Views: 1
(Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa – 2025)
Dẫn nhập đầu lễ: Kính thưa cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, ngày đầu năm mới Dương lịch (2025), ngày kết thúc “Tuần Bát Nhật Giáng Sinh”, thật là thích hợp để chúng ta chúc cho nhau một lời chúc tốt đẹp nhất: Xin kính chúc quý cha, quý tu sĩ và toàn thể ông bà và anh chị em một năm Mới tràn đầy hồng ân và hạnh phúc…
Và đặc biệt, chúng ta hãy cùng với toàn thể Dân Chúa đặt những lời chúc tốt đẹp nầy vào trong cử hành phụng vụ lễ Mẹ Thiên Chúa, một ngày lễ vừa để kết thúc Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, vừa để “nối dài niềm hân hoan kính mừng mầu nhiệm Nhập Thể của Ngôi Hai Thiên Chúa”, Đấng đã mặc lấy xác phàm và sinh bởi Mẹ Đồng Trinh Maria.
Hôm nay cũng là ngày được Giáo Hội chọn làm ngày cầu nguyện cho hòa bình thế giới. Trong thánh lễ hôm nay, chúng ta cầu xin Mẹ Maria, với tước phẩm cao sang “Mẹ Thiên Chúa”, và với tình mẫu tử diệu hiền bao la, xin Mẹ đỡ nâng giữ gìn thế giới khỏi cảnh chiến tranh tàn khốc, khỏi nạn bạo lực khủng bố chết chóc lan tràn để nhân loại khắp nơi được bình an trên chặng đường của một năm mới.
Trong tâm tình tri ân cảm tạ và với thái độ tin yêu phó thác chúng ta cùng thú nhận tội lỗi để xứng đáng cử hành mầu nhiệm thánh.
Giảng Lời Chúa: Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,
Cách đây hơn 15 thế kỷ, Công Đồng Êphêsô tuyên tín tín điều Mẹ Thiên Chúa bằng những từ ngữ chắc nịch: “Nếu ai không tuyên xưng Đấng Emmanuel là Thiên Chúa thật, và do đó, Rất Thánh Trinh Nữ là Mẹ Thiên Chúa, vì Mẹ sinh ra xác phàm của Ngôi Lời nhập thể, thì mắc vạ tuyệt thông”. Và rồi, sau hơn 15 thế kỷ từ biến cố Công đồng Êphêsô, sau những chặng đường dài được sống, suy tư, cầu nguyện và củng cố trong nhịp sống đức tin của Dân Chúa, cách đây hơn 61 năm (21/11/1964), tín điều “Mẹ Thiên Chúa” đã được Công Đồng chung Vaticanô II xác định một cách thâm thúy và nhẹ nhàng hơn trong Hiến chế về Hội Thánh: “Từ muôn đời, Đức Trinh Nữ đã được tiền định làm Mẹ Thiên Chúa cùng một lúc với việc nhập thể của Ngôi Lời Thiên Chúa… Đức Trinh Nữ nhờ ơn huệ và vai trò làm Mẹ Thiên Chúa, Mẹ được hợp nhất với Con Mẹ là Đấng Cứu Chuộc và hiệp nhất với Giáo Hội… Mẹ Thiên Chúa là mẫu mực của Giáo Hội trên bình diện đức tin, đức ái và hoàn toàn hiệp nhất với Đức Kitô” (GH 61,63).
Tuy nhiên, không phải mọi người và mọi Kitô hữu đều trân trọng và xác tín rằng “Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa” vì người ta cho rằng: điều đó có vẻ “lộng ngôn”, không thích hợp với chiều kích toàn năng, siêu vượt của Thiên Chúa trên mọi loài thụ tạo, trong đó có Đức Trinh nữ Maria. Dưới ánh sáng của Lời Chúa vừa được công bố và Giáo huấn truyền thống của Giáo Hội, chúng ta cùng nhau suy tư về đôi chiều kích cốt yếu của huyền nhiệm này.
1. Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa: Tước hiệu nầy có to tát quá không?
Khi xuống thế làm người, Ngôi Hai Thiên Chúa đã chấp nhận mang lấy bản tính của nhân loại. Nếu Ngài đã không từ chối sinh ra trong lòng một dân tộc cứng đầu và phản loạn, đã không chọn cho mình một gia đình quí tộc đế vương, nhưng lại chấp nhận thuộc dòng con cháu Ápraham mà trong thứ tự gia phả (Mt 1,1-16) đã có ít nhất 4 người phụ nữ không ra gì: Tama loạn luân (St 38, 1-30), Rakháp làm điếm (Gs 2, 1-21), Rút ngoại đạo (R 3-4), Bátsêba ngoại tình (2 Sm 11,12), thì việc Ngài làm con Đức Maria, một Trinh nữ thánh thiện, không nhiễm tội truyền, có gì là không chấp nhận được! Vì thế, trong bảng Gia phả, Đức Maria được đặt sau cùng, để rửa sạch tất cả những vết nhơ của cả dòng tộc Đấng Cứu Thế: “Giacóp sinh Giuse, chồng của bà Maria, bà là mẹ Đức Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô” (Mt 1,16). Cũng thế, nếu Đấng Kitô của Thiên Chúa lại chấp nhận chen lẫn với đoàn người tội lỗi lội xuống dòng sông Giođan để Gioan Tẩy Giả thanh tẩy, nếu “Đấng Thánh của Thiên Chúa” sẵn sàng chén thù chén tạc với bọn người thu thuế tội lỗi như Matthêô, Giakêu, không ngại tiếp xúc với những người phụ nữ ố danh tai tiếng …, nếu “Con Chiên vẹn tuyền của Thiên Chúa”, lại chấp nhận bị kết án, bị lột trần, bị đánh tan nát và bị đóng đinh chết giữa hai tên trộm cướp…, thì việc Ngài chấp nhận làm Con của một người Trinh Nữ thánh thiện có gì là bất hợp lý đâu!
Chẳng những đã không bất hợp lý mà lại rất cần thiết; vì Đức Trinh Nữ Maria đã được Thiên Chúa tuyển chọn để cọng tác với Ngài trong công cuộc thực hiện chương trình cứu rỗi mà thư thánh Phaolô gởi giáo đoàn Galát vừa khẳng định trong Bài đọc 2: “khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người đàn bà, và sống dưới lề luật, để chuộc những ai sống dưới lề luật, hầu chúng ta nhận được ơn làm nghĩa tử”.
Việc chọn gọi Mẹ Maria tham gia vào chương trình cứu độ, vào cuộc Nhập Thể của Ngôi hai Thiên Chúa, quả thật, đây chính là thời điểm “đại phước lành của Thiên Chúa” được ban xuống trên nhân loại sau bao ngàn năm khao khát đợi trông và tha thiết nguyện cầu, như lời tiên báo trong sách Dân Số nơi Bài đọc 1: “Họ sẽ kêu cầu Ta trên con cái Israel và Ta sẽ chúc lành cho chúng”!
2. Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa để chúng ta được làm con:
Trước lời đề nghị của thiên sứ Gáprien “Bà sẽ sinh hạ một con trai…”, nếu Đức Maria cực lực chối từ, thì không biết tương lai nhân loại hôm nay đi về đâu. Thật là may mắn, lời “Xin Vâng” đã được vang lên, và thế là tất cả nhân loại đã được lôi kéo đi vào quỹ đạo của ơn cứu độ. Nói cách khác, Đức Maria chấp nhận làm Mẹ Thiên Chúa để tất cả chúng ta được diễm phúc làm con Thiên Chúa. Vì thế mầu nhiệm Mẹ Thiên Chúa luôn gắn kết mật thiết với mầu nhiệm Con Thiên Chúa làm người; hay như cách cắt nghĩa của thánh Giám mục Athanasio “cần phải có Đức Maria để từ nơi Mẹ, Ngôi Lời nhận lấy một thân xác và Người hiến dâng thân xác ấy như của riêng mình để chúng ta hưởng nhờ…” (Bđ Giờ Kinh Sách lễ mẹ Thiên Chúa).
3. Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, Nữ vương của hòa bình:
Tin Mừng Luca vừa được công bố đã vẽ lên một khung cảnh thật yên bình, thánh thiện: “Khi ấy, các mục đồng ra đi vội vã đến thành Bê Lem, và gặp thấy Maria, Giuse và Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ… Còn Maria thì ghi nhớ tất cả những sự việc đó và suy niệm trong lòng…”
Đối chiếu với khung cảnh yên bình trên đó là một thế giới của hôm nay đang ngập lặn trong không khí của bạo lực, khủng bố, chiến tranh, chết chóc, tội ác lan tràn… Khi Đức Maria Mẹ Thiên Chúa được Hội Thánh chọn như “Người Mẹ của Hòa Bình” và mừng kính hôm nay, đầu năm Dương Lịch, phải chăng đó là để cả Hội Thánh dâng lời cầu nguyện cho hòa bình thế giới. Trong những ngày Giáng Sinh vừa qua, hình ảnh Mẹ Maria bên cạnh hài nhi Giêsu, Hoàng tử Hòa Bình, và thánh cả Giuse, người thợ mộc im lặng của làng Nadarét đã cho chúng ta cảm nhận được ý nghĩa đích thực của bốn chữ “bình an dưới thế”. Từ khung cảnh Thánh Gia đó, sự bình an đã lan tỏa: Đó là sự bình an của máng cỏ khó nghèo, của những tâm hồn mục đồng đơn sơ chất phác, của những đạo sĩ phương đông khao khát kiếm tìm chân lý; là sự bình an bình an được gặp gỡ Thiên Chúa, bồng ẵm Chúa trên đôi tay già nua cằn cỗi của mình như cụ già Simêon, như trái tim mãn nguyện vì gặp gỡ Hài Nhi Giêsu của bà lão góa phụ Anna…
Sở dĩ thế giới hôm nay đang chìm ngập trong chiến tranh máu lửa bởi vì thế giới đang thiếu những không gian như máng cỏ Bê Lem, những tâm hồn khiêm hạ khó nghèo và thánh thiện như Hài Nhi Giêsu, như Mẹ Maria, thánh Giuse, cụ già Simêon… Đã đến lúc, không chỉ cầu nguyện cho hòa bình mà mỗi người chúng ta phải là những tác nhân đi xây dựng hòa bình, phải là những tông đồ mang “Hoàng Tử Bình an” đến cho nhân loại.
Hôm nay, chắc chắn trên trời Đức Mẹ thật vui và hạnh phúc; và cũng chắc chắn, Đức Mẹ sẽ mang ngọn gió Thánh Thần tràn đầy trên Mẹ để thổi vào cộng đoàn giáo xứ, vào các gia đình, vào mỗi người chúng ta, để biến tất cả thành những chiếc sáo ngân vang những giai điệu tin cậy mến tuyệt hảo. Vâng, qua lời cầu nguyện sốt sắng hôm nay, Thiên Chúa sẽ chúc lành cho tất cả chúng ta. Amen.
Trương Đình Hiền