Views: 52
DẪN LỄ TỔNG QUÁT
PHỤNG VỤ TUẦN THANH
PHẦN A: Ý NGHĨA PHỤNG VỤ TUẦN THÁNH
I. Giới thiệu ý nghĩa tổng quát:
Cuộc tử nạn và phục sinh của Đức Kitô cùng với những biến cố gần gũi chung quanh sự kiện đó hợp thành một thời điểm cao trọng nhất trong Năm Phụng Vụ. Bởi vì, như lời khẳng định của Mẹ Hội Thánh: “Chúa Kitô đã hoàn thành công trình cứu chuộc nhân loại và tôn vinh Thiên Chúa nhất là nhờ mầu nhiệm Vượt Qua, khi Người chịu chết, Người sống lại từ cõi chết và lên trời. Trong Mầu nhiệm Vượt Qua nầy, Người đã chết để tiêu diệt cái chết của chúng ta, và sống lại để ban cho ta nguồn sống mới” (PV số 5). Vì thế, “Hội Thánh Mẹ chúng ta, tưởng niệm Chúa đã phục sinh, mỗi tuần vào ngày Chúa Nhật, và còn lại họp mừng Chúa đã chịu khổ nạn và đã phục sinh mỗi năm một lần vào kỳ đại lễ Phục Sinh” (PV số 102).
II. Các cử hành Phụng Vụ trong Tuần Thánh:
Tất cả chiều kích trọng đại và thánh thiện đó được phụng vụ tập trung của hành trong một TUẦN LỄ ĐẶC BIỆT gọi là TUẦN THÁNH.
1. Chúa Nhật Lễ Lá: Khai mạc Tuần Thánh đó là cử hành phụng vụ CHÚA NHẬT LỄ LÁ: kỷ niệm việc Chúa Kitô khải hoàn vào thành Giêrusalem để bắt đầu cuộc Vượt Qua đẫm máu và vinh quang (mầu nhiệm Tử Nạn-Phục Sinh).
2. Tam Nhật Vượt Qua: Trong Tuần Thánh có “3 ngày[1] rất thánh” gọi là TAM NHẬT VƯỢT QUA: Bắt đầu từ CHIỀU THỨ NĂM TUẦN THÁNH và kết thúc vào CHIỀU CHÚA NHẬT PHỤC SINH. Trong TAM NHẬT VƯỢT QUA nầy, các tín hữu đem lòng tôn kính mến yêu và tưởng-niệm-tái-diễn những gì Chúa Giêsu đã làm từ bữa ăn sau hết với các môn đệ” (LỄ TIỆC LY, THỨ NĂM TUẦN THÁNH), với cuộc khổ nạn đau thương (CUỘC KHỔ NẠN, THỨ SÁU TUẦN THÁNH), và cuộc vượt qua bóng đêm sự chết, khải hoàn vào ánh sáng vinh quang (ĐÊM VỌNG PHỤC SINH, THỨ BẢY TUẦN THÁNH), để rồi xuất hiện giữa các môn sinh vào Ngày Thứ Nhất trong tuần (CHÚA NHẬT PHỤC SINH).
3. Đêm vọng phục sinh: Cao điểm chót vót của phụng vụ Tuần Thánh, của Tam Nhật Vượt Qua, và cũng là của cả Năm Phụng Vụ, đó chính là ĐÊM VỌNG PHỤC SINH: Trong Đêm Canh Thức cực thánh nầy, các tín hữu ngay từ sơ khai, tụ tập nhau khi đêm xuống, mừng kính TOÀN THỂ MẦU NHIỆM CỨU ĐỘ DO CHÚA KITÔ THỰC HIỆN. Hình thức cuộc mừng long trọng nầy bắt nguồn từ cuộc “mừng Vượt Qua” của dân Ít-ra-en, nhưng với một nội dung mới mẻ: cuộc Vượt Qua mới của Chiên Vượt Qua đích thực là Chúa Kitô: “Đức Kitô đã chịu hiến tế làm chiên lễ Vượt Qua của chúng ta. Vì thế, ta hãy lấy bánh không men tượng trưng lòng chân thật mà ăn mừng đại lễ” (1 Cr 5,8).
4. Bí tích Nhập đạo: Chính trong Tuần Thánh nầy, các anh chị em dự tòng kết thúc thời kỳ chuẩn bị sau cùng để chính thức được lãnh nhận CÁC BÍ TÍCH GIA NHẬP KITÔ GIÁO được cử hành trong chính Đêm Vọng Phục Sinh.
Trong chiều kích sống đạo, đối với các người Kitô hữu, Tuần Thánh cũng là thời gian kết thúc kỳ trai tịnh với tâm hồn sám hối sâu đậm và sự hoán cải trọn vẹn hơn để thực sự dấn thân sống mầu nhiệm VƯỢT QUA CỦA ĐỨC KITÔ.
Để đánh giá đúng mức ý nghĩa và tầm quan trọng bậc nhất của cử hành phụng vụ Tuần Thánh, Tam Nhật Vượt Qua, chúng ta có thể lấy lại lời khẳng định của sách lễ Rôma: “Tam Nhật Vượt Qua kính nhớ Chúa chịu nạn và Sống lại là điểm cao chói lọi của Năm Phụng Vụ” (Sách Lễ Rôma).
PHẦN B: DẪN VÀO CÁC CỬ HÀNH PHỤNG VỤ TUẦN THÁNH
I. CHÚA NHẬT LỄ LÁ
1. Dẫn nhập trước Ca Nhập lễ:
Cộng đoàn Dân Chúa hôm nay họp nhau để cử hành một thánh lễ đặc biệt: LỄ KỶ NIỆM VIỆC CHÚA KITÔ KHẢI HOÀN VÀO THÀNH GIÊRUSALEM để chính thức khai mạc “Hành trình Vượt Qua” của Người, tức là biến cố Người chịu khổ nạn đau thương và phục sinh vinh quang. Thật vậy, Chúa Nhật hôm nay là Chúa Nhật khai mạc Tuần Thánh, một tuần lễ đặc biệt nhất và cũng cao trọng nhất của Năm Phụng Vụ. Bởi vì trong Tuần Thánh nầy, Hội Thánh kỷ niệm lại những biến cố quan trọng nhất mà Chúa Kitô đã thực hiện để hoàn tất Chương trình tôn vinh Thiên Chúa và cứu rỗi con người.
Giờ đây, chúng hãy sốt sắng hát Ca nhập lễ, đón đoàn chủ tế vào cử hành Phụng Vụ Lễ Lá.
2. Dẫn nhập trước nghi thức kiệu lá:
Đây là một nghi thức giản đơn gợi nhớ lại việc Chúa Giêsu Kitô khải hoàn vào thành thánh Giêrusalem với tư cách là Đấng Được Xức Dầu, Đấng Thiên Sai, như lời loan báo của các ngôn sứ (Dcr 9,9-10). Hành vi nầy của Chúa Giêsu chính là MỘT TIA SÁNG RỌI CHIẾU VÀO HÀNH TRÌNH KHỔ NẠN của Ngài để báo trước rằng: Khởi từ thập giá, ánh vinh quang phục sinh bắt đầu chỗi dậy, cuộc toàn thắng và ơn cứu rỗi khởi sự thành đạt.
3. Dẫn vào các Bài đọc Lời Chúa:
– Bài đọc 1: “Người Tôi Tớ đau khổ của Giavê” cho dầu phải chịu nhục hình vẫn đặt niềm tin tuyệt đối vào Thiên Chúa. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
– Bài đọc 2: Chúa Giêsu Kitô đã tự hạ và vâng phục Chúa Cha cho đến chết và chết trên cây thập giá. Chính với sự tự hạ thẳm sâu đó, Thiên Chúa đã tôn vinh Người. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
II. NHỮNG NGÀY ĐẦU TUẦN THÁNH
1. THỨ HAI TUẦN THÁNH
Hôm nay, phụng vụ mời gọi chúng ta theo chân Chúa Giêsu trên những chặng đường và biến cố cuối cùng của cuộc đời Ngài. Đặc biệt trích đoạn Tin Mừng với biến cố “Xức dầu tại Bêtania” vào ngày thứ hai trong tuần lễ cuối cùng của Chúa Giêsu vừa như dấu chỉ tiên báo cái chết và sự phục sinh của Ngài, vừa là một hành vi diễn tả một tình yêu trao ban, hiến tặng mà chỉ những ai thuộc về Ngài một cách đích thực mới có thể dấn thân thực hiện. Trong khi đó, Bài đọc 1, trích đoạn trong sách I-sa-i-a đệ nhị, là những sấm ngôn đẹp nhất đã khắc hoạ hình ảnh một Vị Cứu Thế, một Đấng Tôi Tớ Gia-vê nhân hiền; đó chính là chân dung của vị “mục tử nhân hiền”, chân dung của chính Đức Kitô bình thản bước vào con đuờng khổ nạn để thực thi thánh ý Chúa Cha và mang cứu độ cho toàn thể chúng sinh.
Chúng ta hãy cùng nhau hát ca nhập lễ để sốt sắng bước vào thánh lễ trong tâm tình tri ân cảm tạ và một tình yêu sâu lắng kết hợp với chính Chúa Giêsu một lần nữa đang tái diễn hành vi tự hiến của Ngài trên bàn thờ trần gian.
2. THỨ BA TUẦN THÁNH
Từ khung cảnh “Xức dầu ở Bê-ta-ni-a” vào chiều Thứ Hai, phụng vụ hôm nay đưa chúng bước thẳng tới khung cảnh bữa Tiệc ly Ngày Thứ Năm. Ngoài chân dung Đức Ki-tô được Tin Mừng Gioan khắc hoạ bằng một thái độ bình thản, sáng suốt và đầy tế nhị thân thương khi đối diện với cái chết, với phản bội, phụng vụ hôm nay còn mời gọi chúng ta nhìn ngắm 3 gương mặt khác: Một Gioan: thân mật tựa đầu vào ngực Chúa, một Phêrô, nhiệt thành nhưng nông nổi đã được Chúa Giêsu cảnh báo về lần phản bội trong đêm Ngài bị nộp; và nhất là một Giu-đa lầm lỳ trong cố chấp chối từ, không đếm xỉa gì đến những gọi mời thân thương và nhắc nhở tế nhị của Thầy Chí Thánh.
Qua thái độ của Chúa Giêsu và các nhân vật nầy, chúng ta cầu xin Chúa cho chúng ta luôn biết đón nhận thánh ý của Chúa trong mọi biến cố cuộc sống với thái độ vâng phục yêu mến của người con thảo đối với Cha, biết luôn gặp gỡ kết hợp với Đức Kitô và đón nhận Ngài vào cuộc và biết không ngừng lắng nghe tiếng nói của Chúa Thánh Thần để khiêm hạ ăn năn sám hối và canh tân cuộc sống.
Giờ đây, chúng ta hãy cùng đứng lên hát ca nhập lễ để bắt đầu hiệp dâng Thánh lễ, tái diễn mầu nhiệm tử nạn-phục sinh của Đức Kitô để cuộc sống của chúng ta hôm nay và mãi mãi trở thành của lễ sống động đáp trả tình yêu cứu độ của Thiên Chúa.
3. THỨ TƯ TUẦN THÁNH
Sứ điệp Phụng vụ hôm nay một lần nữa tập chú vào “thái độ tự hạ đón nhận thương đau của Người Tôi Tớ Đau Khổ của Gia-vê” qua trích đoạn sách Sứ Ngôn I-sa-i-a và “Sự Kiện Bữa iệc Ly” được Tin mừng Matthêô tường thuật. Hình ảnh Đức Ki-tô đi vào cuộc Thương Khó với thái độ vâng phục trong tình yêu đối với Chúa Cha nhắc chúng ta nhớ lại lời thư Hi-bá đặt trên miệng Ngài khi Ngài nhập thể vào trần gian: “Nầy con xin đến để thực thi ý Cha”. Tuy nhiên, qua hình ảnh và cung cách ứng xử của Giu-đa, chúng ta lại thấy trách nhiệm của loài người chúng ta trong cái chết của Con Một Thiên Chúa. Thật vậy, phải chăng, Giu-đa là đại biểu của muôn thế hệ nhân loại đã chọn tiền bạc, sự giàu sang thế tục, uy quyền của vật chất để đứng lên chối từ Thiên Chúa và sự thánh thiện của Ngài. Một lần nữa, sứ điệp Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta nghiêm túc đối diện với Đức Ki-tô, với Thánh Thể với Lời Chúa để kiểm tra lại hành trình đức tin của chúng ta và mức độ trung tín của chúng ta đối với Thiên Chúa, với Đức Ki-tô và với Hội Thánh.
Giờ đây, chúng ta hãy chung lời hát ca nhập lễ để bắt đầu thánh lễ.
III. TAM NHẬT VƯỢT QUA
A. THỨ NĂM TUẦN THÁNH
1. Giới thiệu tổng quát Phụng vụ Tam Nhật Vượt Qua:
Mỗi người Kitô hữu cũng như toàn thể Dân Thiên Chúa, cảm thấy có nhu cầu phải lần lượt ôn lại, trong kỳ Đại lễ Vượt Qua hằng năm, những gì xảy ra trong cuộc Thương khó của Chúa Giêsu như các sách Tin Mừng thuật lại. Từ Bữa tối Người ngồi ăn với các môn đệ trước khi đi chịu chết, cho đến lần Người hiện ra với cũng các môn đệ đó “Ngày Thứ Nhất trong tuần” kế tiếp, tất cả những gì Người đã làm, nhất là việc Người chết và sống lại, đều đem lại ơn cứu độ, tất cả những gì Người nói đều là Lời cứu độ.
Hội Thánh xưa nay vẫn đặc biệt lưu tâm đến việc cử hành “ba Ngày trọng đại nhất trong đó Chúa Kitô đã chịu đau khổ, đã an nghỉ và đã phục sinh” (St. Ambrosiô). Tam Nhật Vươt Qua bắt đầu với THÁNH LỄ TIỆC LY chiều Thứ Năm Tuần thánh, và kết thúc vào chiều Chúa Nhật Phục sinh, sau khi đã đạt tới những giờ phút sốt sắng nhất trong buổi CANH THỨC ĐÊM VỌNG PHỤC SINH, là Đêm gồm tóm tất cả việc cử hành Mầu Nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô.
2. Dẫn vào cử hành Phụng vụ Lễ Tiệc Ly:
2.1. Dẫn nhập trước ca Nhập lễ: Mỗi lần cử hành Lễ Tạ Ơn, chúng ta tái diễn và hiện thực hóa BỮA TIỆC VƯỢT QUA mà Đức Kitô và các môn sinh của Người đã thực hiện vào buổi chiều Thứ Năm trước khi Ngài bước vào cuộc Thương Khó. Tuy nhiên, không có giây phút nào mà Phụng vụ Thánh Lễ lại mang một ý nghĩa sâu xa, một cung cách đậm đà, hiện thực, như Thánh lễ chiều hôm nay, LỄ TIỆC LY CHIỀU THỨ NĂM TUẦN THÁNH cử hành khai mạc TÂM NHẬT VƯỢT QUA. (Xem Hiến chế PV số 102 và Sách Lễ Rôma).
Thật vậy, chúng ta được mời gọi đi vào cử hành Phụng vụ chiều hôm nay không chỉ bằng một ý thức đức tin không thôi, nhưng là phải hội nhập vào đó toàn thể trái tim, ý chí, và cả tưởng tượng nữa. Đó có nghĩa là chúng ta phải vận dụng toàn thể con người chúng ta để sống lại cái “GIỜ” của Đức Kitô, “Giờ” mà ở đó, Ngài đã biến bữa tiệc Vượt Qua của Do Thái giáo thành TIỆC VƯỢT QUA CỦA GIAO ƯỚC MỚI NGÀN ĐỜI TỒN TẠI (1 Cr 11,25). Giao ước bằng chính máu đào hy sinh Ngài tuôn đổ ra trên thập giá mà TẤM BÁNH LY RƯỢU là hiện thực đi trước (1 Cr 11,25).
Cùng với Mầu Nhiệm Thánh Thể được “Tưởng niệm tái diễn” cách hiện thực, trong thánh lễ Tiệc Ly chiều nay, chúng ta một lần nữa được sống lại tâm tình cảm tạ và yêu thương của các môn sinh Đức Kitô, khi chứng kiến hình ảnh khiêm nhu và phục vụ đầy yêu thương của Thầy Chí Thánh khi quỳ xuống rửa chân cho các môn sinh; và tiếp đó ân cần ban cho họ “Điều Răn Mới”, điều răn yêu thương, bác ái.
Sau cùng, cũng chính chiều hôm nay, trong thánh lễ Tiệc Ly nầy, chúng ta cảm nhận cách sâu xa hồng ân của bí tích truyền chức. Chính nhờ thánh chức linh mục, Giám mục mà Hy tế Đức Kitô mãi mãi nối dài trên bàn thờ nhân loại. Chúng ta cầu nguyện cho thế giới hôm nay có được nhiều phó tế, linh mục, giám mục như lòng Chúa mong ước.
Giờ đây chúng ta cùng sốt sắng hát Ca Nhập Lễ bắt đầu thánh lễ.
2.2. Dẫn trước các Bài đọc:
– Bài đọc 1: Qua cuộc Hy tế thập giá, Đức Kitô đã trở nên “Chiên Vượt Qua đích thực” mà Cựu ước đã tiên báo qua lễ Vượt Qua của Do thái giáo, Chiên Vượt Qua mới mang lấy và xóa sạch tội lỗi trần gian, đưa con người vào cuộc “giải phóng mới” đích thực và trọn hảo. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
– Bài đọc 2: “Lễ Vượt Qua mới’ do Đức Kitô thực hiện một lần qua Hy tế Thập Giá, đã được mầu nhiệm Thánh Thể làm cho tái diễn hiện thực trong lịch sử, và liên kết chúng ta với cuộc Vượt Qua của Ngài, khi chúng ta thông hiệp Mình Máu Thánh Ngài. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
2.3. Dẫn trước nghi thức Rửa chân:
Như vậy, hành vi rửa chân là biểu tượng của việc Ngài sắp hiện thực hoá việc tự hạ thẳm sâu trên Thập Giá. Hình ảnh Đức Giêsu bưng chậu nước, quì dưới chân các môn đệ là hình ảnh một Thiên Chúa cao sang nhưng “không nghĩ phải dành cho được địa vị ngang hàng cùng Thiên Chúa….song đã hũy mình ra không tức là lĩnh lấy phận tôi đòi…” (Phi.2,5-7).
2.4. Dẫn trước nghi thức kiệu Mình Thánh Chúa về bàn thờ phụ:
Thánh lễ Tiệc Ly kết thúc với Lời Nguyện Kết lễ. Sau đó, Mình Thánh Chúa còn lại sẽ được kiệu rước về nơi bàn thờ phụ để dành cho việc hiệp lễ của cử hành Cuộc Khổ Nạn vào hôm sau (Thứ Sáu Tuần Thánh). Trong không gian yên lặng trước Thánh Thể, mọi người được gọi mời suy niệm những giây phút hấp hối của Chúa Giêsu trong vườn Cây Dầu, cùng với những lời trối trăng của Ngài nơi Bữa Tiệc Ly: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em”.
B. THỨ SÁU TUẦN THÁNH
1. Giới thiệu tổng quát Phụng vụ Thứ Sáu Tuần Thánh:
Theo truyền thống lâu đời của Hội Thánh, Thứ Sáu Tuần Thánh là ngày CHAY VƯỢT QUA, ngày Kỷ Niệm việc CHÚA GIÊSU CHỊU THƯƠNG KHÓ VÀ CHỊU CHẾT. Tuy nhiên, cử hành Phụng vụ chiều hôm nay không đơn thuần là một cuộc họp tưởng niệm các đau khổ và nhục hình của biến cố Thương Khó. Nhưng cốt lõi, đó chính là họp mừng “VINH QUANG THẬP GIÁ ĐỨC KITÔ”. Vì mỗi lần Hội Thánh tưởng niệm việc Chúa chịu chết, thì đồng thời cũng tuyên xưng Người đã sống lại.
Tiến trình Phụng Vụ chiều hôm nay bao gồm 3 cử hành: Phụng Vụ Lời Chúa, Tôn thờ Thánh Giá và Hiệp Lễ.
1.1. Phụng Vụ lời Chúa: Với 3 Bài đọc như trong thánh lễ Chúa Nhật. Đặc biệt, Bài Tin Mừng hôm nay luôn luôn là Trình thuật Thương Khó theo Tin Mừng Thánh Gioan. Kết thúc Phần Phụng Vụ Lời Chúa là phần Kinh Nguyện Đại Đồng long trọng mang tính truyền thống và hướng đến mọi nhu cầu của nhân loại.
1.2. Tôn thờ Thánh Giá: Thánh giá được giương để cộng đoàn tôn thờ và hôn kính.
1.3. Hiệp lễ: Sau cùng cộng đoàn thông hiệp Mình Thánh Chúa Kitô.
Giờ đây, chúng ta cùng lắng đọng tâm tình trong thái độ tin yêu, sốt sắng, cùng với sự yên lặng nội tâm hướng để đón tiếp đoàn đồng tế bắt đầu cử hành Mầu Nhiệm Khổ Nạn và vinh quang Thập Giá Đức Kitô.
2. Dẫn trước các Bài đọc:
2.1. Bài đọc 1: Trích đoạn sách sứ ngôn Isaia tiên báo cuộc Thương Khó của Đấng Cứu Thế qua hình ảnh “NGƯỜI TÔI TỚ ĐAU KHỔ CỦA GIAVÊ”. Sứ điệp nầy làm bật nổi cái “GIỜ” của Đức Kitô, “Giờ Khổ Nạn” để chính thức thực hiện Chương trình cứu rỗi. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
2.2.Bài đọc 2: Thư Do Thái trình bày chân dung Đức Kitô là Vị Thượng Tế cao cả từ trời “vâng phục thánh ý Chúa Cha”, hóa thân nhập thể “sống trọn thân phận con người”. Nhờ đó đã trở nên căn nguyên ơn cứu độ. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
3. Dẫn trước phần Kinh nguyện đại đồng:
Giờ đây, cộng đoàn chúng ta lắng nghe lời gọi mời của Chủ Tế và thành tâm hiệp thông với Ngài trong những lời cầu nguyện sốt sắng cho mọi nhu cầu của nhân loại và Hội Thánh.
4. Dẫn trước Nghi Thức Tôn Thờ Thánh Giá:
Thánh Giá hôm nay xuất hiện trước cộng đoàn chúng ta với một cung cách long trọng khác thường. Trong khi tôn vinh Thánh Giá, chúng ta tôn thờ chính Chúa Kitô, Đấng đã dùng thập giá để biểu lộ tình yêu thương cao vời dành cho Thiên Chúa Cha và cho loài người. Cử hành Tôn Thờ Thánh giá hôm nay cũng nói với chúng ta rằng: Chính qua nẻo đường thập giá, Đức Kitô đã bước vào vinh quang Phục sinh. Xin cộng đoàn sốt sắng đón mừng Thánh Giá Chúa Kitô.
5. Dẫn trước Nghi thức Hiệp Lễ:
Kết thức cử hành chiều hôm nay đó là cuộc thông hiệp Mình và Máu Chúa Kitô. Giây phút nầy nói lên tính cách hiện thực của mầu nhiệm chúng ta đang cử hành. Thật vậy, cử hành chiều hôm nay, không phải là cuộc tưởng niệm suông cuộc khổ nạn đã qua của Đức Kitô, mà chính là sự thông hiệp trọn vẹn và hiện thực với Đấng đã giải thoát chúng ta khổi tội lỗi bằng cuộc khổ nạn và cái chết đau thương của Ngài. Chúng ta cùng sốt sắng đón nhận Mình Thánh Chúa Kitô.
C. THÁNH LỄ ĐÊM VỌNG PHỤC SINH
1. Giới thiệu tổng quát:
Kính thưa cộng đoàn,
Đêm nay chính là thời điểm cao nhất của Năm Phụng Vụ, là Đêm Thánh của người Kitô hữu; hay như cách diễn tả của thánh giáo phụ Augustinô: Đêm nay “là mẹ của hết mọi buổi canh thức Phụng Vụ”.
Bởi vì đêm nay chính là đêm tưởng niệm chính thức và hiện thực, đầy đủ và toàn diện nhất mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô, biến cố trung tâm, chóp đĩnh của Lịch sử cứu rỗi. Phụng Vụ đêm nay gợi nhớ lại đêm “Vượt Qua” thuở dân Ít-ra-en canh thức với thịt chiên để chờ sáng xuất hành trong niềm vui hồ hỡi khi được Thiên Chúa giải thoát khỏi vòng nô lệ Ai Cập. Ánh sáng đêm nay cũng gợi nhớ lại biến cố uy hùng rạng rỡ của đoàn người Ít-ra-en đi bộ qua Biển Đỏ ráo chân dưới áng mây cột lửa.
Thế nhưng, điểm qui chiếu cuối cùng của ý nghĩa Phụng Vụ đêm nay vẫn là: Chúa Kitô đập tan xiềng xích tử thần và từ âm phủ khải hoàn đi lên; và cũng một cách nào đó, chính là đêm Hội Thánh ngay từ buổi đầu, vẫn họp nhau đón đợi “Phu Quân” trở lại.
Để diễn tả những chiều kích trọng đại và thâm sâu đó, cử hành Phụng vụ đêm nay diễn ra trong một khung cảnh long trọng khác thường, toàn diện, và gần như phù hợp hoàn toàn với tiến độ của Lịch Sử cứu rỗi.
Giờ đây chúng ta hãy sốt sắng lần lượt bước vào các cử hành Phụng Vụ Đêm Vọng Phục Sinh này.
2. Dẫn vào các cử hành phụng vụ:
2.1. Dẫn vào Nghi Thức Chào Mừng Ánh Sáng Phục sinh:
Khởi đầu Đêm Canh Thức hôm nay đó là nghi thức CHÀO MỪNG ÁNH SÁNG PHỤC SINH. Trong nghi thức nầy chúng ta lần lượt tham dự việc Làm phép lửa mới, Thắp Nến Phục Sinh, Rước Nến Phục Sinh và long trọng Công Bố Tin Mừng Phục Sinh.
Cây nến lớn nhất của đêm nay được gọi là Nến Phục Sinh, là biểu tượng phong phú gợi nhớ nhiều biến cố trong lịch sử cứu rỗi:
– Là áng mây sáng, cột lửa sáng đưa dân Ít-ra-en về đất hứa.
– Là biểu tượng rõ nét chính Chúa Kitô Phục Sinh, nguồn ánh sáng cứu độ, là Đường, Chân Lý, Sự Sống, đang dẫn đoàn Dân Mới được cứu chuộc tiến về quê trời.
Chính từ ngọn lửa Cây nến nầy, các cây nến khác của cộng đoàn Dân Chúa được đốt cháy lên cho tới khi ánh lửa Phục Sinh chan hòa khắp chốn. Giữa lúc ấy, khúc ca Exultet (Mừng Vui Lên), bài ca công bố Tin Mừng Phục Sinh được vang lên như thúc giục niềm hân hoan ca ngợi tạ ơn, vì những kỳ công Chúa đã tác thành trong lịch sử.
Giờ đây xin kính mời cộng đoàn hướng về lễ đài để bắt đầu nghi thức CHÀO MỪNG ÁNH SÁNG PHỤC SINH.
2.2. Dẫn vào Phần Phụng Vụ Lời Chúa.
Phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay được trình bày với một diễn tiến đặc biệt khác với mọi cử hành Phụng Vụ Lời Chúa khác. Chính nơi đây và giờ phút nầy, chúng ta sẽ được lắng nghe toàn bộ tiến trình của lịch sử cứu rỗi.
(Chủ tế kêu gọi)…
Dẫn trước các bài đọc:
2.2.1. Bài đọc 1: Khởi đầu công trình cứu độ cũng chính là khởi đầu công cuộc tạo dựng. Từ cuộc tạo dựng đầu tiên nầy đã dẫn đến cuộc tạo dựng mới trong Đức Kitô. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
2.2.2. Bài đọc 3: Nếu dân tộc Ít-ra-en là hình bóng của đoàn Dân mới được cứu chuộc, thì chính Biến Cố Xuất Hành-Vượt Qua của dân Do Thái lại chính là lời tiên báo rõ nét về mầu nhiệm Tử Nạn-Phục sinh của Đức Kitô, Đấng giải thoát nhân loại khỏi vòng nô lệ tội lỗi để tiến vào miền ánh sáng cứu độ. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
2.2.3. Bài đọc 5: Ngôn sứ Isaia loan báo một Giao Ước vĩnh Cửu được Thiên Chúa ký kết với Dân Người. Giao ước ước ấy hôm nay đã trở thành hiện thực trong Mầu Nhiệm Khổ nạn của Đức Kitô, để ai cùng chết với Người sẽ được tái sinh vào sự sống mới. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
2.2.4. Bài đọc 7: Ngôn sứ Ê-dê-ki-en đã cho thấy đích điểm của công trình cứu rỗi chính là cuộc tái tạo từ bên trong: “Một trái tim mới, một tấm lòng với thần khí mới”. Mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô đã hiện thức hóa lời tiên báo ấy, đặc biệt cho tất cả những ai được “tái sinh bởi Nước và Thánh Thần”. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
LƯU Ý: (Sau BĐ 7, cùng với đáp ca và lời nguyện, đốt nến bàn thờ, chủ tế xướng Kinh Vinh Danh, đổ các chuông…)
2.2.5. Dẫn vào Bài Thánh Thư: Trích đoạn thư Rôma của Thánh Tông Đồ Phaolô tập chú vào Mầu Nhiệm Thánh Tẩy : Nếu chúng ta cùng chết với Đức Kitô, chúng ta cũng sẽ cùng sống với Người. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
(Sau Bài Thánh Thư, Chủ tế xướng Allêluia trọng thể 3 lần…)
2.2.6. Dẫn vào bài ca Allêluia trọng thể: Giờ đây cộng đoàn chúng ta cùng hân hoan hát to lời Allêluia, lời ca khen chúc tụng, lời hân hoan vui mừng bừng lên sau bốn mươi ngày Mùa Chay im tiếng để chào đón niềm vui Phục Sinh.
2.3. Dẫn Vào Phụng Vụ Phép Rửa:
Giờ đây cộng đoàn chúng ta tiến vào phần Phụng Vụ thứ Ba: Phụng Vụ Phép Rửa. Giờ nầy, trên khắp thế giới, đang có hàng triệu anh chị em dự tòng chuẩn bị lãnh nhận các Bí tích gia nhập Kitô giáo. Phần Phụng nầy là một căt nghĩa rõ nét về Mầu Nhiệm vượt Qua của Đức Kitô, Đấng dùng dòng nước Rửa tội để tái sinh chúng ta từ cuộc sống nô lệ cho tội lỗi và sự chết được bước vào đời sống mới trong ân sủng và tự do của con cái Chúa.
Cử hành Phụng vụ nầy vừa gọi mời chúng ta dấn thân sống tích cực hồng ân thánh tẩy qua việc lặp lại những lời cam kết và tuyên xưng khi chịu Phép Rửa Tội; đồng thời gợi lên ý thức sống động về tình liên đới của một đoàn dân mới được thanh tẩy.
(Nếu có dự tòng được thanh tẩy: Đặc biệt, trong Đêm nay, giờ nầy có …. anh chị em tuyển nhân dự tòng có tên sau đây sẽ được lãnh nhận các Bí Tích Gia Nhập Kitô Giáo – Rửa Tội, Thêm Sức và Thánh Thể): (Công bố danh sách ứng viên dự tòng……………………….).
2.4. Dẫn vào Phụng Vụ Thánh Thể:
Giờ đây, chúng ta sốt sắng bước vào Phần Phụng Vụ Thánh Thể là chóp đỉnh và chung kết của Mầu Nhiệm được cử hành Đêm nay. Mầu Nhiệm Thánh Thể chính là “Tưởng-Niệm-Tái-Diễn” Mầu nhiệm Tử Nạn-Phục Sinh của Chúa Kitô. Chính nơi bàn tiệc Thánh Thể nầy, Chúa Kitô một lần nữa hiến tế thân mình để cứu độ sinh linh, hoàn thành Giao ước Mới; và cũng chính nơi đây, Đức Kitô Phục Sinh đang thân hành đến và hiện diện với chúng ta để thông ban chính Máu Thịt Ngài nuôi sống và dẫn chúng ta tiến bước về cõi trường sinh.
(Nếu có tân tòng: Đặc biệt, giờ nầy các anh chị em Tân Tòng lần đầu tiên trong đời sống Kitô hữu, đại diện cho cộng đoàn tiến dâng lễ vật lên bàn thờ để bắt đầu phần Phụng vụ Thánh Thể).
D. DẪN LỄ CHÚA NHẬT PHỤC SINH
1. Dẫn nhập trước Ca Nhập Lễ:
Trong Đêm Thánh, chúng ta đã mừng Mầu Nhiệm Vượt Qua khi cử hành Phép Rửa và Phép Thánh Thể. Trong Thánh Lễ ngày Chúa Nhật Phục Sinh, chúng ta cảm tạ Thiên Chúa vì Người ban sự sống mới mà Chúa Kitô Phục Sinh đã khai mào cho ta. Hôm nay “Ngày Thứ Nhất trong tuần”, là ngày của Chúa Kitô chiến thắng tội lỗi và tử thần, hiện ra với các môn đệ; hôm nay chính Người đồng hành với hai môn đệ trên đường về Emmau và mở lòng mở mắt để họ nhận ra Người khi Người chung chia bữa tối với họ; hôm nay Người ban Thánh Thần trên các Tông Đồ để các ông được quyền tha tội và sai các ông đi khắp thế giới để làm chứng cho Người. Chính vì thế, hôm nay đúng là “Ngày Của Chúa”, là “Chúa Nhật”, là Lễ lớn nhất trong mọi lễ mà cộng đoàn Dân Chúa không ngừng hân hoan hát lên trong suốt những ngày nầy “Đây là ngày Chúa đã làm ra, nào ta hãy tưng bừng hoan hỷ” (Tv 17).
Hôm nay, mỗi người Kitô hữu cử hành và sống chính mầu nhiệm mà các môn đệ Chúa Kitô xưa đã sống: “Người đã chết để diệt trừ cái chết của chúng ta, và sống lại để ban cho chúng ta nguồn sống mới” (Kinh Tiền Tụng). Thánh Thần đã làm cho Đức Kitô chỗi dậy từ cõi chết, nay cũng làm cho chúng ta “trở nên người mới để sống một cuộc đời tràn ngập ánh sáng của Đấng Phục Sinh” (Lời nguyện Nhập Lễ).
Quả thật, Tin Mừng Phục Sinh là trọng tâm của Đức Tin Kitô giáo, là lời chứng đầu tiên và nguyên tuyền, sâu thẳm và sinh động nhất của các tông đồ (BĐ 1, Bài TM); đó cũng chính là con đường duy nhất để chúng ta thực hiện ý muốn của Thiên Chúa và hoàn tất định mệnh cao cả của chính mình: tiến về cuộc hiệp thông với Ba Ngôi Thiên Chúa trên thiên đàng vĩnh cửu.
Giờ đây chúng ta cùng sốt sắng hát ca nhập lễ để bắt đầu thánh lễ.
2. Dẫn trước các Bài đọc:
– Bài đọc 1: Sách Công Vụ Tông Đồ tường thuật lời chứng về Đấng Phục Sinh của Tông Đồ Phêrô, và cũng là của toàn thể cộng đoàn Dân Chúa thuở sơ khai. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
– Bài đọc 2: Thư gởi giáo đoàn Côlôsê đã mở ra một con đường mới cho những ai tham dự vào mầu nhiệm Phục Sinh của Đức Kitô nhờ nhiệm tích Thánh Tẩy: Sống cuộc đời mới trong Đức Kitô và tìm kiếm những sự thuộc thượng giới. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
MỤC LỤC
Nội dung Trang
_________________________________________________
Phần A : Ý nghĩa tổng quát PV Tuần Thánh 01
Phần B : Dẫn vào các cử hành PV Tuần Thánh 03
Chúa Nhật Lễ Lá 03
Những ngày đầu Tuần Thánh 04
Tam Nhật Vượt Qua 06
Thứ Năm Tuần Thánh 06
Thứ Sáu Tuần Thánh 08
Đêm Vọng Phục Sinh 10
Chúa Nhật Phục Sinh 14
_______________________
LM. Giuse Trương Đình Hiền
[1] Ngày Phụng Vụ được tính theo ngày của Do Thái: từ chiều tới chiều. Cho nên từ chiều thứ Năm TT đến chiều CN PS là 3 ngày.
