Views: 33
Chúa nhật 24 TN (A 2020)
Khi nhắc đến “thảm kịch ngày 5.3.1902 với cô bé Maria Goretti” (1890-1902), cô bé mới 12 tuổi đã thà nhận đủ 14 nhát dao của một chàng thanh niên hiếu sắc, Alessandro, thay vì bị khuất phục để mất đức khiết trinh, ai cũng cho đó là một hành vi can đảm anh hùng. Tuy nhiên, chính thái độ tiếp sau đó của cô bé mới là “anh hùng thật sự”: tha thứ cho kẻ đã sát hại mình.
Vâng, Thánh nữ thiếu nhi Maria Goretti, vị tử đạo vì đức trinh khiết khi mới là một thiếu nhi, chính là vị thánh anh hùng của lòng khoan dung tha thứ, vị Thánh “tử đạo vì tình yêu”.
Khẳng định như thế liệu có khiên cưỡng lắm không? Chắc chắn là không; vì chính Hội Thánh đã cầu nguyện rằng: “Lạy Chúa, khi Chúa thương xót và thứ tha, chính là lúc Chúa biểu lộ quyền năng cách tỏ tường hơn cả…” (Lời Nguyện Nhập lễ CN 26 TN).
Và đó chính là nội dung sứ điệp Lời Chúa mà Chúa Nhật 24 Thường niên muốn chuyển tải.
Thật vậy, qua các trích đoạn Kinh Thánh vừa được công bố, chúng ta có thể đọc ra một chiều kích giáo lý độc đáo của Lời Chúa muốn chúng ta sống và thực hành: Lòng khoan dung tha thứ.
Trước hết, ngay từ thuở xa xăm trong thời Cựu Ước cách đây mấy ngàn năm, cái thuở mà con người và xã hội gần như “thuận theo một nền luân lý” mang tính “ăn miếng trả miếng”, “bánh sắt trao đi, bánh chì trao lại”, việc “trả thù” được xem như một “quy luật hiển nhiên”, có khi là một “nhân đức anh hùng”…, thì Lời Chúa trong sách Khôn Ngoan lại dạy rằng: “Thịnh nộ và giận dữ, cả hai đều đáng ghê tởm, người có tội đều mắc cả hai. Ai muốn báo thù, sẽ bị Chúa báo thù, và Chúa nghiêm trị tội lỗi nó. Ngươi hãy tha thứ cho kẻ làm hại ngươi, thì khi ngươi cầu nguyện, ngươi sẽ được tha…” (Bđ 1).
Chúa đã dạy như thế bởi vì tác giả Thánh Vịnh 102 đã định nghĩa rằng: “Chúa là Đấng từ bi và hay thương xót, chậm bất bình và hết sức khoan nhân” (Đáp ca).
Lòng bao dung tha thứ, “chậm bất bình và rất mực khoan nhân” của Thiên Chúa còn được tái diễn hoài hoài không phải chỉ ở giữa lòng lịch sử của dân Ít-ra-en, không phải chỉ trong một thời gian nhất định…mà cho muôn thế hệ loài người ở khắp muôn nơi và mọi miền thế giới. Và đó phải chăng là một trong những lý do để Thiên Chúa “ban tặng Người Con Một” (Ga 3,16) và cũng là tiêu đích để Người Con đó “cắm lều ở giữa chúng ta” (Ga 1,14) và nhắc lại cho con người luôn nhớ rằng: “Vậy Cha Ta trên trời cũng xử với các con đúng như thế, nếu mỗi người trong các con không hết lòng tha thứ cho anh em mình”. (TM).
Thật vậy, chính câu chuyện về cuộc chất vấn “phải tha thứ mấy lần” của Phêrô và câu trả lời “phải tha thứ bảy mươi lần bảy” của Chúa Giêsu trong trích đoạn Tin Mừng Matthêô hôm nay (Mt 18,21-35) đã cho chúng ta nhận ra “sợi chỉ đỏ xuyên suốt” về sự mạc khải “khuôn mặt đích thực của Thiên Chúa” từ Cựu ước tới Đức Kitô: Chúa là Đấng từ bi và hay thương xót, chậm bất bình và hết sức khoan nhân.
Vâng, Thiên Chúa của Đức Giêsu là một Thiên Chúa “không nỡ lòng nhìn thằng vào đôi mắt thẹn thùng, hổ thẹn, mặc cảm của người phụ nữ bị bắt quả tang ngoại tình” để rồi ân cần chia sẻ một tín thư hy vọng, yêu thương thay vì lời tuyên án: “Phần tôi, tôi cũng không kết án chị đâu…” (Ga 7,1-11); Thiên Chúa của Đức Giêsu là một Thiên Chúa sẵn sàng để cho người “đàn bà tội lỗi” nhỏ những giọt nước mắt hối cải ăn năn trên chân mình mà làm lại cuộc đời…(Lc 7,46-38); Thiên Chúa của Đức Giêsu là một Thiên Chúa vẫn đưa mắt nhân từ “nhìn lại” để mở đường cho tông đồ Phêrô biết sám hối ăn năn sau những lần bội phản chối từ….(Lc 22,61-62), cho người thu thuế Gia-Kê hân hoan làm lại cuộc đời trong khó nghèo, sẻ chia và công chính…! (Lc 19,1-10)…
Quả thật, với Đức Giês-Kitô, con người từ đây có thể “chạm tới” được một Thiên Chúa là Đấng khoan dung tha thứ; có thể cảm nhận được một Thượng Đế gần gũi biết “cảm thương” và “giàu lòng lân tuất”; có thể tiếp cận, ngỏ lời, van xin một “Ông Trời”, một Thượng Đế, một Đấng Tối Cao luôn biết lắng nghe và quan tâm đến từng hơi thở và nhịp đập của trái tim con người. Một Thiên Chúa không bao giờ “biết mệt mỏi để tha thứ” như cách diễn tả và xác quyết của ĐGH Phanxicô trong tông huấn Niềm Vui Tin Mừng: “Vui biết chừng nào khi trở lại với Người sau mỗi lần chúng ta lạc lối! Xin cho tôi lặp lại điều này một lần nữa: Chúa không bao giờ thấy mệt khi tha thứ cho chúng ta; chỉ có chúng ta thấy mệt khi đi tìm lòng thương xót của Ngài.”[1]
Nhưng, như câu chuyện (đã nói khi mở đầu) về vị thánh trẻ Maria Goretti, tha thứ còn là “chuyện giữa chúng ta với nhau”. Bởi vì, như Thánh Phaolô trong Bài đọc 2 hôm nay nhắc nhở: “không ai trong anh em được sống cho mình, và cũng không ai chết cho mình. Vì nếu chúng ta sống, là sống cho Chúa; nếu chúng ta chết, là chết cho Chúa. Vậy, dù sống hay chết, chúng ta đều thuộc về Chúa.”; và dĩ nhiên, không ai là người Kitô hữu lại không nhận ra Chúa đang ở đâu trong thế giới nầy, trong nhân loại nầy; mà nếu có “lỡ quên”, thì hãy nhớ lại lời dạy quan trọng của Chúa Giêsu trong “Dụ ngôn về Ngày phán xét”: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi không không làm như thế cho một trong những người bé nhỏ nhất đây, là các người đã không làm cho chính ta vậy” (Mt 25,45).
Trong một xã hội mà sự “bất khoan dung”, vô cảm, hận thù… đang có mặt khắp nơi: từ trong gia đình ra đường phố, từ vợ chồng, bà con cật ruột, đến bạn bè hàng xóm láng giềng, từ lứa tuổi học sinh nơi học đường đến các bậc lão thành đồng chí, cán bộ…, đâu đâu người ta cũng thực hành một thứ quy luật rừng rú “mắt đền mắt, răng đền răng”…., thì người Kitô hữu phải là những kẻ “lội ngược dòng”: “Hãy yêu thương kẻ thù”, “hãy tha thứ không phải bảy lần mà là bay mươi lần bảy”, “bị tát má phải hãy đưa cả má trái”…
Quả thật, chỉ với con đường “mới mẻ của Tin Mừng” nầy, chỉ với một “quy luật luân lý trên nền tảng của Đấng “Rất mực khoan dung”, của Người sẵn sàng nói lời sau hết khi bị kẻ thù đóng đinh trên thập giá: “Lạy Cha, xin tha cho chúng…!”… mới mong đẩy lùi nền “văn hoá oán thù”, nền “văn mình sự chết”, như cách cảm nhận của nhà tu đức Michel Quoist: “Hành động duy nhất có thể làm đứt đoạn dây chuyền bạo lực, đó là tha thứ và yêu thương. Ai dám đưa cả má trái mình ra, đó là người mạnh nhất.”.
Đúng vậy, vì Chúa “mạnh nhất” là khi Chúa thương xót thứ tha. Amen.
Trương Đình Hiền.
[1] ĐGH PHANXICÔ, Tông huấn “NIỀM VUI TIN MỪNG” (EVANGELII GAUDIUM) Số 3, tr. 8.
