(Chúa Nhật 3 TN – C – 2019)
Có lẽ, trên trái đất nầy, chỉ có dân tộc Israel là một dân tộc đã nếm trải nhiều cuộc mất nước, lưu đày, hồi hương, tái thiết…; và chắc cũng duy nhất có một quốc gia đã từng bị xoá tên trên bản đồ thế giới suốt gần 20 thế kỷ mà lại phục dựng và hôm nay đã trở thành một cường quốc, sánh vai với các quốc gia giàu mạnh nhất trên thế giới.
“Lưu đày, hồi hương, tái thiết…” đã trở thành, không phải chỉ là những “kỷ niệm của lịch sử”, mà chính là những “kho tàng khôn ngoan”, những “kinh nghiệm để đời”, những “bài học máu xương” mà dân tộc Ít-ra-en vẫn thường xuyên vận dụng vào công cuộc xây dựng đất nước, củng cố niềm tin trong hiện tại và niềm hy vọng cho tương lai”.
Bài đọc 1 của phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay trích đọc đoạn sách Nê-hê-mi, kể lại câu chuyện về một buổi cử hành Lời Chúa của dân Ít-ra-en trong đợt hồi hương lần thứ 3 vào thế kỷ thứ tư trước Công nguyên (khoảng năm – 445), khi họ vừa hoàn thành việc xây dựng vách tường thành Giêrusalem.
Sau bao nhiêu năm lưu đày, bon chen tất bật với cuộc sống đầy nhiểu nhương nơi đất khách quê người, cùng với bao nhiêu cám dỗ của các nhu cầu “cơm áo gạo tiền”, những thói hư tật xấu của dân ngoại…dân Do Thái gần như quên lãng Lời Chúa và hiếm khi được cùng nhau cử hành và lắng nghe Lời Chúa cách long trọng.
Hôm nay, trên mảnh đất của quê nhà, bên những bức tường thành Thánh Giêrusalem vừa được tái thiết, cộng đoàn hồi hương Do Thái được thầy tư tế Es-dras công bố Lời Chúa. Họ hết sức cảm động đến bật khóc; họ trân trọng lắng nghe với thái độ cung kính thẳm sâu “cúi mình phủ phục sát đất…”.
Chính sức mạnh của Lời Chúa đã quy tụ dân, phục hồi sức mạnh và niềm tin cho dân và đã làm cho dân vượt qua mọi gian nan thử thách để luôn vươn mình đứng vững trong hiện tại và mạnh mẽ, tin yêu hướng tới tương lại.
Chính vì thế, chúng ta không lấy làm lạ với truyền thống đặc biệt nầy của dân Do Thái : mỗi ngày, trẻ em Do Thái đều được cha mẹ hướng dẫn chạm ngón tay vào Kinh Thánh, sau đó nhúng vào mật ong và nút lấy ngón tay với mật ong để ngụ ý rằng : Lời Chúa là mật ngọt, bồi bổ cho tâm hồn.
Trong số các trẻ em Do Thái được cha mẹ dạy dỗ về việc đọc, học hỏi Kinh Thánh có em bé Giêsu, một người mà hôm nay, Tin Mừng Luca đã long trọng giới thiệu Ngài trong buổi đầu truyền giảng Tin Mừng, đã “theo thói quen, vào ngày hưu lễ, vào hội đường…đọc Sách Thánh…”.
Từ việc cử hành Lời Chúa thời Nê-hê-mia của cộng đồng Do Thái hồi hương, dến cuộc cử hành Lời Chúa của chính Chúa Kitô nơi hội đường trong ngày Sabat, chúng ta nhận ra dụng ý đầu tiên của sứ điệp Phụng Vụ hôm nay đó chính là : PHẢI TRÂN TRỌNG LỜI CHÚA. LỜI CHÚA CHÍNH LÀ NGUỒN SỐNG.
Thật vậy, cũng như dân Do Thái, sau những tháng năm bon chen miệt mài với đời sống tha phương cầu thực nơi đất khách quê người, đã sốt sắng và nghiêm cẩn lắng nghe Lời Chúa trong ngày về lại quê hương, cộng đoàn chúng ta hôm nay cũng trở về với Lời Chúa và để Lời Chúa đánh động con tim và lý trí của chính mình.
Cũng như Chúa Giêsu trung thành với việc đọc Lời Chúa trong ngày Hưu lễ, hôm nay, cộng đoàn chúng ta cũng hãy trung thành họp nhau Ngày Chúa Nhật để cùng cử hành Lời Chúa. Giáo Lý đã dạy rằng : Lời Chúa trong cử hành Phụng vụ, nhất là trong Bàn Tiệc Thánh Thể, chính là lương thực nuôi sống đức tin. Thánh Công Đồng Vatican đã khẳng định chân lý đó trong Hiến chế Mặc Khải :
“Giáo Hội vẫn luôn tôn kính Thánh Kinh giống như tôn kính chính Thánh Thể Chúa, đặc biệt trong Phụng Vụ thánh, Giáo Hội không ngừng lấy bánh ban sự sống từ bàn tiệc Lời Chúa và bàn tiệc Mình Chúa Kitô để trao ban cho các tín hữu” (MK 21).
Nhưng ngoài việc phải trân trọng Lời Chúa, tiếp cận thường xuyên với Lời Chúa, cử hành Lời Chúa cho sốt sắng…sứ điệp phụng vụ hôm nay còn muốn chuyển tải điều gì ?
Cứ theo như Tin mừng Luca tường thuật : Chúa Giêsu đã long trọng xác nhận đoạn sách Isaia mà Ngài vừa công bố đã “ứng nghiệm”, tức là đã hiện thực hoá qua những sự việc đang xảy ra mà chính Ngài là tác nhân, là chủ thể; đó là những việc : “Thánh Thần Chúa ngự trên tôi, vì Ngài đã xức dầu cho tôi, sai tôi đi rao giảng Tin Mừng cho người nghèo khó, thuyên chữa những tâm hồn sám hối, loan truyền sự giải thoát cho kẻ bị giam cầm, cho người mù được trông thấy, trả tự do cho những kẻ bị áp bức, công bố năm hồng ân và ngày khen thưởng”.
Vâng, kể từ biến cố “Chịu Phép Rửa” tại dòng sông Gio-đan, khi Thánh Thần lấy hình chim câu đổ xuống, cũng chính Thánh Thần đó đã đưa Đức Kitô vào đời với một trái tim chạnh lòng thương và với đôi bàn tay thi ân giáng phúc : từ Cana tới Ti-bê-ri-át, từ Mag-đa-la tới Giê-nê-za-rét, từ Capharnaum, tới Bet-sai-đa, xuyên qua Cô-rô-za-in…và thu hút cả những vùng xa xăm tận phía bắc với Ty-rô, Si-đon, rồi làm vang dậy xuống cả miền nam đến tận Thủ đô Giê-ru-sa-lem…Đâu đâu cũng nghe : mù thấy, điếc nghe, què nhảy nhót, câm ca hát…; cả phung cùi cũng bỏ hoang mạc kéo về, dân chài rủ nhau đi làm đồ đệ…Cả một đoàn lũ dân nghèo mở cờ trong bụng, hạnh phúc tuyệt vời, vì từ nay được tuyên phong “Nước Trời là của họ” !
Và cũng chính trong “quyền năng của Thánh Thần”, hôm nay chàng Thợ Mộc Giêsu bắt đầu vinh quy bái tổ, trở về quê hương để một lần chính thức thông báo một Tin Vui : “Lời Ngôn sứ ngàn xưa giờ đã ứng nghiệm” !
Thì ra, sứ điệp phụng vụ hôm nay còn muốn nói với chúng ta một điều nữa rằng : Cũng như Đức Ki-tô đã làm cho Lời Chúa được “ứng nghiệm” trên chính cuộc đời và hành động cứu Thế của mình, thì hôm nay, chúng ta cũng phải làm cho Lời Chúa được ứng nghiệm trên chính cuộc sống của chúng ta ; đó là sự “ứng nghiệm” bằng đời sống bác ái, huynh đệ, bằng sự cảm thông chia sẻ, bằng sự phục vụ quên mình, bằng sự khiêm hạ khó nghèo và hoán cải…
Đứng trước một thế giới quá nghèo nàn về chân lý và những giá trị của Phúc Âm, nhưng lại quá tất bật và bon chen trước các nhu cầu vật chất và hưởng thụ, người Ki-tô hữu cần phải làm chứng bằng sự chiến thắng của Chúa Ki-tô với tâm niệm “người ta sống không nguyên bởi bánh nhưng bởi mọi Lời do miệng Thiên Chúa phán ra”.
Còn một điều nữa chúng ta cũng cần ghi nhận : nếu cuộc cử hành Lời Chúa thời Nê-hê-mia đã diễn ra cách sốt sắng của một cuộc “tập họp đông đảo” của cộng đồng hồi hương, một dấu chỉ sống động của cuộc “tập họp cộng đoàn Dân Mới là Hội Thánh”, thì cuộc cử hành Lời Chúa của Chúa Giêsu nơi Hội đường lại là hình ảnh của “cộng đoàn phụng vụ” hôm nay trong Thánh đường, chung quanh bàn Tiệc Thánh Thể.
Đó chính là cuộc tập họp của một Hội Thánh duy nhất, hiệp thông và liên đới, một Hội Thánh mà trong thư gởi giáo đoàn Cô-rin-tô trong Bài đọc 2 hôm nay, Thánh Phaolô đã nhấn mạnh : “trong một Thánh Thần, tất cả chúng ta chịu phép rửa để làm thành một thân xác, cho dầu Do Thái hay Hy Lạp, tự do hay nô lệ, và tất cả chúng ta cùng uống trong một Thánh Thần…”
Như vậy, chính từ bàn tiệc Lời Chúa, tình hiệp nhất cộng đoàn, giây liên kết yêu thương, tinh thần phục vụ, trách nhiệm sẽ được củng cố. Gia đình nào, cộng đoàn giáo xứ nào, dòng tu nào, hiệp hội truyền giáo nào…thường xuyên sống Lời Chúa, cầu nguyện với Lời Chúa, thực hành Lời Chúa…chắc chắn sẽ vững mạnh, năng động, hiệp nhất; trái lại…sẽ dẫn tới đổ vỡ như một “ngôi nhà xây trên cát”.
Sau hết, việc cử hành Lời Chúa sẽ dẫn tới niềm vui : Nê-hê-mia và các vị chủ sự Lời Chúa đã nói với đám dân hồi hương đang khóc rằng : “Vì ngày nầy là ngày thánh dâng cho Chúa, đừng buồn sầu; vì niềm vui của Chúa là đồn luỹ của anh chị em”; trong khi đó, tại hội đường Na-da-rét, Chúa Giêsu đã công bố tin mừng của Isaia và thông báo “Tin mừng đó đang ứng nghiệm”.
Ước gì mỗi người chúng ta hôm nay khi được cử hành và lắng nghe Lời Chúa, chúng ta cũng nhận được niềm vui của Chúa Thánh Thần, niềm vui từ sâu thẳm bên trong tâm hồn; niềm vui được Chúa chữa lành những vết thương lòng, niềm vui được Chúa yêu thương tha thứ, niềm vui được sống trong gia đình Hội Thánh, niềm vui được phục vụ và tiếp nối sứ mệnh tông đồ…
Giống như những người dân Do Thái lưu đầy trở về nghe lại Lời Chúa, họ đã vui trở lại, thì mỗi người chúng ta, cộng đoàn chúng ta, cũng có thể hát lên như điệp khúc của một bài ca nổi tiếng một thời của nhạc sĩ Đức Huy : “và con tim đã vui trở lại”. Vâng, Lời Chúa hôm nay đã làm cho “con tim chúng ta đã vui trở lại”. Amen.
Trương Đình Hiền
CN 27/01/2019