BÀI SỐ 9 (Chúa Nhật III TN – 27/01/2019)
Chúa Nhật thứ 3 Thường niên hướng cộng đoàn về bàn tiệc Lời Chúa mà Đức Kitô chính là Người đang ban phát hôm nay, như Ngài đã làm nơi hội đường Nadarét ngày xưa. Vì thế, điều cốt yếu mà Thiên Chúa đòi hỏi và cũng là con đường nên thánh đích thực chính là tin nhận sự hiện diện của Đức Kitô và thực thi Lời của Ngài trong chính giây phút hiện tại, như cách thức của Đức cố Hồng Y F.X. Nguyễn Văn Thuận, được Đức Thánh Cha Phanxicô nêu bật trong tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” :
“Đôi khi, cuộc sống đặt ra những thách đố lớn. Qua đó, Chúa mời gọi chúng ta một lần nữa hoán cải, để có thể làm cho ân sủng của Ngài rõ ràng hơn trong cuộc sống của mình, “để chúng ta được thông phần vào sự thánh thiện của Người” (Hr 12,10). Có lúc khác, chúng ta chỉ cần tìm một cách thức làm cho hoàn hảo hơn những gì mình đang làm. “Có những cảm hứng chỉ hướng tới việc hoàn thiện những điều bình thường chúng ta làm trong cuộc sống bằng một cách thế phi thường”. Khi Hồng y Phanxicô Xavier Nguyễn văn Thuận bị giam cầm, ngài đã không lãng phí thời giờ chờ đợi ngày được trả tự do. Thay vào đó, ngài đã chọn “sống giây phút hiện tại, và làm cho những giây phút ấy tràn đầy tình thương”. Ngài quyết định: “Tôi sẽ tận dụng những cơ hội có được mỗi ngày; tôi sẽ hoàn thành các việc thường ngày một cách phi thường”. (GE 17)
________________________________________________________________
XEM THÊM : CÁC BÀI GIÁO HUẤN TỪ 1 – 8
CÁC BÀI GIÁO HUẤN NGÀY CHÚA NHẬT TRONG NĂM PHỤNG VỤ 2018 – 2019
CHỦ ĐỀ : NIỀM VUI NÊN THÁNH
(Theo Tông huấn “HÃY VUI MỪNG HOAN HỈ” (Gaudete et Exultate) của ĐTC Phanxicô)[1]
____________________________________________________________
BÀI SỐ 1 (Chúa Nhật I MV – 02/12/2018)
NÊN THÁNH TRONG VUI MỪNG HOAN HỈ
Hôm nay, Chúa Nhật thứ I Mùa Vọng, toàn thể Dân Chúa hân hoan bước vào Năm Phụng Vụ mới (2018-2019), như bước vào thời khắc của một “mùa xuân thiêng liêng liêng”.
Chính trong ý nghĩa “tỉnh thức và sẵn sàng” của sứ điệp Mùa Vọng cùng với niềm vui sâu lắng của “mùa xuân Phụng Vụ” đang trở về, toàn thể dân Chúa giáo phận Qui Nhơn dành riêng năm nay cùng nhau suy niệm và học hỏi những lời giáo huấn đặc biệt của Đức Thánh Cha Phanxicô “về tiếng gọi nên thánh trong thế giới ngày nay” qua Tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” (Gaudete et Exultate)[2] với những lời mở đầu như sau :
“ANH EM HÃY VUI MỪNG HOAN HỈ” (Mt 5,12). Chúa Giêsu nói như thế với những người bị bách hại hoặc chịu sỉ nhục vì Người. Chúa đòi chúng ta mọi sự, nhưng cũng ban cho chúng ta sự sống đích thật, tức hạnh phúc mà chúng ta được dựng nên để lãnh nhận. Ngài muốn chúng ta nên thánh chứ không muốn chúng ta bằng lòng với một cuộc sống nhạt nhẽo và tầm thường. Tiếng gọi nên thánh đã có ngay từ những trang đầu của Thánh Kinh dưới nhiều cách thức khác nhau. Chúng ta thấy điều ấy được diễn tả trong lời Đức Chúa phán cùng Abraham: “Hãy bước đi trước mặt Ta, và hãy sống hoàn hảo” (St 17,1)….Mục đích khiêm tốn của tôi một lần nữa là nêu lên lời mời gọi nên thánh theo một phương cách thực tiễn cho thời đại chúng ta, một thời đại vốn chất chứa nhiều rủi ro, thách đố và cơ hội. Vì Chúa đã chọn mỗi người chúng ta “để trước thánh nhan Ngài, ta trở nên tinh tuyền thánh thiện, nhờ tình thương của Ngài” (Ep 1, 4). (GE 1-2)
BÀI SỐ 2 (Chúa Nhật II MV – 09/12/2018)
NÊN THÁNH CÙNG VỚI CÁC THÁNH
Con đường “nên thánh” của Dân Chúa cũng chính là “con đường tâm hồn” luôn được “sửa dọn tinh tươm” mà sứ điệp Phụng vụ hôm nay minh hoạ cụ thể qua hình ảnh và lời rao giảng của Thánh Gioan Tẩy Giã khi ngài lặp lại chính lời hiệu triệu của sứ ngôn Isaia : “Hãy dọn đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để người đi. Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, mọi núi đồi phải bạt cho thấp, khúc quanh co phải uốn cho ngay, đường lồi lõm phải san cho phẳng. Rồi hết mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa”.
Đó cũng chính là “con đường” mà các Thánh nhân đã đi, đã đến và hôm nay đã trở thành mẫu gương để chúng ta noi theo và là điểm tựa, là hy vọng để chúng ta vươn tới, như xác nhận của Đức Thánh Cha Phanxicô trong tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” :
“Thư gửi tín hữu Do Thái trình bày một số chứng từ khuyến khích chúng ta “kiên trì chạy trong cuộc đua dành cho chúng ta” (12,1). Thư ấy nhắc đến Abraham, Sara, Môsê, Ghiđêôn và những người khác (x. 11,1-12,3). Trước hết, thư ấy mời gọi chúng ta nhận ra “một đám mây nhân chứng vĩ đại” (12,1) thúc đẩy chúng ta không ngừng tiến về mục tiêu. Những chứng nhân nầy có thể bao gồm những người mẹ, những người bà hoặc những người thân yêu khác của chúng ta (x. 2 Tm 1,5). Đời sống của họ có thể không luôn luôn hoàn hảo, nhưng giữa những lỗi lầm và thiếu sót, họ vẫn tiến bước và đã làm vui lòng Chúa.”. (GE 3)
BÀI SỐ 3 (Chúa Nhật III MV – 16/12/2018)
NÊN THÁNH VỚI DÂN CHÚA VÀ TRONG DÂN CHÚA
Sứ điệp Chúa Nhật thứ 3 Mùa Vọng hôm nay mời gọi chúng ta đáp lại tiếng gọi mời sám hối của Thánh Gioan Tiền hô : biến sứ điệp Tin mừng thành hành động canh tân và hoán cải, biến cuộc sống Ki-tô thành lời chứng của yêu thương và phục vụ. Đây không là “công việc dành riêng” cho các vị Thánh trên trời, hay cho một số cá nhân đặc biệt, mà là ơn gọi chung của toàn thể Dân Chúa và là công việc mà mọi người đều có thể tìm thấy sự liên đới và đỡ nâng trong mầu nhiệm hiệp thông của Hội Thánh, như khẳng định của Đức Thánh Cha Phanxicô trong tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” :
“Chúng ta không chỉ nghĩ đến những vị đã được phong chân phước và hiển thánh. Chúa Thánh Thần ban dồi dào sự thánh thiện nơi dân thánh trung tín của Thiên Chúa, vì “Thiên Chúa muốn thánh hóa và cứu độ con người không như những cá nhân riêng rẽ không chút liên đới với nhau, nhưng Ngài muốn làm cho họ thành một dân tộc để họ nhận biết Ngài trong chân lý và phụng sự Ngài trong sự thánh thiện” . Trong lịch sử cứu độ, Chúa đã cứu một dân tộc. Chúng ta không bao giờ là chính mình cách trọn vẹn trừ phi chúng ta thuộc về một dân tộc. Đó là lý do tại sao chẳng ai được cứu độ một mình, như một cá nhân riêng rẽ. Đúng hơn, Thiên Chúa lôi kéo chúng ta đến với Ngài trong chính mạng lưới tương quan liên vị phức hợp tồn tại trong cộng đồng nhân loại. Thiên Chúa muốn đi vào đời sống và lịch sử của một dân tộc”. (GE 6)
BÀI SỐ 4 (Chúa Nhật IV MV – 23/12/2018)
NÊN THÁNH : THEO NHỮNG BƯỚC CHÂN KHIÊM TỐN
Sứ điệp phụng vụ Chúa Nhật thứ IV Mùa Vọng dẫn chúng ta đến sát mầu nhiệm Giáng Sinh khi qui hướng con mắt tâm hồn chúng ta đến các nhân vật như các vị Ngôn sứ, Trinh Nữ Maria, thánh cả Giuse, thánh Gioan Tẩy giả… Phải chăng đó chính là những con người “có ảnh hưởng quyết định tại những khúc ngoặt trong lịch sử hoàn vũ”, mà chúng ta có thể gặp gỡ và chiêm ngưỡng như tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” trình bày :
“Chúng ta hãy để cho mình được thúc bách bởi những dấu chỉ của sự thánh thiện mà Thiên Chúa tỏ cho thấy qua các thành viên khiêm hạ nhất trong đoàn dân Chúa. “Họ cũng tham dự vào phận vụ ngôn sứ của Đức Kitô, bằng cách thể hiện khắp nơi chứng tá sống động về Ngài, cách đặc biệt bằng đời sống đức tin và đức ái”. Như Thánh Têrêsa Bênêđicta Thánh Giá đã nêu ra, chúng ta cần lưu tâm đến sự thật nầy, đó là một lịch sử thật, đã được hình thành bởi rấ nhiều người trong họ. Như Thánh nữ đã viết: “Những gương mặt ngôn sứ và thánh thiên vĩ đại nhất bước ra từ đêm đen tăm tối nhất. Nhưng phần đông, dòng chảy đời sống thần bí vẫn còn ẩn khuất. Thực ra, có những bước ngoặc quyết định nhất trong lịch sử thế giới, chắc chắn được định đoạt bởi những tâm hồn mà chẳng sử sách nào đề cập đến. Và chúng ta sẽ chỉ khám phá ra những tâm hồn nầy, những tâm hồn mà chúng ta thọ ơn trong những bước ngoặt quyết định của đời sống riêng mình, khi tất cả những gì ẩn khuất được tỏ lộ”. (GE 8)
BÀI SỐ 5 (Chúa Nhật Thánh Gia – 30/12/2018)
NÊN THÁNH : DÕI THEO CÁC VỊ THÁNH “Ở KỀ BÊN TA”
Lễ Thánh Gia Thất trình bày cho chúng ta hình ảnh một gia đình nghèo nàn nhưng rất thánh ở Nadarét. Cùng với Thánh Gia Thất, chúng ta có thể tìm gặp những “mẫu gương rất đời thường của đời sống thánh thiện trong Dân Chúa, hay như cách diễn tả của Đức Thánh Cha Phanxicô : là “CÁC VỊ THÁNH Ở KỀ BÊN TA”, để chúng ta có thể chiêm ngưỡng và noi theo :
“Tôi thích chiêm ngưỡng sự thánh thiện nơi sự kiên trì của dân Thiên Chúa: nơi những người cha mẹ nuôi dưỡng con cái với tình thương bao la, nơi những người nam và nữ làm việc vất vả để lo cho gia đình, nơi những bệnh nhân và các tu sĩ cao niên không bao giờ đánh mất nụ cười. Trong sự kiên trung hằng ngày của họ, tôi nhìn thấy được sự thánh thiện của Hội thánh đang chiến đấu. Sự thánh thiện ấy rất thường được nhìn thấy nơi những người sống ngay bên chúng ta, chính những người đang sống giữa chúng ta phản chiếu sự hiện diện của Thiên Chúa. Chúng ta có thể gọi họ là những người thuộc “tầng lớp giữa của con đường nên thánh”. (GE 7)
BÀI SỐ 6 (Chúa Nhật Hiển Linh – 06/01/2019)
NÊN THÁNH THEO NHỮNG NẺO ĐƯỜNG RIÊNG
Sứ điệp Phụng vụ lễ Hiển Linh hôm nay lại được củng cố thêm bởi lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô trong Tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” để giúp cho cộng đoàn Dân Chúa ý thức hơn ơn gọi nên thánh qua những nẻo đường riêng được Chúa soi sáng và dẫn dắt, như Ngài đã dẫn dắt các đạo sĩ phương đông, các mục đồng, đến chiêm ngưỡng Hài Nhi nơi máng cỏ :
“Tất cả những điều nói trên đều quan trọng. Nhưng với Tông Huấn này, trên hết tôi muốn nhấn mạnh đến lời mời gọi nên thánh mà Chúa ngỏ với mỗi người chúng ta, lời mời gọi mà Ngài cũng ngỏ lời cách riêng tư với bạn: “Hãy nên thánh, vì Ta là Đấng Thánh” (Lv 11,44; xem 1Pr 1,16). Công đồng Vaticanô II đã tuyên bố điều này cách rõ ràng : “Được trao ban nhiều phương tiện cứu độ dồi dào và cao quý như thế, tất cả các tín hữu, dù trong hoàn cảnh hay bậc sống nào, cũng đều được Chúa kêu gọi, để mỗi người mỗi cách, vươn tới sự thánh thiện trọn hảo như chính Chúa Cha là Đấng trọn lành”…. Điều quan trọng là mỗi tín hữu phân định nẻo đường riêng của mình, thể hiện chính mình tốt nhất, tức những ân huệ riêng tư nhất mà Thiên Chúa đã đặt để trong tâm hồn họ (xem 1Cr 12,7), hơn là cố gắng cách vô vọng để bắt chước một điều gì đó không dành cho mình. Tất cả chúng ta đều được mời gọi trở nên những chứng nhân, nhưng có nhiều cách thức trong cuộc sống thực tế để làm chứng…”. (GE 10-11)
BÀI SỐ 7 (Chúa Nhật Phép Rửa – 13/01/2019)
NHIỆM TÍCH THÁNH TẨY VÀ ƠN GỌI NÊN THÁNH
Chính từ mầu nhiệm “phép Rửa của Đức Kitô, mọi Kitô hữu sẽ khám phá ra ơn gọi nên thánh của chính mình qua nhiệm tích Thánh Tẩy, ơn gọi gắn liền với mọi chiều kích của đời sống Kitô hữu giữa trần gian như Đức Thánh Cha Phanxicô quả quyết trong tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” :
“Hãy để cho ân sủng bí tích Thánh Tẩy trổ sinh hoa trái trên con đường nên thánh của bạn. Hãy mở ra cho Thiên Chúa mọi sự; hãy hướng về Ngài trong mọi hoàn cảnh. Đừng nản chí, vì sức mạnh của Chúa Thánh Thần có thể giúp bạn làm điều ấy, và thực ra, sự thánh thiện xét cho cùng chính là hoa quả của Chúa Thánh Thần trong đời sống của bạn (x. Ga 5,22-23). Khi bạn cảm thấy bị cám dỗ đắm chìm trong yếu đuối, hãy ngước mắt lên nhìn lên Đức Kitô chịu đóng đinh và nói: “Lạy Chúa, con là kẻ tội lỗi đáng thương, nhưng Chúa có thể làm việc diệu kỳ cho con nên tốt hơn một chút”. Trong Hội Thánh, vốn thánh thiện nhưng bao gồm những tội nhân, bạn sẽ tìm thấy mọi điều mình cần để lớn lên trên con đường của sự thánh thiện. Chúa đã ban tặng cho Gáo Hội Thánh Kinh, các bí tích, những nơi thánh, những cộng đoàn sống động, chứng từ của các thánh và một vẻ đẹp đa dạng phát xuất từ tình yêu của Thiên Chúa, “tựa cô dâu lộng lẫy điểm trang” (Is 61,10). (GE 15)
BÀI SỐ 8 (Chúa Nhật II TN – 20/01/2019)
NÊN THÁNH BẰNG NHỮNG CỬ CHỈ NHO NHỎ
Sứ điệp phụng vụ Chúa Nhật II Thường Niên mời gọi các gia đình Kitô hữu, đặc biệt, các đôi bạn trẻ Công Giáo, trung thành gặp gỡ Đức Kitô trong niềm hân hoan vì thứ “Rượu Mới” Ngài ban tặng là hông ân cứu rỗi. Nhờ thứ “Rượu Mới” nầy, chúng ta được “lớn lên từng ngày bằng những cử chỉ nho nhỏ” để làm nên sự thánh thiện Kitô giáo, như lời nhắc nhở của Đức Thánh Cha Phanxicô trong tông huấn “Hãy vui mừng hoan hỉ” :
“Sự thánh thiện mà Chúa mời gọi bạn hướng tới sẽ lớn lên qua những cử chỉ nhỏ bé. Đây là một ví dụ: một phụ nữ đi mua sắm, chị ấy gặp một người hàng xóm và họ trò chuyện, một câu chuyện ngồi lê đôi mách bắt đầu. Nhưng chị ấy tự nhủ: “Không, tôi sẽ không nói xấu ai cả”. Đây chính là một bước tiến trong sự thánh thiện. Sau đó, về nhà, một đứa con của chị muốn chia sẻ với mẹ về những hy vọng và ước mơ của nó, mặc dù mệt mỏi, chị vẫn ngồi xuống, ân cần và kiên nhẫn lắng nghe. Đó là một sự hy sinh khác nữa biểu lộ sự thánh thiện. Sau đó, chị cảm thấy chút lo âu, nhưng rồi nhớ đến tình thương của Đức Trinh Nữ Maria, chị lấy tràng hạt ra và cầu nguyện với lòng tin. Lại một nẻo đường khác để nên thánh. Rồi sau đó, chị ra đường, gặp một người nghèo và chị dừng lại nói một lời tử tế với người ấy. Lại thêm một bước nên thánh nữa.” (GE 16)
[1] ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ. Chuyển ngữ : Giám mục Gioan Đỗ Văn Ngân. VĂN PHÒNG HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM. NXB TÔN GIÁO, 2018.
[2] Kể từ đây, tên Tông huấn “HÃY VUI MỪNG HOAN HỈ” (Gaudete et Exultate) sẽ được viết tắt : GE
