Views: 361
(Góc suy tư ngày Đại Hội Di Dân – Đồng hương giáo phận Qui Nhơn 2019)
Lm. Giuse Trương Đình Hiền – Anna Nguyễn Thị Linh Chi
Vào đề : (Thay lời huấn dụ khai mạc)
Anh chị em Qui Nhơn rất thân mến của tôi,
Được hiện diện giữa những người con đất mẹ Qui Nhơn nơi vùng đất miền nam xa xôi nầy, tôi chợt nhớ mấy câu thơ của tác giả Như Khuyên trong bài viết “NHỮNG CÁNH CHIM THIÊN DI” :
Có một loài chim ở rất xa…
Đưa con rời khỏi chốn quê nhà.
Vượt núi, vượt đồi, qua biển cả
Ước mong đời con sẽ thăng hoa.
Gần giống như những cánh chim thiên di vào mỗi độ chuyển mùa, cứ mỗi Mùa Phục Sinh trở lại, anh chị em đồng hương Qui Nhơn trong cuộc sống di dân lại tìm đến với nhau để chung chia tâm tình của những người con Qui Nhơn đã từng “rời khỏi chốn quê nhà, vượt núi, vượt đồi, qua biển cả”… với cùng tâm nguyện “Ước mong đời … sẽ thăng hoa” !
Và cũng như ý tưởng rất gợi hình trong đoạn thơ kế tiếp :
Con chim nhỏ sống nơi vùng trời lạ…
Thấy cuộc đời như một bản tình ca,
Còn chim mẹ thì mỗi ngày vất vả…
Đi tìm mồi về mớm đút nuôi con.
Vâng, Mẹ Qui Nhơn, dẫu là Mẹ Giáo phận, hay là những người cha, người mẹ những đấng sinh thành, hoặc là chính gia đình, mái ấm của anh chị em vẫn hướng về anh chị em như những “con chim nhỏ sống nơi vùng trời lạ”, và luôn mang tâm nguyện cũng như ý thức trách nhiệm phải “tìm mồi về mớm đút nuôi con”.
Phải chăng, loại hình “Đại Hội Di Dân-Đồng hương” nầy chính là một cơ hội, một điểm dừng chân, để Giáo phận, để mọi người chúng ta cùng chia sẻ cho nhau những “chút mồi tâm linh” cần thiết, để sưởi ấm những “cánh chim thiên di”, mà có thể, cuộc sống tất bật nơi dất khách quê người, đôi lúc đã làm chúng ta băng giá, mỏi mệt.
Chủ đề Đại Hội Di Dân-Đồng hương Qui Nhơn lần thứ V như chúng ta biết đó chính là “GIA ĐÌNH VƯỢT KHÓ CÓ CHÚA CÙNG VUI”. Đây là định hướng mục vụ của Giáo phận Qui Nhơn trong Niên khoá 2018-2019, như một cách triển khai và áp dụng thực hành chủ trương mục vụ “TAM NIÊN VỀ GIA ĐÌNH” của HĐGMVN mà Năm thứ 3 – 2019, đó là : ĐỒNG HÀNH VỚI CÁC GIA ĐÌNH KHÓ KHĂN.
Nếu phải tóm tắt ý nghĩa được lồng trong slogan “GIA ĐÌNH VƯỢT KHÓ CÓ CHÚA CÙNG VUI”, thì tôi có thể dừng lại ở ba điểm nầy :
– Một trong những ưu tiên mục vụ hàng đầu hiện nay của Giáo Hội đó là GIA ĐÌNH (Giáo Hội đã dành ra liên tiếp 2 kỳ họp THĐGMTG : 2014, 2015 để bàn thảo về chuyên đề mục vụ nầy).
– Giáo hội nhận thức rõ rằng : trong cũng như ngoài Giáo Hội, hiện đang có rất nhiều gia đình gặp khó khăn cần được đồng hành, chăm sóc và giúp vượt qua (Riêng HĐGMVN trong thư chung 27/9/2018 đã tập chú vào 3 loại hình khó khăn của các gia đình : DI DÂN, HÔN NHÂN KHÁC ĐẠO, ĐỔ VỠ).
– Cho dù vậy, Giáo Hội vẫn hướng về gia đình với tất cả niềm hy vọng vì gia đình chính là công trình của Chúa và là công cụ Chúa dùng để thánh hoá và cứu chuộc nhân loại. Vì thế, phương thuốc hiệu quả nhất để chữa lành các vết thương gia đình hôm nay đó chính là “Gia đình nên thánh”, là mời Chúa hiện diện trong các gia đình. Khi đã có Chúa thì mọi khó khăn sẽ dễ dàng vượt qua. “GIA ĐÌNH VƯỢT KHÓ CÓ CHÚA CÙNG VUI” là như thế !
Để khai triển chủ đề trên cách cụ thể và thiết thực hơn, hôm nay tôi xin gói gọn một đối tượng, một thành phần mà hầu như gia đình nào cũng có, và cũng là đối tượng, là thành phần làm đau tim các bậc làm cha làm mẹ, làm điêu đứng các thầy cô nơi học đường, làm đau đầu nhức óc ban quản trị, điều hành các xí nghiệp, nhà máy, công ty, khu chế xuất, làm nghẹt thở các chú công an giao thông cũng như khách bộ hành, làm các linh mục coi xứ, các anh chị giáo lý viên, các ông trong Hội Đồng giáo xứ… mất ngủ mất ăn …
Thế nhưng, đó cũng chính là đối tượng, là thành phần làm nên sức sống và niềm vui cho các gia đình, là sức mạnh và nguồn lực chính yếu của quốc gia, dân tộc, là nhân tố cột trụ quyết định sự phát triển, hưng thịnh, văn minh và giàu có của mọi tổ chức…; nói chung, là hiện tại không thể xem thường và là tương lai không thể không chuẩn bị, đầu tư và hướng tới.
Đối tượng đó, thành phần đó là gì mà ghê gớm thế các bạn ?
Vâng. Đó chính là GIỚI TRẺ. Và chủ đề tôi muốn chia sẻ hôm nay đó chính là :
GIỚI TRẺ ƠI ! ĐỪNG ĐỂ BỊ KHINH THƯỜNG
Tôi muốn chia sẻ với các bạn 3 trọng điểm dựa trên uy tín của Lời Chúa và Huấn quyền của Hội Thánh đó là : Lệnh của Đức Kitô (Lc 7,14); lời khuyên của Thánh Phaolô (1 Tm 4,12); huấn dụ của Đức Giáo Hoàng Phanxicô (Tông huấn Đức Kitô hằng sống – Christus Vivit, số 15)
I. HỠI NGƯỜI BẠN TRẺ ! HÃY CHỖI DẬY (Mệnh lệnh của Đức Kitô)
- Bối cảnh Tin Mừng : Đức Kitô gặp một “người trẻ đang chết” (Lc 7,11-17) :
Sau đó, Đức Giê-su đi đến thành kia gọi là Na-in, có các môn đệ và một đám rất đông cùng đi với Người. Khi Đức Giê-su đến gần cửa thành, thì đang lúc người ta khiêng một người chết đi chôn, người này là con trai duy nhất, và mẹ anh ta lại là một bà goá. Có một đám đông trong thành cùng đi với bà. Trông thấy bà, Chúa chạnh lòng thương và nói: “Bà đừng khóc nữa!”. Rồi Người lại gần, sờ vào quan tài. Các người khiêng dừng lại. Đức Giê-su nói: “Này người thanh niên, tôi bảo anh: hãy trỗi dậy!”. Người chết liền ngồi lên và bắt đầu nói. Đức Giê-su trao anh ta cho bà mẹ. Mọi người đều kinh sợ và tôn vinh Thiên Chúa rằng: “Một vị ngôn sứ vĩ đại đã xuất hiện giữa chúng ta, và Thiên Chúa đã viếng thăm dân Người”. Lời này về Đức Giê-su được loan truyền khắp cả miền Giu-đê và vùng lân cận.
– Trên những nẻo đường xuôi ngược hôm nay, cũng có nhiều “bạn trẻ đang chết”.
Điều nầy thì chắc các bạn biết rõ và biết nhiều hơn tôi. Chỉ cần mở chiếc smarphone có liên kết mạng 3G hoặc 4G, thì bất cứ ở đâu, giờ nào chúng ta cũng đều thấy hiện ra những thông tin về “chết” : chết vì tai nạn xe, chết đuối, chết vì nhìn đểu, chết vì lỡ thày lay nhắc có đèn đỏ, chết vì bị đánh ghen, chết vì trộm cướp, chết vì đủ loại bệnh, chết vì bị…kết án tử hình…Có cả những cái chết vì “bị ước ao cho chết” !…
Và nói chung, đã chết là có “buồn”, luôn đi kèm với một dấu chỉ mà chắc chẳng ai ham : tang chế, thê lương, não nề, thất vọng…
Thi sĩ Công Giáo Hàn Mặc Tử có nhiều bài thơ về “chết”, trong đó, bài thơ “Hồn lìa khỏi xác” đã kết với 4 câu nghe thật bi ai :
Đêm nay ta khạc hồn ra khỏi miệng,
Để cho hồn đỡ bớt nỗi bi thương.
Nhưng khốn nỗi xác ta đành câm tiếng,
Hồn đi rồi, không nhập xác thê lương.
– Chết : một dấu chỉ buồn :
Trên con đường đưa xác con ra nghĩa địa, bà mẹ Naim đang khóc, những giọt nước mắt buồn đau mất đứa con một, một sự mất mát quá lớn, một nỗi đau xé ruột !
Vâng, ngoại trừ những cái chết của những ác nhân, gây tội ác tầy trời cho nhân loại, đến độ ai cũng ước ao “chết đi cho rồi”, còn ngoài ra, không có cái chết nào “đáng được mong mỏi”. Chúng ta đừng quên, chính Đức Kitô, Con Chúa Trời hằng sống, trong thân phận phận con người, cũng đã run sợ trước cái chết cận kề, và đã dâng lời khẩn nguyện với Chúa Cha : “Lạy Cha, nếu Cha muốn, xin cất chén nầy xa con. Tuy vậy, xin đừng theo ý con một xin vâng ý Cha” (Lc 22,42)
Nhưng có lẽ câu chuyện chúng ta lại không dừng lại ở cái chết thể lý, mà là một cái chết khác, hao hao giống cái chết trong bài thơ “Những Giọt Lệ” của thi sĩ họ Hàn :
Người đi một nửa hồn tôi chết (mất)
Một nữa hồn tôi bỗng dại khờ !
Và đây mới là cái “chết” đáng quan tâm nhất mà đôi khi chúng ta lãng tránh, trốn chạy hoặc cố tình không dám đối mặt…!
- Người trẻ hôm nay “chết như thế nào” :
– “Chết” trong các mối tương quan :
Một trong những ý nghĩa trọng tâm và là hệ luỵ chắc chắn của cái chết đó là “cắt đứt mọi mối tương quan”, mà danh từ Việt Nam gọi là “Vĩnh biệt” : Chia biệt vĩnh viễn, cách xa miên trường…
Khi nói về một người đang chết về tinh thần có nghĩa là người đó đang cắt đứt mọi mối tương quan với chính mình, với tha nhân, với Thiên Chúa, biến mình thành một người xa lạ; hoặc muốn chung quanh mình cũng trở thành xa lạ !
Thế mà có rất nhiều người lại chuộng cái lối “sống dở chết dở” nầy mới chết chứ ! Nếu các bạn không tin thì cứ lấy điện thoại ra, mở Google, đánh tên bài hát “Người lạ ơi” của nhạc sĩ Chu Đăng Khoa, các bạn sẽ nghe thấy tâm sự của người trẻ hôm nay về “cái chết” nầy :
…Người lạ ơi! Người đến ủi an tâm hồn này được không?
Người lạ ơi! Xin hãy cho tôi mượn bờ vai
Tựa đầu gục ngã vì mỏi mệt quá
Người lạ ơi! Xin hãy cho tôi mượn nụ hôn
Mượn rồi tôi trả, đừng vội vàng quá
Người lạ ơi! Xin hãy ghé mua giùm tôi
Một liều quên lãng, để tôi thanh thản
Người lạ ơi! Xin hãy cho tôi mượn niềm vui
Để lần yếu đuối này là lần cuối thôi
Cô đơn, lẻ loi, tâm tư như sóng đánh
Chơi vơi, mệt mỏi, tâm hồn thì mong manh
Không cần người phải quá sâu sắc,
chỉ cần bờ vai người đủ rộng
Chân thành đừng giấu sau màu mắt,
cùng chia sớt những nỗi sầu mênh mông
Cho trái tim yếu đuối được nghỉ ngơi,
cõi lòng hoang sơ hôm nay thôi dậy sóng
Một người với tôi vậy là đủ,
những thứ còn lại chẳng quan trọng…
Một cuộc sống, một tâm hồn…mà mọi biểu hiện tương quan sâu thẳm nhất, cần thiết nhất… lại chỉ được xây dựng trên “Người lạ ơi” thì chết quách chứ sống chi cho “khổ dậy trời” !
– Chết mà vẫn tường mình đang sống : chọn lầm giá trị :
Không phải Giáo Hội không biết đến rất nhiều những thách đố đang dập vùi người trẻ trên mọi miền thế giới. Riêng tông huấn Đức Kitô Hằng Sống đã dành ra liên tiếp 3 số 72,73,74 để liệt kê những nỗi oan khiên, bi đát mà rất nhiều trẻ đang gánh chịu.[1]
Tuy nhiên, ở đây muốn nhấn mạnh đến khía cạnh giới trẻ chính là chủ thể chứ không phải nạn nhân, đang chọn lựa cuộc sống mang “dáng đứng cái chết” !
Sách Khải Huyền có đoạn viết : “Ta biết các việc ngươi làm, biết ngươi được tiếng là đang sống, mà thật ra đã chết” (Kh 3,1).
– Chết vì chọn sống theo “tinh thần thế tục” :
Chúng ta có thể nhận ra những chỉ dấu về “cuộc sống mà như đã chết” của người trẻ hôm nay (đặc biệt, của người trẻ Công Giáo), đó chính là cuộc sống mà Thánh Phaolô gọi tên là “thuộc hạ giới”, hay thời hôm nay được Giáo Hội gọi chung là “tinh thần thế tục” :
“Vậy anh em hãy giết chết những gì thuộc về hạ giới trong con người anh em: ấy là gian dâm, ô uế, đam mê, ước muốn xấu và tham lam; mà tham lam cũng là thờ ngẫu tượng. Chính vì những điều đó mà cơn thịnh nộ của Thiên Chúa giáng xuống trên những kẻ không vâng phục. Chính anh em xưa kia cũng ăn ở như thế, khi anh em còn sống giữa những người ấy. Nhưng nay, cả anh em nữa, hãy từ bỏ tất cả những cái đó: nào là giận dữ, nóng nảy, độc ác, nào là thoá mạ, ăn nói thô tục. Anh em đừng nói dối nhau, vì anh em đã cởi bỏ con người cũ với những hành vi của nó rồi, và anh em đã mặc lấy con người mới, con người hằng được đổi mới theo hình ảnh Đấng Tạo Hoá, để được ơn thông hiểu…” (Cl 3,5-10).
Người trẻ hôm nay bị ám ảnh và áp lực nặng nề bởi vị thần “mamon” : Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của (Mammon) được.” (Lc 16,13).
Người trẻ hôm nay bị ảnh hưởng nặng nề lối sống “vô cảm”, “sống chết mặc bay” (chủ nghĩa MACKENO).
Người trẻ hôm nay chọn kiểu sống dễ dãi, ích kỷ, càng ít trách nhiệm càng tốt, lười biếng. Cứ quan sát cách người trẻ tham dự Thánh Lễ Chúa Nhật tại một số nơi : Ngồi trên xe, chat điện thoại, ôm eo nói chuyện…
Sẵn sàng hùa nhau đi bão sau một trận đá bóng và để lại đằng sau một bãi rác kinh hoàng, nhưng được mấy người xung phong dấn thân trong công tác dọn sạch môi trường, phục vụ từ thiện…
Ngày nay, sinh hoạt giới trẻ tại các giáo xứ (các lớp giáo lý, thánh lễ, học hỏi Lời Chúa…) đang thưa thớt, eo sèo; nhưng ở các quán cà-phê, quán nhậu, karaoke, rạp chiếu bóng…thì đầy !
Một cuộc sống mà sách Khải huyền định nghĩa là “hâm hẩm” thì “chết chắc” chứ sống gì được nữa trời !
“Ta biết các việc ngươi làm: ngươi chẳng lạnh mà cũng chẳng nóng. Phải chi ngươi lạnh hẳn hay nóng hẳn đi! Nhưng vì ngươi hâm hẩm chẳng nóng chẳng lạnh, nên Ta sắp mửa ngươi ra khỏi miệng Ta.” (Kh 3,15-16)
Đề nghị các bạn xem lại mình thử mình đã “chết thế nào” trong đời sống làm người và làm con cái Chúa, theo “bản xét mình Mùa Chay” sau đây :
Chúa muốn con đi thật xa,
Con thì lại thích la cà rong chơi.
Chúa đưa lên đĩnh cao vời,
Đầm lầy con muốn xây đời ấm êm.
Chúa mời theo Chúa ngày đêm,
Riêng con mặc cả, bớt thêm, hẹn chờ.
Chúa chọn bé nhỏ đơn sơ,
Con ưa hào nhoáng tôn thờ siêu sao.
Chúa khó nghèo, Chúa lao đao,
Sang giàu con chuộng, chức cao con tìm.
Yêu người Chúa trọn một niềm,
Đời con ích kỷ con tim hững hờ.
Nước sâu thuyền Chúa đợi chờ,
Con thì đành đoạn trên bờ quay lưng.
Chúa mang thập giá không dừng,
Khổ đau vừa chạm ngập ngừng con xa.
Chúa vào sa mạc với Cha,
Com tìm đô hội hát ca với đời.
Chúa lo công việc Nước Trời,
Suốt ngày con bận việc đời riêng con…
Ý Cha Chúa nguyện vuông tròn,
Kiêu căng con giữ ý con chẳng dời…
Con khác Chúa quá Chúa ơi,
Mùa Chay xin Chúa cải đời cho con !
(Sơn Ca Linh Mùa Chay 2018
- Cơ may của người trẻ “đang chết” : Đức Kitô đang đến ngược đường :
Ai trong chúng ta dám tự hào rằng mình “không bao giờ chết”, không bao giờ trải qua những vấp váp, thương tích, bệnh hoạn, sa ngã…!
Đức Thánh Cha Phanxicô đã tiên liệu tất cả, khi ngài ân cần nói với chúng ta :
“Nếu các con mất sức sống nội tâm, các giấc mơ, lòng nhiệt thành, tính lạc quan và lòng quảng đại của các con, thì Chúa Giêsu đang đứng trước các con như đã có lần Người đứng trước người con trai đã chết của bà goá, với tất cả quyền năng của sự Phục Sinh của Người, Người thúc giục các con : “Hỡi chàng thanh niên, Ta truyền cho ngươi, hãy chỗi dậy” (Lc 7:14). (ĐKHS số 20).
Ngày xưa, vào những ngày này, các môn sinh của Chúa Giêsu cũng có những người “sống mà như đã chết” trước biến cố dữ dằn của cuộc Khổ Nạn.
Tuy nhiên, “trên những nẻo đường đau thương thất vọng”, khi thì trên con đường trở về từ “Mồ trống” vào sáng sớm tinh mơ, lúc thì trên nẻo Emmaus, có lần ở tại bãi biển Tibê-ri-át, … một Tin Vui, một niềm hy vọng, niềm tin Phục sinh đã được nhen nhóm lên, và rồi, đã rực sáng trên mọi nẻo đường thế giới.
Đơn giản : Đấng Phục Sinh đã có mặt.
Không chỉ một sự “hiện diện câm nín”, thờ ơ, nhưng là một “đồng hành gần gũi, thân thương, trực tiếp “chạm đến quan tài”, chạm đến trái tim, cùng với “mệnh lệnh của sự sống”: “Bạn trẻ ! Hãy chỗi dậy” !
Ngày hôm nay, chúng ta đều được gọi mời sống hiện thực “kinh nghiệm phục sinh” độc đáo và chia sẻ kinh nghiệm đó cho thế giới.
“Đàng khác, Chúa Giêsu đã sống lại và Người muốn biến chúng ta thành những người chia sẻ sự sống mới của việc phục sinh. Người là sự trẻ trung thật sự của một thế giới đang già đi, sự trẻ trung của một vũ trụ đang chờ đợi trong cơn “chuyển bụng đau đớn” (Rm 8:22) để được mặc lấy ánh sáng và sống sự sống của Người. Với Người ở kề bên, chúng ta có thể uống nước từ suối nguồn thật sự, là nước làm cho tất cả mọi ước mơ, dự án, lý tưởng cao thượng của chúng ta được sống, trong khi thúc đẩy chúng ta công bố điều làm cho cuộc sống thật sự đáng giá.” (ĐKHS số 31,32)
II. TUỔI TRẺ ƠI ! ĐỪNG ĐỂ BỊ KHINH THƯỜNG (Lời khuyên của Thánh Phaolô)
Hôm nay, xin mời các bạn lắng nghe lời hiệu triệu của Thánh Phaolô, một người trẻ đã kinh qua một kinh nghiệm độc đáo, hi hữu, hiện thực khi được Đức Kitô phục sinh “chạm đến”, một “cú chạm sét đánh trên đường Đa-mát” (Cv 22,1-21)
- Bối cảnh Lời Chúa : Thầy Phaolô khuyên trò Timôthê (1 Tm 4,12-16)
“Chớ gì đừng có ai coi thường anh vì anh còn trẻ. Trái lại, anh hãy nên gương mẫu cho các tín hữu về lời ăn tiếng nói, về cách cư xử, về đức ái, đức tin và lòng trong sạch. Trong khi chờ tôi đến, hãy chuyên cần đọc Sách Thánh trong các buổi họp, chuyên cần khuyên nhủ và dạy dỗ. Đừng thờ ơ với đặc sủng đang có nơi anh, đặc sủng Thiên Chúa đã ban cho anh nhờ lời ngôn sứ, khi hàng kỳ mục đặt tay trên anh. Anh hãy tha thiết với những điều đó, chuyên chú vào đó, để mọi người nhận thấy những tiến bộ của anh. Anh hãy thận trọng trong cách ăn nết ở và trong lời giảng dạy. Hãy kiên trì trong việc đó. Vì làm như vậy, anh sẽ cứu được chính mình, lại còn cứu được những người nghe anh giảng dạy.”
- Lưu ý 4 lời khuyên :
– Trưởng thành nhân bản (Lời ăn tiếng nói, cách cư xử) : Tục ngữ Việt nam có câu “Học ăn, học nói, học gói, học mở”; đó chính là những bài học “nhân bản”, bài học “biết sống” (savoir vivre) mà nếu không ý thức, chuẩn bị, đào luyện…e rằng khó “làm một Kitô hữu” đừng nói chi “làm thánh”.
Về vấn đề này, xin được nhắc lại cái “nguyên tắc vàng” mà cha bề trên Lành (Albert Delagnes)[2] đã nhắn nhủ các chủng sinh :
“Các con muốn trở thành linh mục thánh thiện, trước tiên các con phải lo rèn luyện nên người lương thiện (honnête homme), trên cơ sở vững chắc ấy các con nỗ lực xây dựng con người Kitô hữu đạo đức (bon chrétien), rồi từ đó các con mới có triển vọng trở thành linh mục thánh đức (saint prêtre).
Để thích hợp, chúng ta hoàn toàn có thể thay thế hai từ linh mục bằng hai từ người trẻ.
Để giúp “trưởng thành nhân bản”, ngày nay có vô vàn vô số phương tiện để học hỏi, thăng tiến, trau dồi. Rất tiếc, nhiều người trẻ chúng ta đã để “tuổi 20 qua đi”[3] mà không tận dụng được gì, học hỏi được gì nơi cái “kho tàng mở” chất chứa muôn nghìn báu vật của thế giới. (Riêng các bạn gái thì thật là thiếu sót nếu không đọc ALL THE RULES của Ellen Fein và Sherrie Schneider)[4]
– Trưởng thành trong đức ái : Hãy chiêm ngưỡng hành vi “Rửa Chân” của Thầy Giêsu (Ga 13,1-20), chúng ta sẽ có câu kết luận và những áp dụng thực tiển cho chính mình.
– Trưởng thành trong đức tin : Xin đề nghị 4 điều căn bản : Cầu nguyện, Lời Chúa, Thánh lễ, Toà giải tội.
– Cầu nguyện : Không thể sống và đứng lên nếu không gặp gỡ Đức Kitô. (Nhớ chuyện chàng trai con bà goá Naim, bao câu chuyện khác trong Tin Mừng về những cuộc gặp gỡ với Đức Kitô)
– Lời Chúa : Không thể sống và chiến thắng “sự chết” nếu không có Lời (Nhớ chuyện Chúa Giêsu chiến đấu với ma quỉ : dùng chỉ 1 đòn duy nhất : “Có Lời chép rằng…” – Mt 4,1-11)
– Thánh lễ : Không thể sống và sống phong phú nếu không tiếp cận Thánh Thể (Nhớ chuyện Giu-đa : “Sau khi ăn miếng bánh, Giu-đa liền đi ra. Bấy giờ trời sụp tối !” – Ga 13,30).
– Toà Giải Tội : Không thể sống và sống hạnh phúc nếu không hoán cải trở về Nhà Cha (Nhớ dụ ngôn Người Cha nhân hậu – Lc 15,11-32)
Và có một sự “trưởng thành” rất đặc biệt, rất người, rất riêng, rất tế nhị và rất cần thiết, đó chính là “trưởng thành trong tình yêu”. Riêng chuyên đề nầy, tôi xin nhường lời lại cho bạn Linh Chi sẽ chia sẻ cùng các bạn…
– Trưởng thành trong tình yêu. Sống trong sạch.
(Bạn Anna Nguyễn Thị Linh Chi sẽ trình bày chuyên đề nầy…)
Tình yêu nam nữ là một món quà cao quý mà Thiên Chúa tặng ban để biểu lộ tình yêu của Ngài đối với con người. Chúng ta được dựng nên để yêu và được yêu, điều này đã được khắc ghi chính trong thân xác của mỗi người. Vì thế, Trong sạch không có nghĩa là sống độc thân. Trong sạch không phải là có cái nhìn tiêu cực và thiếu lành mạnh về tình dục.
- Trong sạch (hay còn gọi là Khiết tịnh) là gì?
Trong sạch thuộc về nhân đức Tiết độ, nhân đức ảnh hưởng đến đời sống tình dục của con người. Trong sạch giúp điều khiển và kiểm soát ao ước được vui thích, được khoái lạc của chúng ta, giúp chúng ta hưởng thụ niềm vui thích và khoái lạc theo như ý muốn của Thiên Chúa.
Trong sạch là sự hợp nhất giữa thân xác và linh hồn, là giữ tâm hồn tinh tuyền, phù hợp với bậc sống của mình. Vì thế, người đã có gia đình cũng phải sống Trong sạch trong đời sống Hôn nhân, nghĩa là phải Chung thủy, và Yêu thương vợ/chồng của mình trọn vẹn cả trái tim và thân xác.
Còn đang khi hẹn hò, Trong sạch có nghĩa là bạn có sức mạnh để chinh phục những ham muốn bất chính và vì thế, bạn có tự do để yêu vì một lý do đúng đắn. Trong sạch giải thoát các cặp đôi khỏi thái độ ích kỷ, lạm dụng lẫn nhau, coi nhau như vật dụng để thỏa mãn chính mình (chàng trai “dùng” cô gái để thỏa mãn nhu cầu thể lý và cô gái “dùng” chàng trai để thỏa mãn cảm xúc và tìm kiếm sư khẳng định bản thân). Từ đó họ có thể yêu nhau thật sự – dám làm điều tốt nhất cho người mình yêu thương.
Trong sạch ý thức được những ao ước tình dục và hướng nó để phục vụ tình yêu, để trong tình yêu đó, hai người trưởng thành và hòa thiện lẫn nhau.
- Tại sao phải Trong sạch?
– Sống Trong sạch giúp bạn có Tự do để yêu
Chúng ta tự do không bởi được làm bất cứ điều gì mình muốn, chúng ta tự do, và có khả năng yêu thương, khi chúng ta có sự Tự chủ.
Trong sạch đòi hỏi chúng ta phải học biết Tự chủ để chọn lựa: hoặc chế ngự các đam mê và được bình an; hoặc làm nô lệ cho chúng và mất hết hạnh phúc. Khi có sự Tự chủ, bạn sẽ không bị những đam mê dục vọng đè bẹp; trái lại bạn dùng những năng lực sẵn có này để bày tỏ tình yêu. Bạn được thúc đẩy để sáng tạo và bày tỏ tình yêu của mình cho người ấy, chẳng hạn một chàng trai có thể viết những lời yêu thương dành tặng cô gái; giúp rửa xe khi cô ấy không hay biết, đặt hoa/đồ ăn đến phòng làm việc để tạo bất ngờ cho cô ấy,… Những điều nhỏ này sẽ đưa hai bạn đến sự gần gũi và sâu sắc hơn trong mối quan hệ. Phụ nữ chúng ta chẳng phải rất yêu thích những điều này sao? Chúng ta đâu muốn dùng thuốc tránh thai, đâu muốn đối mặt với cảm giác tội lỗi (mà điều này chắc chắn là tội, nhưng Thiên Chúa cho ta sự tự do lựa chọn), lo lắng nếu bị ba mẹ phát hiện, bị có thai, nhiễm bệnh, cảm giác bị dùng, bị phụ thuộc, bị mất đi giá trị,… Không! Chúng ta thích được ngạc nhiên với những ý tưởng bất ngờ, được yêu thương và trân trọng, như những Công Chúa.
Tôi không nói những cặp đôi không sống Trong sạch không làm được điều này. Nhưng Trong sạch thúc đẩy chúng ta làm thế nào có thể bày tỏ tình yêu mà không cần đến quan hệ tình dục – điều chỉ thuộc về Hôn nhân.
Một người không có đức Trong sạch thì không có tự do để yêu. Người ấy có thể có một số ý định tốt và một ước muốn chân thành săn sóc cho người yêu của mình, nhưng vì không có đức Trong sạch, tình yêu của người ấy không bao giờ thăng hoa, bởi nó bị chi phối bởi hooc-môn. Tình yêu đó sẽ bị pha trộn với khuynh hướng nhìn người yêu của mình theo những giá trị tính dục, là những gì làm anh vui thích về tình cảm hay làm cho những ham muốn xác thịt dậy lên trong tâm trí.
– Sống Trong sạch giúp đem đến một cái nhìn rõ ràng về tương lai.
Người ta thường nói rằng Tình yêu thì mù quáng, nhưng đúng hơn phải nói Tình dục/Đam mê/Sự hấp dẫn thể lý là mù quáng, còn Tình yêu thì cần hai mắt mở to để nhìn thấy rõ những khiếm khuyết của nhau, để chấp nhận và hoàn thiện nhau.
Nhiều cặp đôi cưới nhau về và sau vài cuộc cãi vã, họ tự hỏi “Tại sao tôi lại cưới người này?”, “Có phải chỉ vì tình dục không?” – Chúng ta quá tranh thủ để ngủ với nhau mà không nhận ra rằng chúng ta chưa học được cách giải quyết vấn đề cùng nhau. Tình dục trước Hôn nhân khiến các cặp đôi có những quyết định sai lầm về người bạn đời của mình (vì dục vọng gây nên cảm giác giả tạo về sự hoà hợp, phủ lấp sự vắng bóng tình yêu đích thực chưa kịp phát triển, làm họ mất đi khả năng phán đoán và óc sáng suốt nhìn nhận thực tế nơi người bạn đời của mình).
Tình dục dưới cái nhìn khoa học:
Khi người nữ có những cử chỉ âu yếm về thể xác, não của cô sẽ phóng thích Oxytocin – một hóa chất thần kinh, “chất keo thượng thặng” giúp nối kết người nữ với người nam. Người nữ cũng tiết ra Oxytocin khi sinh con hay cho con bú, để quên đi cảm giác đau đớn khi sinh con và kết nối với đứa bé.
Người nam cũng phóng thích Oxytocin, nhưng ít hơn người nữ. Ngược lại, họ phóng thích Vasopressin – hooc-môn làm tăng cảm giác trách nhiệm.
=> Điều này sẽ giúp người chồng càng tận tụy hơn với vợ con và giúp các đôi vợ chồng gắn kết với nhau, cùng nhau vượt qua những thử thách trong cuộc sống. Nhưng đó sẽ là “thảm họa” với những cặp đôi đang hẹn hò: Trong lúc mà não bộ của người nữ cần hoạt động hết công suất để thành công trong việc tìm đúng người bạn đời, cô càng không được để tâm trí mình bị ảnh hưởng và thay đổi bởi Oxytocin – làm mất đi khả năng phán đoán chính xác giá trị của mối quan hệ và coi nhẹ những diều tiêu cực đến khi quá muộn.
– Sống Trong sạch là một khoá huấn luyện về sự Hi sinh và Chung thủy.
Thước đo đích thực cho tình yêu là dám làm điều tốt nhất cho người mình yêu thương. Điều này dòi hỏi sự Hi sinh, nó cũng giải thích vì sao tình yêu thực sự thì hiếm hoi.
Cùng xem xét những nhân đức làm nên một cuộc Hôn nhân bền vững, có phải là: Kiên nhẫn, Hi sinh và Tự chủ? Một cặp đôi yêu nhau cách Trong sạch cũng luyện tập những phẩm chất đó.
Thực tế là, nếu bạn không thể nói không với tình dục trong giai đoạn này, thì lời hứa “chung thuỷ đến trọn đời” của bạn có ý nghĩa gì, khi vợ bạn mang thai, sinh con, đau bệnh,…?
Có rất nhiều mối quan hệ bắt đầu tốt đẹp và lãng mạn bay bổng, nhưng kết thúc đau khổ vì bị ham muốn tình dục phá huỷ. Khi sự thích thú khoái lạc được đề cao hơn những phẩm chất này, đôi bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội xây dựng nền tảng đức hạnh, là những điều làm nên cuộc Hôn nhân bền vững.
- Làm thế nào để sống trong sạch?
Canh giữ con mắt của mình
“Những gì là chân thật, cao quý. Những gì là chính trực, tinh tuyền. Những gì là đáng mến, đem lại danh thơm tiếng tốt. Những gì là đức hạnh, đáng khen, thì xin anh em hãy để ý giữ lấy.” (Pl 4:8)
Đừng phủ lấp tâm trí và sự tưởng tượng của bạn bởi những chương trình truyền hình nghiêng về nhục dục, phim ảnh, tạp chí, âm nhạc, chuyện phiếm ca ngợi thú vui nhục dục lăng nhăng vô nghĩa. Nếu bạn coi trọng tình yêu, đừng để bị vướng phải mối nguy từ những thứ này.
Ăn mặc đoan trang
Đoan trang là hoa quả tự nhiên của một hiểu biết đúng đắn, đó là hiểu biết về giá trị thánh thiêng mà Thiên Chúa đã trao ban trên thân xác và tính dục mỗi người.
Khi người nữ ăn mặc thiếu đoan trang, họ vô tình thu hút sự chú ý của những người nam chỉ quan tâm đến thân xác và khơi dậy bản năng tính dục nơi họ. Sự thu hút nhanh chóng này khiến người nữ lầm tưởng đó là tình yêu và cho đi bản thân mình, còn người nam sau khi đã chiếm được cô gái, sẽ ngay lập tức cảm thấy chán hoặc mất hết động lực để theo đuổi cô bằng một tình yêu chân chính và cam kết. Những người nữ ý thức được điều này sẽ ăn mặc kín đáo va đoan trang để bảo vệ nhân phẩm và món quà thân xác mình.
- Cầu xin Ơn Trong sạch
Khi những cám dỗ giới tính đến trong trí nghĩ, hãy dừng lại và cầu xin Ơn Trong sạch, rồi cầu nguyện cho người mà bạn nghĩ đến. Khi cầu nguyện, chúng ta không chỉ chiến đấu trong sự ủng hộ của Thiên Chúa mà là Chúa Giêsu Kitô, chính Ngài sẽ chiến đấu trong chúng ta. Tin tưởng rằng Ngài ao ước giúp đỡ chúng ta và Ngài có quyền hành để giúp đỡ chúng ta.
Cầu xin cho một trái tim trong sạch
Lạy Chúa, xin giúp con đón nhận tính dục của con như là một món quà từ Chúa. Xin ban ơn để con biết kháng cự những lời dối trá bóp méo món quà thần thánh này và giúp con sống đời tình dục của mình theo như sự thật của tình yêu biết trao ban. Xin ban cho con một trái tim trong sạch để con có thể nhìn thấy được hình ảnh của sự vinh quang của Chúa nơi người khác, và một ngày con sẽ được nhìn thấy Chúa mặt đối mặt. Amen.
Cầu xin ơn cứu rỗi cho khao khát tình dục
Lạy Chúa Giêsu, con ca tụng và cảm ơn Chúa vì món quà của những ao ước tình dục. Nhờ sức mạnh của cái chết và sự sống lại của Chúa, xin làm ngay thẳng trong con những quanh co, méo mó mà tội lỗi đã gây nên để con biết và cảm nghiệm ao ước tình dục như Chúa đã tạo dựng nó, như một ao ước để yêu cách tự do, hoàn toàn, trung tín và đón nhận sự sống. Amen.
Cầu xin trong giây phút của cám dỗ về thú tính
Lạy Chúa Giêsu, con cám ơn Chúa vì sắc đẹp của người này mà Chúa đã dựng nên để được yêu mến, không bao giờ để bị dùng như là một vật dụng cho thoả mãn của con. Con khước từ mọi xu hướng trong con để dùng người này cho sự vui thích của chính mình, và con xin Chúa sửa chữa những ao ước của con để nó nên ngay thẳng. Amen.
Ao ước tình dục là một điều tốt đẹp, vì nó xuất phát từ Thiên Chúa, không phải từ tội lỗi. Khi một cặp đôi sống Trong sạch, họ vẫn khao khát được trở nên Một với nhau, nhưng vì họ ý thức được giá trị của Tình dục, họ chọn hướng những ham muốn mãnh liệt trở thành động lực sáng tạo để biểu lộ tình yêu. Kết quả là, tình bạn và sự mật thiết giữa họ càng trở nên sâu đậm, mối tương quan của họ càng trở nên mạnh mẽ.
Do đó, những điều khiến bạn phải chờ đợi trong lúc yêu sẽ dạy bạn cách yêu như thế nào. Nếu bạn thấy chán chường với cảnh li dị đầy rẫy và hi vọng cuộc Hôn nhân của bạn sẽ bền vững, thì ngay hôm nay, hãy tập sống Trong sạch.
Khi sống Trong sạch, bạn sẽ khám phá ra một cuộc sống tươi mới với tràn đầy hi vọng, sống động hơn, nhiều giá trị đích thực hơn-bất-cứ-gì bạn có thể trải nghiệm khi trao thân mà chẳng có ràng buộc. Đó là sự vui thích làm phấn khởi tâm hồn!
Anna Nguyễn Thị Linh Chi
~~~000~~~
III. TUỔI TRẺ ƠI ! MỌI NGƯỜI ĐANG CHỜ BẠN (Huấn dụ của Đức Giáo Hoàng Phanxicô)
Giáo Hội Công Giáo chúng ta, đặc biệt Giới Trẻ, vừa đón nhận một hồng ân cao quý, đó chính là kết quả của THƯỢNG HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC THẾ GIỚI THƯỜNG LỆ KHOÁ XV, khai mạc vào ngày 3.10.2018 và bế mạc ngày 23.10.2018 với chủ đề : “Người trẻ, đức tin, và sự phân định ơn gọi”.
Và vào dịp lễ Truyền Tin vừa qua, thứ hai, 25/03/2019, Đức Thánh Cha đã ký và công bố Tông huấn hậu Thượng Hội đồng Giám mục thế giới về giới trẻ có tựa đề là “Chúa Kitô hằng sống, niềm hy vọng của chúng ta” – “Vive Cristo, esperanza nuestra”, trong cuộc viếng thăm của ngài tại Đền thánh Đức Mẹ Loreto, trung Italia.
Trong dịp nầy, tôi chỉ xin giới thiệu “chút xíu sứ điệp” mà Đức Thánh Cha muốn gởi đến chúng ta như một chút hành trang cho cuộc Đại Hội nầy :
- Có một điều chúng ta đừng bao giờ quên : Đức Kitô và Hội Thánh của Ngài không bao giờ bỏ rơi chúng ta :
Chúng ta cùng đọc với nhau những lời đầu tiên của tông huấn :
- Đức Kitô đang sống! Người là niềm hy vọng của chúng ta, và bằng một cách tuyệt vời, Người mang tuổi trẻ đến cho thế giới của chúng ta, và mọi sự Người chạm đến đều trở nên trẻ trung, mới mẻ và tràn đầy sức sống. Vậy, những lời đầu tiên mà Cha muốn nói với mọi Kitô hữu trẻ là: Đức Kitô đang sống và Người muốn các con được sống!
- Người ở trong các con, Người ở với các con và Người không bao giờ bỏ rơi các con. Dù các con có lạc xa đến đâu đi nữa, Người, Đấng Phục Sinh, vẫn luôn ở đó. Người gọi các con và Người chờ đợi các con quay về với Người và làm lại từ đầu. Khi các con cảm thấy mình già đi vì đau khổ, giận hờn hay sợ hãi, nghi ngờ hay thất bại, Người sẽ luôn ở đó để phục hồi sức mạnh và niềm hy vọng của các con.
- Với lòng ưu ái, Cha viết Tông Huấn này cho tất cả các Kitô hữu trẻ. Nó có ý nhắc nhở các con về những xác tín chắc chắn được phát sinh từ đức tin của chúng ta, đồng thời để khuyến khích các con lớn lên trong sự thánh thiện và cam kết dấn thân với ơn gọi cá nhân của các con. Nhưng vì nó cũng là một phần của tiến trình Thượng Hội Đồng Giám Mục, tôi cũng gửi sứ điệp này đến toàn thể Dân Chúa, các mục tử và cũng như các tín hữu, vì tất cả chúng ta đều được thách đố và thúc giục suy tư cả về những người trẻ lẫn cho những người trẻ. Do đó, tôi sẽ nói chuyện trực tiếp với những người trẻ ở một số nơi, trong khi ở những nơi khác, tôi sẽ đề ra một số suy nghĩ tổng quát hơn về việc phân định của Hội Thánh.
- Giới trẻ trong tầm nhìn muôn thuở :
– Đừng đánh mất vẻ đẹp anh hùng của tuổi trẻ :
“Người trẻ không được định để trở nên mất can đảm; các em được định để mơ ước những điều cả thể, để tìm kiếm những chân trời rộng lớn, để nhắm đến điều cao hơn, để gánh vác thế giới, để chấp nhận thử thách và cống hiến những gì tốt nhất của chính mình hầu xây dựng một điều gì đó tốt hơn. Đó là lý do tại sao tôi không ngừng thúc giục các người trẻ đừng để mình bị cướp mất hy vọng; với mỗi em, tôi nhắc lại: “Đừng để ai coi thường tuổi trẻ của con” (1 Tim 4,12).(ĐKS 15)
– Can đảm trở thành “những vị thánh của thời đại” :
“Vì thế, tối hôm nay, tôi nói với các bạn: hãy để cho ánh sáng Chúa Kitô chiếu sáng trong cuộc sống các bạn! Ðừng đợi đến lúc già hơn mới dấn thân tiến bước trên con đường thánh thiện! Sự thánh thiện luôn trẻ trung, cũng như sự trẻ trung trường cửu của Thiên Chúa”.
“Hãy làm cho mọi người được biết sự tươi đẹp của sự gặp gỡ Thiên Chúa, Ðấng mang lại ý nghĩa cho cuộc sống của các bạn. Các bạn đừng đứng hạng chót trong sự tìm kiếm công lý, thăng tiến hòa bình, dấn thân thực thi tình huynh đệ và liên đới!” (Bài giảng của Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II trong đêm bế mạc Đại Hội giới trẻ thế giới lần thứ 17 năm 2002 tại Toronto)
– Chấp nhận “Con đường Giêsu”, giải pháp Tin Mừng :
“Còn các con, những người trẻ, Chúa Giêsu không dạy các con từ xa hay từ bên ngoài, nhưng từ trong chính tuổi trẻ của các con, một tuổi trẻ mà Người chia sẻ với các con. Điều rất quan trọng đối với các con là chiêm ngưỡng Chúa Giêsu trẻ như được trình bày trong các sách Tin Mừng, vì Người thật sự là một người trong các con, và chia sẻ nhiều đặc điểm của những quả tim trẻ của các con. Chúng ta thấy điều này chẳng hạn như qua những đặc tính sau: “Chúa Giêsu đã có niềm tin tưởng vô điều kiện vào Chúa Cha; Người đã duy trì tình bằng hữu với các môn đệ, và ngay cả trong những lúc khủng hoảng, Người vẫn trung thành với các ông. Người đã tỏ lòng trắc ẩn sâu xa với những người yếu đuối nhất, đặc biệt là những người nghèo khổ, bệnh tật, tội lỗi và những người bị xã hội khai trừ. Người đã can đảm đối đầu với những người có quyền về tôn giáo và chính trị thời ấy; Người đã biết cảm giác bị hiểu lầm và bị chối từ là gì; Người đã trải qua cảm giác sợ đau khổ và Người đã nhận thức được sự yếu đuối của Cuộc Khổ Nạn. Người đã hướng cái nhìn về tương lai, phó mình trong bàn tay an toàn của Chúa Cha trong sức mạnh của Chúa Thánh Thần. Trong Chúa Giêsu, tất cả những người trẻ có thể nhìn thấy chính mình.” (ĐKHS số 31)
– Lấp đầy giây phút hiện tại với tình yêu :
Theo “linh đạo” của một chứng nhân khác đến từ Việt Nam, Đức Hồng y, Vị Tôi Tớ Chúa, F.X. Nguyễn Văn Thuận :
“Về vấn đề này, Cha muốn nhắc lại rằng Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, khi bị giam cầm trong một trại tập trung, đã không muốn những ngày của ngài chỉ bao gồm chờ đợi và hy vọng vào tương lai. Ngài đã chọn “sống giây phút hiện tại bằng cách lấp đầy nó với tình yêu”; và cách mà Ngài nhận ra đó là: “Tôi nắm bắt những cơ hội phát sinh mỗi ngày, để thực hiện những hành động bình thường một cách phi thường”. Khi các con đấu tranh để biến ước mơ của mình thành hiện thực, hãy sống trọn vẹn ngày hôm nay, cho đi tất cả và từng giây phút lấp đầy nó bằng tình yêu. Bởi vì thật sự là ngày hôm nay của tuổi trẻ của các con có thể là ngày cuối cùng, và như thế thật đáng giá để sống nó với tất cả ước muốn và tất cả chiều sâu có thể.” (ĐKHS số 148).
– Người trẻ gìn gữ căn nhà Hội Thánh luôn tươi đẹp, trẻ trung :
Trong những ngày qua, chắc các bạn đã nghe vô số những thông tin tiêu cực trong Giáo Hội (Các hồ sơ lạm dụng tình dục của hàng giáo phẩm, giáo sĩ, các bản án dành cho những chủ chăn cao cấp của Vatican…). Phải chăng, đó là những chỉ dấu của một Hội Thánh đang bị “lão hoá”, đang đánh mất vẽ đẹp thuần khiết trẻ trung của Tin Mừng ?
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã không tránh né, nhưng muốn hướng tới chính vai trò và khả năng của giới trẻ trong việc canh tân, gìn giữ vẽ đẹp của căn nhà Hội Thánh :
“Hội Thánh của Đức Kitô luôn luôn có thể đầu hàng cám dỗ để mất nhiệt tình vì không còn nghe thấy tiếng Chúa mời gọi mình vào cuộc mạo hiểm của đức tin, cho đi tất cả mà không kể đến những hiểm nguy; và có thể bị cám dỗ trở lại tìm kiếm một hình thức an toàn giả tạo và thế tục. Những người trẻ có thể giúp giữ cho Hội Thánh trẻ trung. Các em có thể ngăn ngừa Hội Thánh khỏi rơi vào thối nát; các em có thể giữ cho Hội Thánh tiến về phía trước, ngăn cản Hội Thánh khỏi kiêu căng và bè phái, giúp cho Hội Thánh nghèo hơn và làm chứng tốt hơn, đứng về phía những người nghèo và những người bị ruồng bỏ, đấu tranh cho công lý và khiêm tốn để cho mình được thử thách. Những người trẻ có thể mang đến cho Hội Thánh vẻ đẹp của tuổi trẻ khi các em kích thích khả năng của Hội Thánh để “vui mừng với những khởi đầu mới, để hiến thân mà không quay đầu trở lại, để canh tân và bắt đầu những cuộc chinh phục mới”.(ĐKHS Số 37)
Đó không là một “tiên liệu”, dự đoán, nhưng là những “bằng chứng đích thực” qua những chứng nhân trẻ suốt dòng lịch sử của Giáo Hội :
“Nhờ sự thánh thiện của những người trẻ, Hội Thánh có thể đổi mới tinh thần hăng say và sức sống tông đồ của mình. Hương thơm thánh thiện được tạo ra bởi cuộc sống tốt đẹp của rất nhiều người trẻ có thể chữa lành vết thương của Hội Thánh và thế giới, bằng cách đưa chúng ta trở lại với tình yêu trọn vẹn mà chúng ta luôn được mời gọi đến: những vị thánh trẻ gợi hứng cho chúng ta để trở lại với tình yêu ban đầu (x. Kh 2:4). (ĐKHS số 50)
Đặc biệt, trong số đó, Đức Thánh Cha nhắc đến một nhân chứng Việt Nam : Á Thánh Anrê Phú Yên :
“Chân phước Anrê Phú Yên là một chàng thanh niên người Việt Nam ở thế kỷ XVII. Anh là một giáo lý viên và hỗ trợ các nhà truyền giáo. Anh bị cầm tù vì đức tin, và vì đã không chịu chối bỏ đức tin, nên anh đã bị giết. Anrê đã chết trong khi kêu tên Chúa Giêsu.” (ĐKHS số 54)
KẾT LUẬN
Nếu các bạn không muôn ai khinh thường tuối trẻ của mình thì trước hết xin bạn :
– Làm ơn đừng về hưu non :
“Hỡi những người trẻ, đừng bỏ mất những năm tốt nhất của tuổi trẻ, đừng ngắm nhìn cuộc sống từ ban công. Đừng lầm lẫn hạnh phúc với một chiếc ghế bành và đừng sống cả cuộc đời trước màn ảnh. Đừng trở nên cảnh tượng đau lòng của một chiếc xe phế thải. Đừng trở thành những chiếc xe đang đậu, thay vào đó hãy để cho những giấc mơ nở hoa và hãy có những quyết định tốt. Hãy mạo hiểm, ngay cả khi các con thất bại. Đừng sống sót với tâm hồn tê mê và đừng nhìn thế giới như thể các con là du khách. Hãy gây tiếng ồn ào! Hãy xua tan những nỗi lo sợ làm tê liệt các con, để các con không trở thành những xác ướp trẻ. Hãy sống! Hãy cho mình những gì tốt nhất trong cuộc sống! Hãy mở cửa lồng và hãy bay đi! Làm ơn đừng về hưu non.” (ĐKHS số 143)
Nhưng nhất quyết,
– Hãy bắt tay hành động ngay bây giờ :
“Rõ ràng là Lời Chúa mời các con sống phút hiện tại, chứ không chỉ chuẩn bị cho ngày mai: “Vậy, anh em đừng lo lắng về ngày mai: ngày mai, cứ để ngày mai lo. Ngày nào có cái khổ của ngày ấy.” (Mt 6:34). Nhưng điều này không có nghĩa là lao mình vào một nếp sống đồi trụy, vô trách nhiệm, là nếp sống biến chúng ta thành trống rỗng và luôn bất mãn; nhưng thay vào đó, là sống trọn vẹn hiện tại, sử dụng năng lực của mình cho những điều tốt đẹp, nuôi dưỡng tình huynh đệ, theo Chúa Giêsu và trân quý mỗi niềm vui nho nhỏ của cuộc đời như một món quà của tình yêu Thiên Chúa.” (ĐKHS số 147).
Vì thế, xin bạn :
– Hãy mau mắn lắng nghe lời réo gọi : ĐỪNG ĐỂ AI KHINH THƯỜNG TUỐI TRẺ. (Ca khúc của Sơn Ca Linh).
– Mau mắn chạy tới “cuộc hẹn” với Đức Kitô Phục Sinh : VỀ NƠI HẸN ƯỚC (Ca khúc của Sơn Ca Linh)
– Và một lần nữa cam kết với Đức Kitô : CON XIN NHẬN NGÀI VÀO ĐỜI CON HÔM NAY (Ca khúc của Sơn Ca Linh).
Đức Kitô đang sống! Người là niềm hy vọng của chúng ta, và bằng một cách tuyệt vời, Người mang tuổi trẻ đến cho thế giới của chúng ta, và mọi sự Người chạm đến đều trở nên trẻ trung, mới mẻ và tràn đầy sức sống. Vậy, những lời đầu tiên mà Cha muốn nói với mọi Kitô hữu trẻ là: Đức Kitô đang sống và Người muốn các con được sống!
LÀM SAO ĐỂ NHẬN RA “CHÚA ĐÓ”
(Chúa Nhật III Phục Sinh – C – 2019)
Dẫn nhập đầu lễ : Kính thưa cộng đoàn Phụng Vụ,
Đặc biệt, anh chị em Di dân và đồng hương giáo phận Qui Nhơn rất thân mến,
Nếu Ngày Chúa Nhật “là ngày Chúa đã dựng nên”, là ngày của qui tụ và gặp gỡ Đấng sống lại từ cõi chết, ngày Hội Thánh diễn tả tròn đầy căn tính của chính mình để từ đó động viên mọi con cái Chúa hăng say lên đường làm chứng tá, thì quả thật, Chúa Nhật hôm nay, với cuộc Đại Hội Di Dân-Đồng hương lần thứ V nầy, anh chị em chúng ta đã sống trọn vẹn những chiều kích thánh thiện đó.
Bàn tiệc Lời Chúa hôm nay với những gợi ý sống động qua hình tượng các Tông đồ can đảm và vui mừng vì được “chịu khổ nhục vì danh Đức Giêsu” (BĐ1), nhất là bầu khí thân thương, huynh đệ xúm xít quanh Đức Kitô phục sinh trong bữa điểm tâm trên bờ hồ Tibêriát (TM), tất cả những sự kiện đó đã làm nên những “Lời chứng” đầy thuyết phục và sự bảo đảm tuyệt vời để con thuyền Giáo Hội tiếp tục hiên ngang tiến về phía trước.
Chúng ta hãy cầu nguyện cho nhau, cho giáo phận Qui Nhơn được đầy tràn ân sủng Chúa Kitô Phục Sinh.
Giờ chúng ta sốt sắng thành tâm sám hối tội lỗi để xứng dáng cử hành Mầu nhiệm Thánh.
Giảng Lời Chúa :
Sau những đổ vỡ tang thương mất mát, con người thường hay trở về “lối cũ đường xưa” để tìm lại những hình bóng cũ, những gương mặt xưa, những kỷ niệm đã một thời ghi dấu ấn :
Đập cổ kính ra tìm lấy bóng
Xếp tàn y lại để dành hơi[5]
Đó cũng chính là “những bước chân mệt mỏi chán chường đầy thất vọng buồn tênh” của những chàng trai dân chài Galilê trở về “quê cũ nghề xưa” nơi biển hồ Tibêriát, hay trên con đường về Emmau để tìm lại những dấu chân, những kỷ niệm thân thương của Thầy. Bởi chưng, với họ, khi mọi hy vọng về một “ngày mai tươi sáng” đã khép lại sau bức màn tăm tối của buổi “chiều Thứ Sáu” nghiệt ngã trên đồi Canvê, thì việc trở về tìm lại những nơi ghi đậm hình bóng cũ của Thầy, họ hy vọng sẽ gặp được một thoáng ủi an cho vơi đi phần nào những đau thương mất mát.
- Từ những bước chân tìm về “dấu cũ”
Thế nhưng, cũng từ những “bước chân tìm về” những địa chỉ còn vương vấn dấu vết của Thầy như thế, họ đã gặp được Đấng Phục Sinh, họ đã được Thầy “khai thông trí hóa” và dẫn đưa vào chính điều cốt lỏi của niềm tin Kitô giáo: Đức Kitô đã chết và đã sống lại.
Và suốt 2000 năm nay, kể từ những buổi sáng tinh mơ của Ngày Thứ Nhất trong tuần trước ngôi mộ trống, hay từ buổi chiều Ngày thứ nhất trong tuần trên đường Emmau, hoặc một buổi sáng khác cũng Ngày thứ nhất trong tuần trên biển hồ Tiberiát, những cuộc “hẹn hò và gặp gỡ với Đấng Phục Sinh” vẫn không ngừng tái diễn, những cuộc qui tụ để cùng “đánh chén với Đấng Phục Sinh” vẫn tiếp tục dài dài, những cuộc “tọa đàm với Đấng Phục Sinh chung quanh chủ đề Thánh kinh về cái chết và sự sống lại của Đấng Cứu Thế” vẫn không ngừng được tổ chức thực hiện. Chẳng hạn như cuộc họp của chúng ta hôm nay, giờ phút nầy cũng với nguyên nội dung và ý nghĩa đó !
Bởi chưng, tất cả những điều đó, những sinh hoạt cộng đoàn đó, những cuộc qui tụ chúng quanh Đấng sống lại từ cõi chết đó…đã làm nên Chúa Nhật, đã làm nên Kitô giáo, đã làm nên Hội Thánh muôn nơi và muôn thuở, một Hội Thánh luôn can đảm “vâng lời Thiên Chúa hơn vâng lời người phàm” để tiếp tục “xin làm chứng, cùng với Thánh Thần” về một con người mang tên “Giêsu, Đấng đã bị giết chết trên thập giá nhưng đã được Thiên Chúa phục sinh”, đó là những gì chúng ta vừa nghe sách CVTĐ tường thuật trong Bài đọc 1.
Vâng, cuộc họp mừng Lễ Tạ Ơn hôm nay, hay ở khắp nơi, mọi thời, chính là cuộc gặp gỡ thân mật và đích thật giữa chúng ta và Chúa chúng ta, Đức Kitô phục sinh; giữa cộng đoàn chúng ta với Đấng Phục sinh đang trở về, đang có mặt, đang ban bình an, ban Lời chân lý và Bánh Trường Sinh, đang ủi an và chia sẻ tình yêu thân mật và hồn nhiên như Ngài đã hiện diện và sẻ chia cùng các môn sinh với “bữa điểm tâm đơn giản nhưng ấm áp tình thân trên bờ hồ Tibêriát” (TM). Đó chính là niềm tin muôn nơi và muôn thuở của chúng ta, của mỗi người Kitô hữu, là ý nghĩa đích thực của cuộc họp mừng phục sinh, là nội dung cốt yếu của Tin Mừng phải được sẻ chia và làm chứng, như lời “lời chứng và chia sẻ của Thánh Phêrô” từ thuở khai sinh Giáo Hội :
“Đức Giêsu bị các ông treo lên cây gỗ mà giết đi ; nhưng Thiên Chúa đã ra tay uy quyền nâng Người lên, đặt làm thủ lãnh và Đấng Cứu Độ, hầu đem lại cho Ít-ra-en ơn sám hối và ơn tha tội. Về những sự kiện đó, chúng tôi xin làm chứng, cùng với Thánh Thần”.
Và Đức Kitô phục sinh đã đến, đã thỏ thẻ chuyện trò, đã khai lòng mở dạ, đã hong lại niềm tin, đã đốt lên sức sống cho họ cũng như cho bao nhiêu thế hệ con người.
Biết bao nhiêu người đã cảm nhận được điều đó như cách cảm nhận của thánh Gioan Tông Đồ với hai từ “Chúa đó !”, khi tường thuật biến cố Chúa Phục Sinh hiện ra gặp gỡ các môn sinh vào một buổi sáng tinh mơ trên bờ hồ Tibêriát.
Sự gặp gỡ thân tình, tế nhị với một bữa điểm tâm dọn sẵn với mấy tấm bánh thơm và vài ba con cá nướng ; nhưng đồng thời, cũng là cuộc gặp gỡ đem lại niềm tin và hy vọng ngút ngàn khi một mẽ lưới nặng đầy cá thay cho một đêm trắng tay của những tay chài thiện nghệ.
- Làm sao để nhận ra “Chúa đó” !
Không phải chỉ có tại vùng đất Palestine mới có một buổi chiều tang tóc của đồi Sọ, một buổi tối Thứ Sáu đau thương khi “Con người phó dâng thần khí”, hoặc một buổi sáng đói meo khi “suốt đêm tất bật mà chẳng bắt được con cá nào”…
Không, trong thế giới nầy, bất cứ ở đâu, thời nào cũng đều có hàng hàng lớp lớp người đói khổ, vất vả lầm than, vật lộn từng ngày với miếng cơm manh áo, mà suốt cuộc đời vẫn hoài tay trắng, vẫn rách rưới thảm thương ! Cũng vậy, mọi nơi, mọi thời, không thiếu những tâm hồn đau thương thất vọng, chán chường, dập nát, đau thương vì nát tan trong hiện tại, thất vọng với tương lai, không còn gì để bảo đảm, không có gì để định hướng…như các anh tông đồ xứ Galiê đêm nào sau cái chết của Thầy : vất vả với chiếc thuyền câu, với tấm lưới trống, thâu đêm mà chẳng bắt được chú cá nào, trong khi phải trực diện với một hiện tại trống vắng và hụt hẫng với tương lai sau cái chết thảm của Thầy trên đồi Sọ mấy ngày trước đó.
Quả thật, nếu cuộc đời cứ trôi đều như vậy, nếu qua một đêm thất bại với đói khát, các tông đồ lại phải đối diện với một “buổi sáng” nữa vắng bóng Thầy, một buổi sáng nữa với những lo âu và đầy thất vọng…thì thử hỏi, cuộc sống còn chi hạnh phúc, cuộc đời còn đâu vẽ đẹp và hy vọng để ươm mơ và tiến lên phía trước ?.
Cũng thế, nếu Chúa cứ im lặng “làm ngơ giả điếc” mặc cho cuộc đời của bao thân phận trải dài với những tháng năm đau thương và bi đát, mặc cho bao tâm hồn loay hoay với bất lực trong vũng lầy của tội lỗi, lầm lạc, khốn cùng…thì còn đâu là một “Thiên Chúa tình yêu”, còn đâu một Thượng Đế toàn năng, toàn chân, thiện, mỹ” !
Chúa phải đến và Chúa đã đến : “Vừa tảng sáng Chúa đã đứng trên bãi biển”.
Thật ra, Chúa đã đứng đó từ lâu, Chúa đã thấy rõ bao nhiêu giọt mồ hôi và nước mắt, bao nhiêu lắng lo mệt nhọc của những người môn sinh nghèo hèn bé nhỏ, của những học trò vụng dại ngu ngơ.
Chúa đã đứng đó, đã chứng kiến bao vất vả nhọc nhằn, bao xót xa day dứt, bao tăm tối khổ sầu…của bao thân phận con người, bao gia đình nhân thế. Và thấy rồi, không phải Chúa cứ ngoãnh mặt quay đi và bỏ lại chúng ta bên bờ tuyệt vọng, như bao vị hiền nhân, như bao nhà chính khách, như bao lãnh tụ xưa nay. Không, Chúa đã đến, Chúa đã hiện diện, đã dọn sẵn cho chúng ta, cho nhân loại, “bữa điểm tâm tuyệt vời, đúng lúc và đầy thân thương tế nhị”. Những tấm bánh thơm, những con cá nhỏ trên ngọn lửa hồng bên bờ hồ Tibêriát ngày xưa, hay Bánh Thánh Thể hôm nay, các Nhiệm tích hôm nay ở giữa con thuyền Giáo Hội nào có khác chi đâu !
Bởi vì, tất cả đều đong đầy một ý nghĩa nhiệm mầu duy nhất : Sự hiện diện của Đấng Phục Sinh. Vâng, chính sự hiện diện của Chúa đã đem lại nguồn hy vọng, niềm vui, lẽ sống, sự bình an, như cách diễn tả của thánh vịnh 29 mà cộng đoàn chúng ta vừa hát lên trong phần đáp vịnh ca : “Khúc ai ca, Chúa đổi thành vũ điệu. Lạy chúa là Thiên Chúa con thờ, xin tạ ơn Ngài mãi mãi ngàn thu” (ĐC).
Và như thế, thế giới không còn phải lo “Chúa có đến không ?”, con người khỏi phải ưu tư lo lắng “Chúa có trở về không ? Có ở đó không ?”. Điều còn lại làm sao chúng ta có được “đôi mắt sáng” của Thánh Gioan để mau mắn nhận ra “Chúa đó”, có thái độ nhiệt thành, cương quyết nhưng cũng đầy kính trọng thân thương của Phêrô “vội khoác áo vào vì đang ở trần, rồi nhảy xuống biển…” bơi thẳng về phía Đấng Phục Sinh…
Phải chăng ngày hôm nay ở giữa biển đời cuộc sống, hay ở giữa con thuyền Giáo Hội, hai tiếng “Chúa Đó“ cũng đang vọng về, vang lên qua Phụng Vụ, qua các Bí tích, qua những cuộc họp mừng của cộng đoàn Giáo Hội, qua những anh chị em bé nhỏ khó nghèo, qua những lời réo gọi của yêu cầu chứng nhân và truyền giáo nơi những vùng sâu vùng xa hay nơi những môi trường đang quay mặt với Thiên Chúa và những giá trị của Phúc Âm để quay cuồng trong cơn lốc của nền “văn hưởng thụ, văn minh sự chết…”
Lạy Chúa Giêsu Phục sinh, xin hãy đến, hãy hiện diện và ban bình an cho chúng con. Chúng con đang cần sự hiện diện của Chúa biết bao. Alleluia, Alleluia.
Lm. Giuse Trương Đình Hiền
[1] ĐGH Phanxicô, Tông huấn ĐỨC KITÔ HẰNG SỐNG (Viết tắt : ĐKHS), chuyển ngữ : Phạm Xuân Khôi. Các số 72,73,74 :
- Các Nghị Phụ của Thượng Hội Đồng đã đau lòng nhấn mạnh rằng “Nhiều người trẻ sống trong hoàn cảnh chiến tranh và chịu đựng bạo lực dưới vô số hình thức: bắt cóc, tống tiền, các nhóm tội phạm có tổ chức, buôn người, nô lệ và bóc lột tình dục, hãm hiếp trong chiến tranh, vv. Những người trẻ khác, vì đức tin của các em, rất khó tìm được công ăn việc làm trong xã hội của mình và chịu đựng nhiều kiểu ngược đãi khác nhau, thậm chí cả cái chết. Nhiều người trẻ, vì bị ép buộc hoặc thiếu các lựa chọn khác, đang sống trong tình trạng gây ra các tội ác và bạo lực: các binh lính trẻ em, các băng đảng vũ trang và tội phạm, buôn bán ma túy, khủng bố, vv. Bạo lực này làm tan vỡ nhiều đời sống của người trẻ. Những sự lạm dụng và nghiện ngập, cùng với bạo lực và những sự lầm đường lạc lối, là nhiều lý do trong các lý do khiến những người trẻ phải vào tù, với ảnh hưởng đặc biệt trong một số nhóm chủng tộc và xã hội nào đó”.
- Nhiều người trẻ bị đầu độc tư tưởng, bị khai thác và bị dùng làm bia đỡ đạn hoặc như một lực lượng tấn công để tiêu diệt, đe dọa hoặc chế giễu người khác. Và tồi tệ nhất là nhiều em cuối cùng trở thành những kẻ theo cá nhân chủ nghĩa, thù nghịch và không còn tin tưởng người khác; như thế, các em dễ dàng trở thành mồi ngon của các đề nghị phi nhân và những kế hoạch phá hoại được dựng nên bởi các nhóm chính trị hoặc các quyền lực kinh tế.
- Vẫn còn “nhiều người trên thế giới là những người trẻ phải chịu các hình thức loại trừ và bị đẩy ra ngoài lề xã hội, vì lý do tôn giáo, dân tộc hoặc kinh tế. Chúng ta hãy nhớ lại hoàn cảnh của những trẻ vị thành niên và thiếu nữ có thai, tệ nạn phá thai, cũng như sự lan tràn của HIV, các dạng nghiện ngập khác nhau (ma túy, trò chơi may rủi, tranh ảnh khiêu dâm, vv.) và tình trạng trẻ em và thanh thiếu niên sống ngoài đường phố vô gia cư, vô gia đình, và không có nguồn lợi kinh tế”. Và trong trường hợp các phụ nữ, những hoàn cảnh bị loại ra ngoài lề này còn trở nên đau đớn và khó khăn gấp đôi.
[2] Giám Đốc (Bề Trên) Đại Chủng viện Thánh Giuse Sài Gòn 1930-1952 (Trang wikipedia)
[3] Rosie Nguyễn, TUỔI TRẺ ĐÁNG GIÁ BAO NHIÊU, nxb. Hội Nhà Văn 2019. Một tiểu mục trong Phần 1 mang tựa đề “NẾU TÔI CON CÒN HAI MƯƠI”, đề nghị 10 cách thực hiện để người trẻ xây dựng con người. Tr. 11-20.
[4] Sách được dịch sang tiếng Việt : BÌNH TĨNH KHI Ế, MẠNH MẼ KHI YÊU.
[5] Trích từ bài thơ “Khóc Bằng Phi” của vua Tự Đức. Tuy nhiên, tác giả thực của bài thơ vẫn còn tồn nghi.