là Thiên Chúa của lòng thương xót, Thiên Chúa của khoan dung và tha thứ, Thiên Chúa của tình yêu.
Dòng nước sông Giođanô đã tẩy sạch bệnh phung cùi cho Naaman, phải chăng là hình bóng tiên trưng về dòng nước của bí tích Thánh Tẩy sẽ tẩy sạch chúng ta khỏi mọi vết nhơ tội lỗi. Vì thế, chúng ta sẽ không lấy làm lạ, khi Đức Kitô chữa lành 10 người phung cùi (như Tin mừng Luca tương thuật), thì điều đầu tiên Ngài lệnh cho họ là phải đi trình diện với các tư tế. Điều đó muốn nói lên rằng, một khi đã được chữa lành khỏi vết nhơ tội lỗi, con người sẽ được hội nhập vào cộng đoàn dân thánh, sẽ được ngẫng cao đầu đĩnh đạc tiến vào mái nhà của Thiên Chúa mà không sợ ánh mắt nào đố kỵ, rẽ khinh. Quả thật, một khi con người nhận ra và đáp trả tình yêu Thiên Chúa, thì không có con bệnh nan y nào mà không được chữa lành, không có thứ tội lỗi ghê gớm nào mà không được tha thứ, như chính lời khẳng quyết của Thiên Chúa: “Tội các ngươi dầu có đỏ như son, cũng ra trắng như tuyết; có thẫm tựa vải điều, cũng hóa trắng như bông” (Is 1,18). Quả thật, phung cùi hay tội lỗi đều có chỗ trong mái nhà Thiên Chúa.
Nhưng, nếu được Thiên Chúa yêu thương thì thái độ cần phải thực hiện đó là con người phải đứng lê đáp trả với lòng cảm tạ tri ân.Làm sao con người có thể vô tình vô ơn khi lãnh nhận hồng ân cứu độ cao cả như thế! Chính vì thế, sứ điệp lời Chúa hôm nay, sau câu chuyện “tình thương chữa lành của Thiên Chúa”, đã tiếp tục gọi mời chúng ta phải luôn biết sống tâm tình tri ân cảm tạ vì muôn vạn hồng ân đã nhận được từ bàn tay yêu thương của Thiên Chúa. Đó chính là thái độ của vị quan Naaman thời ngôn sứ Êlisê hay của một trong số mười người phung được Đức Kitô chữa lành đã quay lại để dâng lên tâm tình tri ân cảm tạ đối với Đấng đã thi ân giáng phúc; một thái độ mà chính Đức Kitô đã long trọng nhắc khéo: “Chớ thì không phải cả mười người được lành sạch sao? Còn chín người kia đâu? Không thấy ai trở lại tôn vinh Thiên Chúa, mà chỉ có người ngoại bang này”.
Mà xét cho cùng, hành vi cốt lõi của đức tin con người chính là tâm tình và thái độ tạ ơn. Chính vì thế, từ ngữ “Tạ Ơn” gần như là câu điệp khúc của toàn bộ Sách Thánh: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 107,1). Như thế, thái độ không biết tạ ơn Thiên Chúa, không cần phải cám ơn Thiên Chúa, chính là thái độ vô thần, vô tôn giáo, vô tín ngưỡng. Đó là thái độ tự mãn, kiêu căng, lấy mình làm đủ, coi mình bằng trời. (“Bàn tay ta làm nên tất cả, với sức người sỏi đá cũng thành cơm!” … hay “Ông trời dẹp lại một bên, để cho nông hội đứng lên làm trời” …).
Không ai trong chúng ta lại rơi vào thái độ ngông cuồng đó. Tuy nhiên, thái độ dửng dưng, coi mọi sự là đương nhiên lại rất thường được thể hiện: miếng cơm manh áo là do tiền lương của sức lao động, sức khỏe là do siêng tập thể dục, nhà cửa, xe cộ là do tiết kiệm, tích lũy, học hành thành đạt là do chăm chỉ…V…V… mọi sự đương nhiên là phải như thế, có gì đâu mà phải tạ ơn với cám ơn. Đợi khi nào trúng số độc đắc hay khỏi bệnh ung thư thì mới xin lễ tạ ơn… Có lẽ 9 người phung cùi sau khi được khỏi bệnh cũng lý luận như thế: tình cờ đi đường gặp may khỏi bệnh, chứ nào Chúa có can thiệp gì đâu, mắc mớ gì phải trở lại tạ ơn cái anh chàng Giêsu thợ mộc đến từ làng quê Nadarét! Chính với cái não trạng “đương nhiên” đầy tự mãn đó, đã xô đẩy bao con người xa dần mối quan hệ với Thiên Chúa để rồi mất đức tin lúc nào không hay.
Sứ điệp Lời Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta luôn biết khám phá muôn vạn hồng ân Thiên Chúa giăng mắc trên đường đời, để không ngừng dâng lên Ngài những tâm tình và nghĩa cử của lòng tri ân cảm tạ. Riêng Thánh Phaolô đã nhắc nhở đồ đệ Timôthê phải luôn ghi nhớ hồng ân cứu độ do Đức Kitô mang đến, và Tin mừng được chính Thánh Phaolô rao giảng. Chỉ khi nào gắn bó với niềm tin đó mới được cứu độ: con hãy nhớ rằng Chúa Giêsu Kitô bởi dòng dõi Đavít, đã từ cõi chết sống lại, theo như Tin Mừng cha rao giảng… Nếu chúng ta cùng chết với Người, thì chúng ta cùng sống với Người. Nếu chúng ta kiên tâm chịu đựng, chúng ta sẽ cùng thống trị với Người. Nếu chúng ta chối bỏ Người, thì Người cũng sẽ chối bỏ chúng ta…
Trong tháng Mân Côi nầy, chúng ta dõi mắt nhìn lên Đức Trinh Nữ Maria, người được khen tặng là “Đấng Đầy ơn phúc”, là người “thật có phúc vì đã tin”, để tiếp bước theo Ngài trong tâm tình tri ân và cảm tạ đầy khiêm nhu thánh đức, phần nào được biểu hiện qua lời kinh Magnificat:“Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, Thần trí tôi hớn hở vui mừng.Vì Thiên Chúa Đấng cứu độ tôi… Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả. Danh Người thật chí thánh chí tôn! … Vâng, con cảm tạ Chúa, vì Chúa đã thực hiện trên con bao điều trọng đại!
Trương Đình Hiền
