BẢNG CHỮ CÁI THẦN LINH

(Bài giảng đầy kịch tính của ĐTGM Michel Aupetit trong Thánh lễ chia tay với tổng giáo phận Paris)

Đức Tổng Giám Mục Michel Aupetit đã chủ sự thánh lễ tiễn biệt giáo phận của mình và tạ ơn trong nhà thờ Thánh Xuân Bích (Sulpice) nghẹt người. Hơn 2,000 người đã chen chân trong ngôi thánh đường, trong khi một số đông khác phải chịu đứng ngoài trong cái lạnh giá và gió lớn vào tối 10 tháng Mười Hai. Bên cạnh anh chị em giáo dân Paris, còn có cả những người đến từ các vùng ngoại ô, thậm chí là từ Nanterre nơi Đức Cha Aupetit từng làm giám mục.

Nhiều linh mục và giám mục từ khắp vùng Ile de France, chứ không chỉ trong phạm vi Paris, và những nơi khác, chẳng hạn như Đức Cha Luc Crepy, giám mục Versailles, Đức Cha Antoine de Romanet, giám mục tổng giáo phận Quân đội Pháp, Đức Cha Jean-Yves Riocreux, cựu giám mục của Pontoise và giám mục hiệu tòa của Basse-Terre, Đức Cha Jacques Benoit-Gonnin, giám mục của Beauvais.

Những tràng pháo tay tự phát vang lên, là một điều không bình thường đối với các cử hành phụng vụ ở Pháp, khi đoàn đồng tế tiến lên bàn thờ. Những tràng pháo tay này gần như không dứt, cho đến khi Đức Tổng Giám Mục Aupetit xoay người lại, ra dấu bằng cách đặt một ngón tay trên môi xin anh chị em đừng vỗ tay nữa.

Đức Cha Georges Pontier, giám quản tông tòa của Paris trong khi chờ Tòa Thánh bổ nhiệm tân giám mục đã chào đón Đức Cha Aupetit.

Đức Tổng Giám Mục Michel Aupetit nguyên là một bác sĩ Y khoa, cho đến năm 39 tuổi ngài mới bước vào cuộc sống tu trì. Vì thế, ngài có một kiến thức uyên bác về đạo đức sinh học.

Những sách bán rất chạy của ngài như “La mort, et après? Un prêtre médecin témoigne et répond aux interrogations”, “L’homme, le sexe et Dieu: Pour une sexualité plus humaine”, “Qu’est ce que l’homme?”, “L’embryon, quels enjeux?” và “Contraception: la réponse de l’Eglise” tạo ra một ảnh hưởng rất lớn trong Giáo Hội Pháp.

Nếu không có cơ hội đọc những tác phẩm của ngài, chỉ cần đọc các bài giảng thánh lễ đã được chúng tôi dịch ra Việt Ngữ, quý vị và anh chị em cũng có thể thấy ngài là một Giám Mục thuộc hàng kiệt xuất trên thế giới.

Ngay bài giảng thánh lễ này cũng là một ví dụ điển hình.

Bài Phúc Âm được đọc theo Phụng Vụ trong ngày Thứ Sáu Tuần thứ 2 Mùa Vọng. Khắp nơi trong thế giới Công Giáo đều đọc bài Phúc Âm ấy. Một cách thật ngẫu nhiên, bài Phúc Âm này thật phù hợp với hoàn cảnh của Đức Tổng Giám Mục Michel Aupetit.

Bài trích Phúc Âm theo Thánh Matthêu (Mt 11:16-19)

Khi ấy Chúa Giêsu nói với đám đông dân chúng rằng:

“Tôi phải ví thế hệ này với ai? Họ giống như lũ trẻ ngồi ngoài chợ gọi lũ trẻ khác, và nói:

“Tụi tôi thổi sáo cho các anh,

mà các anh không nhảy múa;

tụi tôi hát bài đưa đám,

mà các anh không đấm ngực khóc than.”

Thật vậy, ông Gioan đến, không ăn không uống, thì thiên hạ bảo: “Ông ta bị quỷ ám.” Con Người đến, cũng ăn cũng uống như ai, thì thiên hạ lại bảo: “Đây là tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi.” Nhưng đức Khôn Ngoan được chứng minh bằng hành động.”

Mở đầu bài giảng, Đức Tổng Giám Mục nói:

Những lời Chúa Giêsu nói về thói đời hay chê bai thật rõ ràng biết chừng nào! Thánh Gioan Tẩy Giả là một người khổ hạnh, và người ta nói ngài bị quỷ ám. Còn Chúa Giêsu ăn uống bình thường thì họ nói Ngài là một kẻ háu ăn và say xỉn. Giải thích thế nào đây cho thói đời ngang trái này? Chúng ta phải hiểu thế nào về sự càm ràm thường xuyên này của nhân loại chúng ta? Chúa Giêsu không đưa ra câu trả lời cho câu hỏi đó. Người chỉ nói về sự khôn ngoan của Thiên Chúa. Sự khôn ngoan này là của Thiên Chúa, Đấng chỉ ra cho chúng ta thấy Thánh Gioan Tẩy Giả là người vĩ đại nhất trong số những phàm nhân đã lọt lòng mẹ. Và là Đấng xác định với chúng ta, Chúa Giêsu, là Con yêu dấu của Ngài.

Đúng là chúng ta thường cố gắng làm hài lòng con người bằng cách cố gắng vượt qua những mâu thuẫn với họ. Đặc biệt là khi chúng ta cố giành cho được lá phiếu của họ như chúng ta có thể thấy ngay bây giờ trong cuộc bầu cử tổng thống sắp diễn ra. Đó không phải là những gì Chúa Giêsu đã làm. Chúa Giêsu không phải là một chính trị gia cố gắng khéo léo luồn lách giữa các thầy thượng tế, những người Sađốc, và sau đó là những người Pharisêu nghiêm khắc, vụ luật. Nếu Chúa Giêsu là chính trị gia, tình cảnh Ngài chắc sẽ khá hơn. Không! Chúa Giêsu là người tự do, là tình yêu giải phóng anh chị em.

Tình yêu khiến anh chị em tự do, nhưng tình yêu khiến anh chị em chấp nhận rủi ro. Rủi ro khi đi ăn với người tội lỗi: với ông Giakêu, với Matthêu và phường thu thuế của ông ấy. Tại sao lại có rủi ro này? Thưa: Để cứu họ. Nguy cơ khi được rửa chân một cách kính cẩn bởi một người phụ nữ có cuộc sống khét tiếng. Tại sao? Thưa: Để cứu cô ấy. Nguy cơ tiết lộ căn tính thần thánh của mình khi tha thứ cho một người bại liệt đến chỉ để xin được chữa lành. Tại sao? Thưa: Để cứu anh ấy. Rủi ro khi nói chuyện một mình với một người phụ nữ, một người nước ngoài, một phụ nữ Samaritanô. Tại sao? Thưa: Để cứu cô ấy và những đồng bào của cô ấy. Nguy cơ mở ra Thiên đường cho một tên trộm bị đóng đinh ở bên cạnh mình. Tại sao? Thưa: Để cứu anh ấy.

Đó là một xì căng đan! Đúng, đó là một xì căng đan. Tất nhiên rồi, nhưng tình yêu là một rủi ro, một rủi ro thường trực.

Nếu chúng ta vẫn đứng trong vòng những rào cản của các nguyên tắc thận trọng tâm linh, câu hỏi sẽ là liệu chúng ta có thực sự yêu hay không, chúng ta có yêu như Chúa Giêsu yêu không.

Một nhà báo đã viết: “Đức Tổng Giám Mục Paris đã thua vì tình yêu”. Đúng rồi! Đúng như thế! Nhưng cô ấy quên những từ ngữ ở cuối câu rồi! [Cộng đoàn vỗ tay nhiệt liệt, Đức Tổng Giám Mục khoát tay để ngăn chặn tiếng vỗ tay tiếp tục] Câu đầy đủ là thế này: “Đức Tổng Giám Mục Paris đã thua vì tình yêu của Chúa Kitô! “Hôm qua! [Cộng đoàn lại vỗ tay nhiệt liệt, Đức Tổng Giám Mục ra hiệu xin cộng đoàn cho ngài nói tiếp] Hôm qua, tôi đã thua vì tình yêu của Chúa khi tôi vào chủng viện. Hôm nay, tôi đang thua vì tình yêu của Chúa Kitô! Ngày mai tôi sẽ lại thua vì tình yêu của Chúa Kitô. Bởi vì tôi nhớ lời này của Chúa: “Ai liều mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm được mạng sống ấy”. [Cộng đoàn vỗ tay nhiệt liệt, nhiều người ứa nước mắt, Đức Tổng Giám Mục phải ra hiệu để xin cộng đoàn yên lặng]

Tình yêu, tình yêu để cứu rỗi. Chúng ta, tất cả chúng ta, những người đã được thụ phong, đứng ở vị trí của mình để tỏ bày ơn cứu rỗi này do Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta ban cho. Và chúng ta phải mạo hiểm yêu thương như Chúa Giêsu ngõ hầu mở ra cho tất cả anh chị em chúng ta ơn cứu rỗi mà Ngài ban tặng. Câu hỏi duy nhất nảy sinh là: chúng ta có tin vào ơn cứu rỗi không? Chúng ta có thực sự tin vào cuộc sống vĩnh cửu không? Chúng ta có tin chắc rằng Chúa sẽ đến, Chúa sẽ mang đến cho chúng ta sự viên mãn, rằng Chúa nhìn xa hơn chúng ta không?

Kitô Hữu, tất cả Kitô Hữu biết rằng họ có một tương lai, rằng cuộc sống của họ không kết thúc trong hư vô. Câu hỏi duy nhất là tôi có đam mê vĩnh cửu không? Những ước mơ của tôi, những chân trời của tôi là gì? Phải chăng là thành công nghề nghiệp, sự nghiệp lên cao như diều gặp gió? Phải chăng là một tình yêu chớm nở? Phải chăng là sức khỏe hoàn hảo? Ồ, tất cả những điều đó, quả thực là những điều tốt đẹp thật đấy, nhưng chỉ cần nhìn vào thế giới, chúng ta nhận ra ngay có mấy người thực sự đạt được những điều đó. Và rồi những người thủ đắc được những điều đó cuối cùng thấy cái gì khi họ phải đối mặt với câu hỏi về cái chết, là điều nhất thiết khiến chúng ta phải đặt vấn đề: được như thế để làm gì? Tất cả những thứ ấy có ích gì?

Nhưng hương vị của sự dang dở này mở ra cho chúng ta một niềm hy vọng: Chúa Kitô đã đi qua con đường của chúng ta. Ngài đã đến Vương quốc của cái chết và chinh phục nó. Những người chỉ chờ đợi Ngài cho thế giới này sẽ thất vọng. Nhưng những ai chờ đợi Ngài cho vĩnh hằng biết rằng Đấng thiên sai được chờ đợi này đã làm cho sự phục sinh của Ngài tỏa sáng, và mở ra một tương lai cho chúng ta, khiến chúng ta đi vào cõi vĩnh hằng. Với Ngài, một thông lộ đã được mở ra và đó là niềm hy vọng, đó là đặc thù của những người tin. Tuy nhiên, hy vọng này không làm cho chúng ta chạy trốn khỏi thế giới, trái lại là khác. Khác rất xa với việc gạt chúng ta ra khỏi thế giới, nó kích thích chúng ta, nó khuyến khích chúng ta xây dựng ở đây ngay dưới thế này, một thế giới công bằng và huynh đệ. Bởi vì cuộc sống trên trái đất là một “prologue”, một khúc dạo đầu, một khoảng thời gian nhất định để chúng ta học “bảng chữ cái thần thánh”.

Tôi thực sự thích cụm từ “l’alphabet divin” – “bảng chữ cái thần thánh” – này vì nó không phải của tôi: nó là của Đức Cha Favreau người tiền nhiệm của tôi ở giáo phận Nanterre. Ngài nói rằng cuộc sống của chúng ta trên trái đất này là để “học bảng chữ cái thần thánh”. Và bảng chữ cái thần thánh là bảng chữ cái của tình yêu. Vâng, khi nghĩ về từ đẹp đẽ này, từ người tiền nhiệm của tôi ở Nanterre, tôi tự nhủ rằng chúng ta phải học toàn bộ bảng chữ cái này. Đúng thế, hãy bắt đầu bằng chữ A.

Chữ A, tôi sẽ nói đó là sự tự ái. Nhưng điều đó không cần phải nói! Ai trong chúng ta không yêu chính mình? Trừ khi người ấy mắc một chứng bệnh như trầm cảm… ngoài ra, mọi người đều yêu bản thân. Chữ cái đầu tiên, “A”: “Tôi yêu bản thân mình”.

Thứ hai: “B”. À, “B” có thể là tình yêu của cha mẹ chúng ta khi chúng ta được họ yêu thương từ khi mới sinh ra. Một cách tự nhiên, rất tự nhiên, tình yêu này đến với chúng ta.

Chữ “C” là khi chúng ta mở rộng tình yêu của mình đến những người xa hơn, đến anh chị em bạn bè của chúng ta chẳng hạn. Anh chị em thấy rằng trong bảng chữ cái này, tất cả các chữ A, B, C đều có thể đạt được. Nhưng trong một bảng chữ cái, anh chị em còn nhiều chữ lắm: A, B, C, D… Z! Chữ cái “Z” là gì? Hỡi anh chị em, chúng ta cần phải đi xa đến tận chữ “Z” và chữ “Z”, tôi tin rằng, bao gồm việc yêu thương kẻ thù của anh chị em như Chúa Giêsu đã làm.

Đối mặt với mầu nhiệm của sự dữ và hận thù, trước những hiểu lầm, trước sự oán giận vì những bất công, không có cách khắc phục nào khác, không có cách chữa trị nào khác hơn là đi thật xa đến chữ “Z”. Và cầu xin Thiên Chúa ban cho chúng ta sức mạnh của Ngài để yêu thương như Chúa Giêsu đã yêu kẻ thù của Ngài. Nếu không, chúng ta đã không tuân giáo huấn của Ngài.

Và điều khiến chúng ta có thể hiểu được những từ trong bảng chữ cái này là làm chứng cho Tin Mừng. Chính tình yêu của Chúa cho phép chúng ta hiểu mọi thứ, nắm bắt mọi thứ và sống những điều đó.

Anh chị em thấy đấy, thường có một quan niệm sai lầm về cuộc sống thành công là gì hay cuộc sống thất bại là như thế nào. Một cuộc sống thành công là thành quả của việc học bảng chữ cái thần thánh này, vốn chuẩn bị cho chúng ta vào cuộc sống mai hậu, cuộc sống dồi dào, cuộc sống mà cá nhân tôi đã hiến dâng cuộc đời mình cho Chúa Kitô và cho Giáo Hội của Người. Và tôi đã lấy đó làm phương châm giám mục, mà chúng ta tìm thấy trong Phúc âm của Thánh Gioan, từ miệng Chúa Giêsu: “Ta đến để họ có được sự sống, sự sống dồi dào”, chứ không phải sự sống tù túng, sự sống dồi dào là sự sống dành cho những ai đã học được bảng chữ cái thần thánh đến vần cuối cùng.

Chúng ta đang chờ đợi sự trở lại của Chúa Kitô và chúng ta đang ở trong Mùa Vọng, và sự quang lâm của Chúa Kitô sẽ kết thúc mọi thứ trong tình yêu.

Hai nghìn năm trước, than ôi, một số người đã không nhận ra Đấng Mêsia mà họ mong đợi. Chúng ta, anh chị em và các bạn bè thân yêu, đừng chạy trốn sự hiện diện của Người, đừng bỏ lỡ sự trở lại của Người. Ngài đến giữa lòng thế giới, đến với trái tim dân Chúa, đến với cây thập tự giá đức tin của các tín hữu. Những ai đã được rửa tội thì Nước Trời “đã đến rồi”, cũng thế, những người thánh hiến làm chứng bằng đời sống của họ cho Nước Trời. Và chúng ta, những linh mục, thừa tác viên được truyền chức, phó tế, giám mục, chúng ta ở vị trí của mình khi phục vụ, khi mang lại và ban phát những ân lành của Thiên Chúa.

Vâng, tôi tin điều đó, chính trong sự kín nhiệm của tất cả con tim, Chúa đến trong thế giới và chính ở đó tôi đã khám phá ra Người. Trong tâm hồn của những người yếu đuối, dễ bị tổn thương, nghèo khổ nhất, tôi đã nhận ra sự hiện diện của Chúa. Tôi nhận ra điều đó nơi mỗi người trong anh chị em, những người mở rộng tâm hồn mình để đón nhận sự hiện diện của Chúa, ở đây, ngay bây giờ. Mong chúng ta thực sự trải nghiệm nó và giúp nhau cùng trải nghiệm.

J.B. Đặng Minh An dịch12/Dec/2021