Views: 78
(Chúa Nhật V Mùa Chay năm A 2023)
Tin vào Đấng là nguồn mạch sự sống và nỗ lực làm chứng cho Tin mừng sự sống đó chính là trọng tâm của sứ điệp phụng vụ Chúa Nhật V Mùa Chay. Chúng ta cùng dừng lại để nghe cách chuyển tải ý nghĩa nầy của Lời Chúa.
Trước hết, từ hơn năm trăm năm trước khi Chúa Cứu Thế giáng sinh, chính trong cái “vũng lầy nhầy nhụa” đầy những đống xương khô của bóng tối và sự chết, của đọa đầy và thất vọng, của đắng cay ưu phiền trong kiếp nô lệ của thời lưu đầy Babylon (587 B.C)… dân Israel đã nghe vang lên lời của Thiên Chúa như “tiếng kèn hy vọng” qua miệng của ngôn sứ Êgiêkien mà chúng ta vừa nghe trong Bài Đọc một: “Nầy hỡi dân ta, Ta sẽ mở cửa huyệt cho các ngươi. Ta sẽ đem các ngươi lên khỏi huyệt… Ta sẽ đặt Thần Khí của Ta vào trong các ngươi và các ngươi sẽ được hồi sinh…”.
Nếu thân phận lưu đày của Israel là ảnh hình của một nhân loại đọa đầy tội lỗi, thì “tin vui hy vọng” của ngôn sứ Êgiêkien kia cũng chính là tín thư riêng tặng cho mỗi người chúng ta mà nội dung xuyên suốt chính là: niềm hy vọng chứa chan vào lòng trung tín của Thiên Chúa vượt trên khổ đau và chết chóc và tình yêu cứu độ của Thiên Chúa mãi mãi là sức mạnh hồi sinh, là quyền uy giải thoát.
Nói cách khác, Lời Chúa muốn nói với muôn thế hệ con người rằng: chúng ta không được quyền thất vọng cho dù phải đối diện với bao thảm cảnh cuộc đời, cả cái chết. Bởi vì Thiên Chúa đang có mặt trên mọi nẻo đường và biến cố để thổi vào Thần Khí tác sinh, để gieo vào hạt mầm của sự sống và hồng ân cứu độ. Niềm tin đó không là chuyện mê tín của những đầu óc mê lầm, hoang tưởng (như đánh giá của những người tự cho mình là theo chủ nghĩa vô thần, duy khoa học…), nhưng là một chân lý rõ như ban ngày đúng như nhận xét thâm thúy của Gilbert K. Chesterton: “Nếu những hạt giống trong lòng đất đen mà còn có thể biến thành những cánh hoa hồng xinh đẹp như thế, thì trái tim con người còn thể biến thành thế nào nữa trong cuộc hành trình hướng đến các vì sao”.
Và có một điều kỳ lạ là Thiên Chúa không bao giờ chỉ nói suông mà “Lời luôn đi kèm hành động”. Biến cố “cải tử hoàn sinh” cho người bạn Lagiarô chết thúi bốn ngày trong huyệt mộ là một minh họa rõ nét cho chân lý nầy. Thật vậy, chính ngay “quê hương của tử thần”, ngay cánh cửa dẫn vào huyệt mộ tối tăm, một tiếng nói quyền năng đã âm vang thấu tận âm phủ, mở toang cánh cửa âm ty: “Hỡi Ladarô hãy bước ra”, “Ta là sự sống lại và là sự sống” (TM).
Thế nhưng, cũng có người đặt vấn nạn: tin vào một Thiên Chúa tình yêu ban sự sống, tin vào một Đấng Kitô Phục sinh dẫn ta vào cuộc sống vĩnh hằng, tin vào Chúa Thánh Linh đang thổi vào hồn ta nguồn sống mới, thì liệu có mang lại chuyển biến nào cho chính ta và cho thế giới hay chăng ? Thưa có đấy !
– Những người cùi hủi bị ném ra ngoài hoang mạc để chết dần mòn trong niềm đau thất vọng, nhưng niềm tin vào Thầy Giêsu, Đấng thương xót: “Lạy Thầy Giêsu, xin rủ lòng thương chúng tôi” đã kéo họ ra khỏi chốn tử vong để được hoàn sinh trong một cuộc đời mới. (Lc 17,1-14).
– Chị em nhà Bêtania nhờ tin vào Đấng Được xức dầu Con Thiên Chúa nhập thể: “Thưa Thầy, vâng, con đã tin Thầy là Đấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống đã đến trong thế gian”, mà người em trai Lagiarô chết thúi 4 ngày đã đĩnh đạc hoàn sinh từ mộ đá.
– Và có lẽ, hơn ai hết, khi đứng trước cái giờ “thập tử nhất sinh”, đứng trước cả một quá khứ tội lỗi đang đè nặng, người trộm bị đóng đinh bên hữu đã tìm được bình an và hạnh phúc để nhắm mắt lìa đời khi đón nhận được câu trả lời của Đấng ban sự sống: “Hôm nay anh sẽ ở trên thiên đàng với tôi”…
– Riêng trong hàng ngũ các thánh Tử Đạo Việt Nam, nhờ đặt niềm tin trọn vẹn vào Chúa Kitô Phục sinh, xác tín vào niềm hy vọng sự sống đời đời trong tình yêu Thiên Chúa… mà các ngài coi cái chết nhẹ như lông hồng, như những chứng từ sau đây:
– Thanh Đa Minh Đinh Đức Mậu đại diện cho anh em nói với quan: “Thưa quan, chúng tôi mong ước tìm về bên Chúa như nai mong tìm thấy suối vậy”. Thánh Đa Minh Phạm Trọng Khảm vui vẻ nói với mọi người: “Cha con chúng tôi hôm nay vào nước Thiên Đàng đây”. Linh mục Đa Minh Nguyễn Văn Hạnh cũng tươi tĩnh đi chào mọi người: “Anh em ở lại nhé ! Chúng tôi đi về Thiên Đàng đây”. Thánh G.B. Trần Ngọc Cỏn thấy người anh em sụi sùi nước mắt, ông nói: “Sao anh lại khóc, lẽ ra phải mừng cho tôi chứ ?”…
– Vị Tôi Tớ Chúa rất gần gũi với chúng ta, Đức cố Hồng Y F.X. Nguyễn Văn Thuận đã làm chứng rằng: “Trong thẳm sâu những đau khổ của tôi, có một vài tâm tình mang lại cho tôi an bình trong tâm hồn: tôi không loại trừ một ai khỏi tâm hồn tôi. Tôi tự nhủ: chính Thiên Chúa là tình thương sẽ xét xử tôi, chứ không phải thế gian, không phải Nhà nước, không phải guồng máy tuyên truyền. Tất cả sẽ qua đi, chỉ còn lại một mình Thiên Chúa không thay đổi…”[1].
– Riêng, dân tộc Ukraina trong những ngày này, dù đang oằn mình dưới bom đạn khủng khiếp của thế lực xâm lược nước lớn Liên Bang Nga, vẫn đặt niềm tin vững vàng vào Thiên Chúa để hy vọng một ngày chiến thắng không xa !
Vâng, chỉ với niềm tin đó thì chúng ta mới trụ vững giữa trăm chiều thử thách, mới đủ can đảm mỉm cười với số phận cho dù số phận có khắc nghiệt oái ăm, mới đủ quảng đại và khoan dung để yêu thương và tha thứ, cho dù bị bách hại đọa đầy. Và nhất là, chỉ với niềm tin đó, chúng ta mới bình thản sống cuộc sống hôm nay như một cuộc lên đường, một cuộc vượt qua, một cuộc tái sinh để bước vào quê hương vĩnh cửu.
Cách riêng đối với những anh chị em dự tòng sắp sửa lãnh nhận các bí tích gia nhập kitô giáo, niềm tin vào sự sống lại sẽ là một cảm nghiệm mới mẻ tinh khôi của những con người vừa kết thúc một chặng đường “vượt qua” đầy nhiêu khê và thử thách để hân hoan tiến vào “miền đất của tái sinh”, hội nhập vào một cuộc sống mới mẻ của một đoàn dân được cứu chuộc.
Thế nhưng, chúng ta đừng quên rằng: Tin vào sự sống, còn có nghĩa là tin vào một Thiên Chúa đã nhập thể trong chính nỗi đau và cái chết:
Quả thật, khi vào đời, Con Thiên Chúa nào tránh né cái kiếp phận long đong của con người. Hãy xem: những giọt nước mắt đã lăn dài trên má của Chúa Giêsu khi chứng kiến cái chết của người bạn thân Ladarô ở Bêtania. Sống đức tin hôm nay đó chính là ý thức mãnh liệt rằng: Đức Kitô phục sinh đang hiện diện trong mọi ngõ ngách và biến cố cuộc sống, nhất là, Ngài có mặt ngay trong những phút giây và cảnh ngộ bi đát nhất như cảnh ngộ của gia đình Bêtania trong biến cố Lagiarô qua đời. Trong Bài Giảng lễ Vọng Phục Sinh năm 2021, năm mà Đại dịch Covid đang phủ bóng tối chết chóc và thất vọng lên toàn thể địa cầu, ĐGH Phanxicô đã cảm nhận về chân lý nầy: “Thậm chí từ những mảnh vụn vỡ của nhân loại chúng ta, Thiên Chúa có thể mở ra một trang sử mới. Người luôn đi trước chúng ta: trong Thập Giá của khổ đau, của cô đơn, của cái chết. Cũng thế, Người đi trước chúng ta trong vinh quang của một cuộc đời được tái sinh, của một lịch sử được biến đổi, của một niềm hy vọng được hồi sinh. Trong những ngày tháng tối tăm của cơn đại dịch này, chúng ta hãy lắng nghe Đấng Phục Sinh mời gọi chúng ta bắt đầu lại, và đừng bao giờ để vuột mất niềm hy vọng của mình”.
Tin vào sự sống, tin vào Đấng đã nhập thể trong nổi đau và cái chết để phục hồi tất cả trong vinh quang phục sinh sẽ không là một công thức suông được lặp đi lặp lại như “điệp khúc của mùa Chay”, mà phải hiện thực ngay trong thánh lễ nầy, khi chút nữa đây, Thịt Máu Ngài sẽ trở nên lương thực trường sinh để biến cuộc đời ta, thân xác ta ngập tràn Thần Khí.
Như vậy, điều quan trọng còn lại không chỉ ngay giờ nầy, hay trong độ đường còn lại của Mùa Chay, mà phải là trong suốt cuộc sống, đó là ta hãy mạnh dạn trả lời câu hỏi của Đức Kitô: “Con có tin như thế không ?”. Nhưng, không phải bằng cách lặp lại thuộc lòng câu trả lời của cô Matta: “Thưa Thầy, có. Con vẫn tin Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa, Đấng phải đến thế gian”, nhưng là bằng tất cả con tim và cuộc sống, như Á Thánh Tử đạo Anrê Phú Yên: “Lấy tình yêu đáp trả trình yêu, đem mạng sống báo đền mạng sống…” hay cô gái Vêrônica phung cùi người Camêrun, cho dù mù mắt, cùi tay, cụt giò, vẫn vui tươi biến cuộc đời thành hy lễ và nhận chân đời mình được đong đầy kỳ diệu, để Lời Chúa kết trái đơm bông nơi bao nhiêu anh chị em thương tật cùi hủi khác…
Để yêu và để sống như thế, dĩ nhiên, sẽ là chuyện bất khả khi với thân phận con người, nhưng lại là chuyện có thể khi chúng ta biết sẵn sàng để cho “Thần Khí chi phối”. Đó chính là kinh nghiệm của Thánh Phaolô mà ngài chia sẻ lại cho cộng đoàn Rôma vào buổi khai sinh Kitô giáo, và cũng cho chúng ta hôm nay: “Còn anh em, anh em không sống theo xác thịt nhưng sống theo tinh thần, nếu thật sự Thánh Thần Chúa ngự trong anh em” (BĐ 2). Nguyện xin Thần khí của Đức Kitô hôm nay cũng biến đổi tất cả chúng ta nên những con người mới, nên những chứng nhân của Tin Mừng Sống lại giữa một thế giới đang bị bao phủ ngập tràn bởi một nền văn minh mang tên sự chết. Bởi vì, như Đức Phanxicô xác tín: “Đức tin không phải là một tiết mục thuộc về quá khứ. Đức Giêsu không phải là một nhân vật đã lỗi thời. Người vẫn sống, ở đây và ngay lúc này. Người bước đi cùng bạn mỗi ngày, trong chính hoàn cảnh cuộc đời mà bạn đang sống, trong những thử thách mà bạn đang phải trải qua, trong những ước mơ mà bạn đang ấp ủ…” (BG Vọng PS 2021). Amen.
Trương Đình Hiền
[1] ĐHY F.X. NGUYỄN VĂN THUẬN, Chứng Nhân Hy Vọng, sđd, tr. 151-152.
